Σπορά 1 δισ. για φαρμακευτική κάνναβη
Υψηλές προσδοκίες προσέλκυσης επενδυτικού ενδιαφέροντος, παρά τις ιδιαίτερα αυστηρές προδιαγραφές καλλιέργειας
Από 200 εκατ. ευρώ έως 1 δισ. ευρώ εκτιμάται ότι μπορεί να διαμορφωθεί η αγορά της φαρμακευτικής κάνναβης, οι προδιαγραφές καλλιέργειας της οποίας σύμφωνα με τη σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση που εκδόθηκε πρόσφατα είναι ιδιαίτερα αυστηρές.
Αναλυτικότερα, οι προοπτικές της εγχώριας αγοράς φαρμακευτικής κάνναβης, υπό προϋποθέσεις, διαφαίνονται θετικές, διαμορφώνοντας μια αγορά που σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα έχει τη δυνατότητα να αποφέρει σημαντικές αποδόσεις, οι οποίες, βάσει των εκτιμήσεων της εταιρείας ΣΤΟΧΑΣΙΣ, που λαμβάνουν υπόψη συγκεκριμένες παραδοχές για τη διείσδυση της φαρμακευτικής κάνναβης στο μέγεθος των δυνητικών ασθενών που θα μπορούσαν να τη χρησιμοποιήσουν, δύναται να αγγίξουν το 1 δισ. ευρώ.
Οι προσδοκίες σε ό,τι αφορά την προσέλκυση επενδυτικού ενδιαφέροντος είναι αρκετά υψηλές, ωστόσο το πλαίσιο που αφορά τη χορήγηση έγκρισης εγκατάστασης και λειτουργίας, τις προδιαγραφές φύλαξης, ασφάλειας και μεταφοράς τελικού προϊόντος, καθώς και της εποπτείας όλης της δραστηριότητας, όπως ορίζεται στην πρόσφατα εκδοθείσα ΚΥΑ, είναι πολύ συγκεκριμένο και ιδιαιτέρως αυστηρό.
Ειδικότερα, με βάση τα προβλεπόμενα του άρθρου 1 για την εξασφάλιση έγκρισης για την παραγωγή, κατοχή, μεταφορά, αποθήκευση, προμήθεια των πρώτων υλών και των ουσιών των ποικιλιών κάνναβης του είδους Cannabis Sativa L περιεκτικότητας σε τετραϋδροκανναβινόλη (THC) άνω του 0,2%, η παραγωγή, εισαγωγή και εμπορία πολλαπλασιαστικού υλικού, καθώς και η εγκατάσταση και λειτουργία μεταποιητικής μονάδας επεξεργασίας και παραγωγής τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης με αποκλειστικό σκοπό είτε την προμήθεια του κρατικού μονοπωλίου και τη διάθεσή τους για ιατρικούς σκοπούς, είτε την εξαγωγή τους, απαιτείται, μεταξύ άλλων, η προσκόμιση ποινικού μητρώου των επενδυτών αλλά και όλων των εργαζομένων, καθώς και υπεύθυνη δήλωση ότι «δεν υπάρχει σχολείο σε απόσταση μικρότερη των 1.000 μ. από τα όρια του γηπέδου της προς αδειοδότηση μονάδας».
Το παράβολο ανέρχεται σε 10.000 ευρώ, ενώ οι εγκρίσεις εγκατάστασης και λειτουργίας είναι αμεταβίβαστες, ωστόσο οποιαδήποτε επέκταση ή εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων απαιτεί νέα έγκριση και νέο παράβολο 10.000 ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η έγκριση λειτουργίας χορηγείται με απόφαση των υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης, Υγείας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων εντός ενός μήνα από την κατάθεση πλήρους φακέλου και έχει ισχύ δέκα ετών. Εντός δύο μηνών από την έκδοση της έγκρισης λειτουργίας, πάντως, διενεργείται επιτόπιος έλεγχος για τη διαπίστωση της τήρησης ή μη των όρων χορήγησης της έγκρισης λειτουργίας.
