Κοινοτικοί πόροι 100 δισ. για έρευνα και καινοτομία
Αυξημένη χρηματοδότηση για την περίοδο 2021 - 2027
Εντυπωσιακή αύξηση της χρηματοδότησης του κοινοτικού προγράμματος «Ορίζων» για την έρευνα και καινοτομία, το οποίο θα προικοδοτηθεί με 100 δισ. ευρώ, πρότεινε χθες η Κομισιόν, στο πλαίσιο του νέου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου της περιόδου 2021-2027.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ) της περιόδου 2014-2020 το πρόγραμμα «Ορίζων» χρηματοδοτείται με 77 δισ. ευρώ, ενώ το επόμενο, παρά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη μείωση του κοινοτικού προϋπολογισμού, θα αυξηθεί στα 100 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με την Επιτροπή, το νέο πρόγραμμα θα εισάγει τα ακόλουθα κύρια χαρακτηριστικά:
Ένα Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Καινοτομίας (ΕΣΚ): Η πρόταση της Επιτροπής θα δημιουργήσει ένα σημείο ενιαίας εξυπηρέτησης, ώστε οι πιο ελπιδοφόρες και με μεγάλες δυνατότητες αξιοποίησης καινοτόμες τεχνολογίες να μεταφερθούν από το εργαστήριο στις εμπορικές εφαρμογές, και προκειμένου να βοηθηθούν οι πλέον καινοτόμες νεοφυείς επιχειρήσεις και εταιρείες να αναπτύξουν τις ιδέες τους σε μεγαλύτερη κλίμακα. Το νέο ΕΣΚ θα συμβάλει στον εντοπισμό και τη χρηματοδότηση ταχέως εξελισσόμενων καινοτομιών υψηλού κινδύνου με μεγάλες δυνατότητες δημιουργίας νέων αγορών. Θα παρέχει άμεση στήριξη σε φορείς καινοτομίας μέσω δύο βασικών χρηματοδοτικών μέσων, ενός για τα πρώτα στάδια και ενός άλλου για την ανάπτυξη και την εμπορική προώθηση. Θα λειτουργεί συμπληρωματικά προς το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας (ΕΙΚΤ).
Νέες αποστολές έρευνας και καινοτομίας σε επίπεδο Ε.Ε.: Στο πλαίσιο του προγράμματος, η Επιτροπή θα δρομολογήσει νέες αποστολές με τολμηρούς, φιλόδοξους στόχους και μεγάλη ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία για την αντιμετώπιση ζη- τημάτων που επηρεάζουν την καθημερινή μας ζωή. Αυτές μπορούν να κυμαίνονται από την καταπολέμηση του καρκίνου μέχρι τις καθαρές μεταφορές ή την απαλλαγή των ωκεανών από τα πλαστικά. Οι αποστολές αυτές θα σχεδιάζονται από κοινού με τους πολίτες, τα ενδιαφερόμενα μέρη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη-μέλη.
Μεγιστοποίηση του δυναμικού καινοτομίας σε ολόκληρη την Ε.Ε.: Η στήριξη θα διπλασιαστεί για τα κράτη-μέλη που υστερούν στις προσπάθειές τους να αξιοποιήσουν στο έπακρο το εθνικό τους δυναμικό έρευνας και καινοτομίας. Επιπλέον, νέες συνέργειες με τα διαρθρωτικά ταμεία και το Ταμείο Συνοχής θα διευκολύνουν τον συντονισμό και τον συνδυασμό χρηματοδοτήσεων και θα βοηθήσουν τις περιφέρειες να αγκαλιάσουν την καινοτομία.
Περισσότερο άνοιγμα: Η αρχή της «ανοικτής επιστήμης» θα καταστεί ο τρόπος λειτουργίας του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», στο πλαίσιο του οποίου θα απαιτείται η ανοικτή πρόσβαση σε δημοσιεύσεις και δεδομένα. Αυτό θα βοηθήσει τη διείσδυση στην αγορά και την αύξηση του δυναμικού καινοτομίας των αποτελεσμάτων που θα έχουν παραχθεί με χρηματοδότηση της Ε.Ε.
Νέα γενιά ευρωπαϊκών συμπράξεων και αυξημένη συνεργασία με άλλα προγράμματα της Ε.Ε.: Το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» θα εξορθολογίσει τον αριθμό των συμπράξεων που συμπρογραμματίζει ή συγχρη- ματοδοτεί η Ε.Ε. με εταίρους όπως η βιομηχανία, η κοινωνία των πολιτών και τα χρηματοδοτικά ιδρύματα, προκειμένου να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα και ο αντίκτυπός τους στην επίτευξη των στόχων πολιτικής της Ευρώπης. Θα προαγάγει την αποτελεσματική και λειτουργική σύνδεση με άλλα μελλοντικά προγράμματα της Ε.Ε., όπως η Πολιτική Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας, το πρόγραμμα Ψηφιακή Ευρώπη και ο μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη».
Τα προτεινόμενα κονδύλια του προϋπολογισμού, ύψους 100 δισ. ευρώ για την περίοδο 2021-2027, περιλαμβάνουν 97,6 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» (εκ των οποίων 3,5 δισ. ευρώ θα διατεθούν στο πλαίσιο του ταμείου InvestEU) και 2,4 δισ. ευρώ για το πρόγραμμα έρευνας και κατάρτισης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας (ΕΥΡΑΤΟΜ).
Σύμφωνα με την Κομισιόν, περίπου τα δύο τρίτα της οικονομικής ανάπτυξης της Ευρώπης κατά τις τελευταίες δεκαετίες είχαν ως κινητήρια δύναμη την καινοτομία. Κάθε ευρώ που επενδύεται από το πρόγραμμα μπορεί δυνητικά να αποφέρει απόδοση ύψους έως και 11 ευρώ στο ΑΕΠ εντός 25 ετών. Οι επενδύσεις μέσω του προγράμματος αναμένεται να παραγάγουν άμεσα εκτιμώμενο όφελος έως και 100.000 θέσεων εργασίας κατά τη διάρκεια της περιόδου 2021-2027.