«Καμπανάκι» για αυστηρούς στόχους στα δημοσιονομικά
Διευρυμένο το παραγωγικό κενό
Ταυστηρών ην ανάγκη εκλογίκευσης των
δημοσιονομικών στόχων εκφράζει η Alpha Bank, στο εβδομαδιαίο δελτίο για την πορεία της ελληνικής οικονομίας «7 Ημέρες Οικονομία».
Σημαντική προσαρμογή στη δημοσιονομική διαχείριση πέτυχε η Ελλάδα εξαλείφοντας σταδιακά το πρωτογενές δημοσιονομικό έλλειμμα που είχε φθάσει το 10,3% του ΑΕΠ το 2009 και επιτυγχάνοντας υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα τα τελευταία έτη, αναφέρει στο εβδομαδιαίο σχόλιό της η Alpha Bank.
Η προσαρμογή αυτή επετεύχθη με σημαντικό κοινωνικό κόστος σε όρους απωλειών θέσεων εργασίας και μειώσεως εισοδημάτων.
Η επίπτωση, ωστόσο, της κλιμακούμενης πολιτικής κρίσεως στην Ιταλία επί των αποδόσεων των ελληνικών κρατικών τίτλων σε αυτήν την κρίσιμη φάση εφαρμογής του προγράμματος προσαρμογής μάς υπενθυμίζει το πόσο ευάλωτη παραμένει η ελληνική οικονομία στις εξωτερικές διαταραχές και την αβεβαιότητα.
Όπως έχει αναλυθεί οι αυστηροί δημοσιονομικοί στόχοι θα ήταν σημαντικό να εκλογικευθούν στον βαθμό που θα το επιτρέψει η σχεδιαζόμενη ελάφρυνση του δημόσιου χρέους, έτσι ώστε να μην υπονομευθεί η αναπτυξιακή προοπτική της χώρας τα επόμενα έτη.
Συγκεκριμένα, η χώρα πέτυχε τη δεύτερη μεγαλύτερη επίδοση στη Ζώνη του Ευρώ μετά την Κύπρο, φθάνοντας το 4,2% του ΑΕΠ (έναντι 1,75% του στόχου του προγράμματος προσαρμογής), ενώ ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη ήταν 1,1%.
Η άνευ προηγουμένου δημοσιονομική προσαρμογή που επετεύχθη τα τελευταία έτη φαίνεται ακόμη πιο εντυπωσιακή όταν μετράται λαμβάνοντας υπόψη τη διαφορετική φάση του οικονομικού κύκλου της Ελλάδος σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.
Το υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα του 2017 φαίνεται ότι δεν οφειλόταν τόσο στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα της αυξημένης οικονομικής δραστηριότητος, όσο κυρίως στην επίδραση των δημοσιονομικών μέτρων που υιοθετήθηκαν τα τελευταία έτη.
Αυτά αφορούν: Μεταρρυθμίσεις το 2016 για το συνταξιοδοτικό σύστημα.
Αυξήσεις στους έμμεσους φόρους τα δύο τελευταία έτη.
Χαμηλότερες έναντι των στόχων πρωτογενείς δαπάνες (συμπεριλαμβανομένου του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων).
Λοιπά μη επαναλαμβανόμενα έσοδα όπως για παράδειγμα η ρύθμιση της οικειοθελούς αποκάλυψης εισοδημάτων.
Σημειώνεται ότι σε όλη την περίοδο εφαρμογής των προγραμμάτων προσαρμογής, η δημοσιονομική συστολή ήταν εντόνως προκυκλική, καθώς τα πρωτογενή ελλείμματα εκμηδενίστηκαν κατά τη διάρκεια της έντονης καθοδικής πορείας του οικονομικού κύκλου.
Επομένως, η δημοσιονομική προσαρμογή ήταν ακόμη μεγαλύτερη.
Όπως παρατηρείται, το πρωτογενές ισοζύγιο της Γενικής Κυβερνήσεως στην Ελλάδα είναι σημαντικά πλεονασματικό τη διετία 2016-2017, ενώ το παραγωγικό κενό παραμένει έντονα αρνητικό, δηλαδή η οικονομία λειτουργεί σημαντικά χαμηλότερα των παραγωγικών δυνατοτήτων της.
Η δημοσιονομική προσαρμογή που πέτυχε η Ελλάδα συνέβαλε στη διεύρυνση του παραγωγικού κενού, το οποίο είναι πολύ μεγαλύτερο σε σχέση με τον αντίστοιχο μέσο όρο της Ζώνης του Ευρώ.
Το χαρακτηριστικό της έντονης δημοσιονομικής συστολής συνεχίζεται τους πρώτους μήνες του 2018, σύμφωνα με την εκτέλεση του προϋπολογισμού.
Η υπεραπόδοση αυτή αποδίδεται τόσο στα υψηλότερα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού σε σχέση με τον στόχο, όσο και στο γεγονός ότι οι πρωτογενείς δαπάνες κινούνται χαμηλότερα έναντι του στόχου.
Αποτέλεσμα των ανωτέρω είναι το πρωτογενές πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού να διαμορφωθεί στα 2,28 δισ. ευρώ στο τετράμηνο ΙανουαρίουΑπριλίου 2018, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 0,37 δισ. ευρώ.