Ευκολότερη πρόσβαση στα μητρώα των δικαιούχων
Αυστηρότερα μέτρα προβλέπει Οδηγία
Αυστηρότερους κανόνες σχετικά με την πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες προβλέπει η νέα τροποποιημένη οδηγία της Ε.Ε., η οποία μετά το «πράσινο φως» της Ευρωβουλής εγκρίθηκε οριστικά από το Συμβούλιο.
Η οδηγία, που τροποποιεί την ισχύουσα σήμερα (2015/849), βασίζεται σε σχετική πρόταση της Κομισιόν και έχει δύο βασικούς στόχους, την πρόληψη της χρήσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη χρηματοδότηση εγκληματικών δραστηριοτήτων και την ενίσχυση των κανόνων διαφάνειας για να αποτρέπεται η μεγάλης κλίμακας απόκρυψη κεφαλαίων. Ο σκοπός είναι να παταχθεί η χρηματοδότηση εγκληματικών δραστηριοτήτων, χωρίς να παρεμποδίζεται η ομαλή λειτουργία των χρηματοπιστωτικών αγορών και των συστημάτων πληρωμών. Το κείμενο που συμφωνήθηκε επιχειρεί να εξισορροπήσει την ανάγκη αυξημένης ασφάλειας με την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των οικονομικών ελευθεριών.
Πληροφορίες με βάση το «έννομο συμφέρον»
H βασική τροποποίηση της οδηγίας 2015/849 αφορά την ευκολότερη πρόσβαση στα μητρώα πραγματικών δικαιούχων, με σκοπό να βελτιωθεί η διαφάνεια σχετικά με την κυριότητα εταιρειών και καταπιστευμάτων. Προβλέπεται επίσης η διασύνδεση των μητρώων προκειμένου να διευκολύνεται η συνεργασία μεταξύ των κρατών-μελών.
Σε ό,τι αφορά την πρόσβαση στις πληροφορίες, προβλέπονται τα ακόλουθα: 1) δημόσια πρόσβαση στις πληροφορίες σχετικά με τους πραγματικούς δικαιούχους εταιρειών, 2) πρόσβαση με βάση το «έννομο συμφέρον» στις πληροφορίες σχετικά με τους πραγματικούς δικαιούχους καταπιστευμάτων και παρόμοιων νομικών μορφωμάτων, 3) δημόσια πρόσβαση κατόπιν γραπτής αίτησης στις πληροφορίες σχετικά με τους πραγματικούς δικαιούχους καταπιστευμάτων τα οποία έχουν στην ιδιοκτησία τους εταιρεία που δεν έχει συσταθεί στην Ε.Ε., 4) τα κράτη-μέλη διατηρούν το δικαίωμα να παρέχουν ευρύτερη πρόσβαση στις πληροφορίες, σύμφωνα με το εθνικό τους δίκαιο.
Προπληρωμένες κάρτες - νομίσματα
Η οδηγία αντιμετωπίζει τους κινδύνους που συνδέονται με τις προπληρωμένες κάρτες και τα εικονικά νομίσματα.
Το όριο για την εξακρίβωση της ταυτότητας των κατόχων προπληρωμένων καρτών μειώνεται από 250 σε 150 ευρώ, ενώ επεκτείνονται οι απαιτήσεις για την επαλήθευση της ταυτότητας των πελατών. Σε περίπτωση που η αξία του ηλεκτρονικού χρήματος εξοφλείται σε μετρητά, τότε η εξακρίβωση των κατόχων γίνεται για κάθε ποσό άνω των 50 ευρώ.
Πάντως, δίνεται η δυνατότητα στα κράτη-μέλη να απαγορεύουν τη χρησιμοποίηση ανώνυμων προπληρωμένων κρατών, προερχόμενων από τρίτες χώρες.
Οι πλατφόρμες ανταλλαγής εικονικών νομισμάτων και οι πάροχοι υπηρεσιών θεματοφυλακής ψηφιακών πορτοφολιών θα πρέπει να εφαρμόζουν ελέγχους δέουσας επιμέλειας για τους πελάτες, καταργώντας την ανωνυμία που συνδέεται με αυτού του είδους τις ανταλλαγές.
Ενισχύεται επίσης η συνεργασία μεταξύ των μονάδων χρηματοοικονομικών πληροφοριών (ΜΧΠ) των κρατών-μελών. Οι ΜΧΠ θα έχουν πρόσβαση στις πληροφορίες που περιέχονται στα κεντρικά μητρώα τραπεζικών λογαριασμών και λογαριασμών πληρωμών, ώστε να μπορούν να εντοπίζουν τους κατόχους των λογαριασμών.
Και με τις τρίτες χώρες υψηλού κινδύνου
Η νέα οδηγία βελτιώνει τους ελέγχους και σε ό,τι αφορά τις τρίτες χώρες υψηλού κινδύνου. Η Επιτροπή έχει δημιουργήσει και ενημερώνει τακτικά έναν εναρμονισμένο κατάλογο χωρών εκτός Ε.Ε. των οποίων τα συστήματα πρόληψης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες παρουσιάζουν ελλείψεις. Για τις χρηματοδοτικές ροές από τις χώρες αυτές θα απαιτούνται πρόσθετα μέτρα δέουσας επιμέλειας. Ο κατάλογος αυτός βασίζεται στον κατάλογο που έχει καταρτιστεί σε διεθνές επίπεδο από την Ομάδα Χρηματοοικονομικής Δράσης.
Η απόφαση προβλέπει την ενσωμάτωση της νέας οδηγίας στην εσωτερική νομοθεσία των κρατώνμελών μέχρι το τέλος του 2019.