Βυζαντινολογία και μαγειρική των εξουσιών
Στο σημείωμα αυτό, στραμμένο προς το Eurogroup της επόμενης Πέμπτης (απροσδόκητη μέρα) 24ης Μαΐου, ο αναγνώστης προειδοποιείται ότι θα συναντήσει στοιχεία βυζαντινολογίας και μαγειρικής των εξουσιών. Αν μας ακολουθήσει μέχρι το τέλος, θα αντιληφθεί -φρονούμε- τη σκοπιμότητα. [Βέβαια, όλα αυτά επισκιάζονται από το κλίμα στην σκηνή της εξωτερικής πολιτικής, με τη δυσεξήγητη στροφή της συζήτησης στο Μακεδονικό προς ολισθηρότατη «λύση» στο ονοματολογικό, Ilindenska Republika Makedonija. Όμως αυτά ξεφεύγουν από το ραντάρ ετούτης εδώ της στήλης.]
Πάμε πρώτα στη μαγειρική των εξουσιών. Με κλεισμένο ήδη το SLA/την τεχνική συμφωνία για την τέταρτη-και-τελευταία αξιολόγηση του Μνημονίου-3, που τώρα πάει για Euro Working Group και Eurogroup, τα μάτια θα είναι στραμμένα στη στάση της γερμανικής αντιπροσωπείας/ «στα παιδιά του Όλαφ Σολτς». Και τούτο επειδή η στάση της Γερμανίας είναι εκείνη που αληθινά μπορεί να ξεκλειδώσει τις παραμετρικές παραδοχές για το χρέος που, άσχετα αν θα ισχύσουν μετά το τέλος του Μνημονίου-3, μόνο άμα αποκτήσουν τώρα αριθμητικό περιεχόμενο (π.χ. ύψος επιτοκίων, επέκταση ωρίμανσης των δανείων) θα επιτρέψουν στο ΔΝΤ να αναθεωρήσει την DSA του/την έκθεση επί της βιωσιμότητας του χρέους σε «κάτι» που να αντέχεται από τις αγορές.
Πάμε λοιπόν στην κουζίνα της εξουσίας: τα «παιδιά του Σολτς», δηλαδή η ομάδα δυναμικών συμβούλων που αντικατέστησε την πιο γκρίζα/σφιχτή ομάδα του φίλου της Ελλάδας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, είναι άνθρωποι πιο ανοιχτοί, συζητήσιμοι και ευπροσήγοροι. Αλλά…
…Αλλά, το αισθάνεται κανείς από Βρυξέλλες μέχρι Ουάσιγκτον, στο φόντο παραμένουν οι γερόλυκοι και του παλιότερου Finanz Amt και οι προερχόμενοι από την Bundesbank, που κανοναρχούν ακόμη τη συζήτηση. Σ’ αυτούς προσκρούει, άλλωστε, και η άλλη ομάδα - εκείνη η αντίστοιχα με του Σολτς δυναμική και ανανεωμένη ομάδα («Εquipe volante»/ιπτάμενη ομάδα) του Εμανουέλ Μακρόν. Που, στα σημαντικά, πλαισιώνει και τις πρωτοβουλίες του Μπρουνό Λεμέρ, του Γάλλου ομολόγου του Σολτς: πολύς δυναμισμός, πολλή επικοινωνία με SMS και e-mails, έτσι άλλωστε επιδιώκεται να προχωρήσει «Το Μέλλον της Ευρώπης». Που ελπιζόταν να συμπαρασύρει λύση και στο ελληνικό ζήτημα. Όμως οι αποστάσεις παραμένουν.
Πάμε τώρα λίγο πιο προς τη βυζαντινολογία. Στη συζήτηση της τρόικας/κουαρτέτου στο Χίλτον
&για το κλείσιμο της τέταρτης αξιολόγησης, ασφαλώς και υπήρξε αναφορά στο θέμα του χρέους αλλά και στη μετά-το-πρόγραμμα παρακολούθηση, επιτήρηση ή εποπτεία/ΡΡΜ ή Enhanced Surveillance χωρίς πιστωτική γραμμή: θα δείξει. Όμως οι τρεις συζητήσεις έμειναν ξέχωρες ακριβώς για να μη δημιουργηθεί εμπλοκή. Τι θα γίνει αν ούτε στο Eurogroup μετακινηθεί το ΔΝΤ προς άμβλυνση των προβλέψεών του/προς θετική DSA;
Χρόνος για να προσέλθει η κυρία Λαγκάρντ στο Διοικητικό Συμβούλιό της με θετική εισήγηση για συμμετοχή του Ταμείου (έστω αυτή την ρηχή συμμετοχή, με 1,8 δισ. ευρώ - peanuts/ψίχουλα - και με μια προσχηματική αξιολόγηση τέλους Προγράμματος) δεν θα υπάρχει. Είναι αυτό το τέλος παρουσίας του ΔΝΤ στην Ελλάδα; Όχι υπό δυο έννοιες. Η μια είναι πολυσυζητημένη: ρόλος τεχνικού συμβούλου στο ΡΡΜ ή σε Enhanced Surveillance δίπλα στον ESM/στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό.
Υπάρχει όμως και η άλλη διόδευση: άμα η Ελλάδα βρεθεί για το Ταμείο- «εκτός προγράμματος», τότε δεν παύει να ισχύει γι’ αυτήν η τακτική διαδικασία παρακολούθησης, η διαδικασία του άρθρου 4. Αυτή γίνεται για τα εκτός προγράμματος κράτη-μέλη κάθε λίγο-πολύ 12 μήνες. Για την Ελλάδα, τελευταίο «πέρασμα» ήταν πριν κοντά 20 μήνες: θα μπορούσε, λοιπόν, να επισπευσθεί τώρα «ένα άρθρο 4 εντός του Ιουνίου». Τι θα έδινε αυτό; Μα, μια DSA μετά από μερικές ακόμη εβδομάδες, αφού δηλαδή και οι Ευρωπαίοι ξεκουνηθούν αν δεν το πράξουν στις 24 Μαΐου, αλλά και ο (άλλος φίλος της Ελλάδας) Πολ Τόμσεν πεισθεί/πιεσθεί να αλλάξει τα νούμερα, έστω και λίγο. Εδώ να σημειωθεί ότι η τεχνική εμπειρογνωμοσύνη του ταμείου έπεσε άθλια έξω στον υπολογισμό του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2017, οπότε τώρα στα πλαίσια του Χίλτον πιέσθηκε να ξαναδεί τους υπολογισμούς του - και το έπραξε. Άλλες βυζαντινολογίες: στη συζήτηση για τα διαβόητα 88 προαπαιτούμενα της τέταρτης αξιολόγησης, ένα ήταν ο διαγωνισμός για την πώληση του 30% του Διεθνούς Αεροδρομίου Αθηνών: όμως, για να ξεκινήσει, αυτό χρειάζεται… έγκριση των Βρυξελλών για προηγούμενη διαδικαστική φάση. Αυτή αργεί! Άλλο πάλι: ώρες δαπανήθηκαν για την ιδιωτικοποίηση της Εγνατίας: εδώ «κόντρα» Σπίρτζη (ναι!) που ήθελε ο ανάδοχος να υποχρεούται να δίνει ελεύθερη πρόσβαση στους δημότες πόλεων γειτονικής διέλευσης και τροϊκανών που επέμεναν ο ανάδοχος να δύναται να κάνει κάτι τέτοιο. Αποτέλεσμα; Θολή διατύπωση συμβιβασμού.