Σε ό,τι αφορά τη φύλαξη, τα μέτρα είναι δρακόντεια, καθώς ο νόμος ορίζει ότι η περιοχή καλλιέργειας και οι εγκαταστάσεις επεξεργασίας πρέπει να είναι περίκλειστες από δυο συρματοπλέγματα ύψους 3 μέτρων, με «νεκρή ζώνη» ανάμεσά τους πλάτους τουλάχιστον 3 μέτρων, να υπάρχει συνεχής φωτισμός, συστήματα συναγερμού και κάμερες ασφαλείας, 24ωρη παρακολούθηση, με κινητούς σκοπούς και σταθερά φυλάκια, ενώ η είσοδος και η έξοδος στις εγκαταστάσεις θα γίνονται ηλεκτρονικά και οι καταγραφές θα φυλάσσονται για δέκα έτη.
Αρμόδια αρχή για την εποπτεία και τον συντονισμό των λοιπών συναρμοδίων Υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας ορίζεται η Διεύθυνση Δημόσιας Ασφάλειας του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας, ενώ για τη μεταφορά των τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης, ο φορέας αιτείται έγκριση μεταφοράς από τη ΔΔΑ/ΑΕΑ, υποβάλλοντας, αμελλητί δέκα τουλάχιστον ημέρες πριν την ημερομηνία μεταφοράς, σχετική αίτηση.
Σε ό,τι αφορά την εισαγωγή πολλαπλαστιαστικού υλικού και καλλιέργειας αρμόδιος φορέας εποπτείας είναι η Διεύθυνση Πολλαπλασιαστικού Υλικού Καλλιεργούμενων Φυτικών Ειδών και Φυτογενετικών Πόρων της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Ωστόσο, όπως αναφέρει ο κ. Βασίλης Ρεγκούζας, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΣΤΟΧΑΣΙΣ, ο κύριος παράγοντας που αναμένεται να επιδράσει σε σημαντικό βαθμό στο ενδιαφέρον για επενδύσεις στον κλάδο αφορά, πέρα από την εξειδίκευση στο θεσμικό πλαίσιο, «την πολιτική βούληση για την υλοποίηση επενδύσεων στον εξεταζόμενο τομέα και τη δυνατότητα πρόσβασης σε πηγές χρηματοδότησης».
Σύμφωνα με τη μελέτη, ο καθορισμός των προδιαγραφών στον αγροτικό τομέα θα επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό το κόστος της επένδυσης και τον βαθμό αποδοτικότητας (καθώς ο κλάδος θα είναι πλήρως ρυθμισμένος), ενώ όσον αφορά την άσκηση της μεταποιητικής δραστηριότητας, τα κυριότερα εμπλεκόμενα μέρη που εκτιμάται ότι θα διαμορφώσουν την ελκυστικότητα της επένδυσης στον κλάδο είναι: η εγχώρια φαρμακοβιομηχανία και ο ρόλος της στο παραγωγικό μοντέλο που θα διαμορφωθεί, οι εξειδικευμένοι παραγωγοί του εξωτερικού (Ισραήλ, Καναδάς και Γερμανία) που έχουν εκδηλώσει επενδυτικό ενδιαφέρον και ο τρόπος για να εισέλθουν στην ελληνική αγορά, οι εισαγωγικές επιχειρήσεις του φαρμακευτικού κλάδου, οι δυνητικοί επενδυτές του προηγούμενου σταδίου παραγωγής, με δυνατότητα σύμπραξης με εγχώριες ή ξένες φαρμακευτικές βιομηχανίες που διαθέτουν την απαιτούμενη τεχνογνωσία στην καλλιέργεια και μεταποίηση της φαρμακευτικής κάνναβης, καθώς και την πρόσβαση σε κανάλια διανομής του τελικού φαρμακευτικού σκευάσματος.