Βιώσιμη ανάπτυξη σε θαλάσσιο χώρο και παράκτιες ζώνες
Νομοσχέδιο για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό από το ΥΠΕΝ
Τον δρόμο ώστε να διασφαλιστεί πως οι οικονομικές και άλλες δραστηριότητες στις ελληνικές θάλασσες και τις παράκτιες περιοχές διεξάγονται με αποτελεσματικό, ασφαλή και βιώσιμο τρόπο ανοίγει το σχέδιο νόμου που κατέθεσε χθες το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στη Βουλή, με το οποίο θεσπίζονται οι αρχές και οι διαδικασίες που αποσκοπούν στην κατάρτιση και εφαρμογή του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού. Με τις διατάξεις του νομοσχεδίου ενσωματώνεται στο εθνικό δίκαιο η κοινοτική Οδηγία 2014/89 («Περί θεσπίσεως πλαισίου για το θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό»), καθώς, σύμφωνα με την Ε.Ε., ο ανταγωνισμός για θαλάσσιο χώρο από διάφορους επιχειρηματικούς τομείς ανέδειξε την ανάγκη διαχείρισης των ευρωπαϊκών υδάτων από κοινού και με μεγαλύτερη συνέπεια.
Έτσι, στόχος του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού είναι να εξασφαλίσει τη βιώσιμη ανάπτυξη στον θαλάσσιο χώρο και τις παράκτιες ζώνες, επιδιώκοντας την αρμονική συνύπαρξη των δραστηριοτήτων και χρήσεων, με παράλληλη προστασία των θαλασσών και ενίσχυση της ανθεκτικότητάς τους στην κλιματική αλλαγή. Σε αυτό το πλαίσιο, θα μπορούν να οριοθετούνται μεταξύ άλλων περιοχές για υδατοκαλλιέργειες, τουρισμό, αλιεία, εγκαταστάσεις έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων, διαδρομές υποβρύχιων καλωδίων και αγωγών, αλλά και για την προστασία της βιοποικιλότητας.
Το πλαίσιο διαχείρισης που θα δημιουργηθεί θα περιλαμβάνει την Εθνική Χωρική Στρατηγική για τον θαλάσσιο χώρο και τα Θαλάσσια Χωροταξικά Σχέδια. Η Στρατηγική θα προσδιορίζει τις στρατηγικές κατευθύνσεις για τις θαλάσσιες περιοχές και τις παράκτιες ζώνες και θα υποδεικνύει την αναγκαιότητα για την εκπόνηση σχεδίων. Αρμόδια αρχή θα είναι η Γενική Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ. Για τη λήψη των αποφάσεών της, θα διενεργεί δημόσια διαβούλευση με τα κατά περίπτωση εμπλεκόμενα υπουργεία, τους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, άλλες δημόσιες αρχές, ιδιώτες ή συλλογικότητες που εκδηλώνουν σχετικό ενδιαφέρον.
Με αυτό τον τρόπο επιχειρείται η ενίσχυση του συντονισμού μεταξύ δημοσίων αρχών και ενδιαφερομένων μερών, μέσω της εφαρμογής ενιαίου μηχανισμού για ισόρροπη και κοινωνικά δίκαιη ανάπτυξη. Παράλληλα, στόχος είναι ο περιορισμός των συγκρούσεων μεταξύ τομέων και η δημιουργία συνεργειών μεταξύ δραστηριοτήτων, η ενθάρρυνση των επενδύσεων με διαφάνεια και σαφέστερους κανόνες, η ενίσχυση της συντονισμένης και ολοκληρωμένης διασυνοριακής συνεργασίας, καθώς και η προστασία του περιβάλλοντος μέσω της έγκαιρης εκτίμησης του αντικτύπου και των δυνατοτήτων πολλαπλής χρήσης του χώρου.
Με την κοινοτική Οδηγία 2014/89 προωθείται η εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη (στρατηγική Ευρώπη 2020). Αποσκοπεί στη δημιουργία θέσεων εργασίας, στην ενίσχυση της παραγωγικότητας και κοινωνικής συνοχής, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης μιας πιο αποδοτικής αξιοποίησης των πόρων. Ο παράκτιος και θαλάσσιος χώρος παρουσιάζει σημαντικές δυνατότητες για βιώσιμη ανάπτυξη και είναι καίριας σημασίας για την υλοποίηση της στρατηγικής Ευρώπη 2020.