Προβληματισμός στην Αθήνα την επομένη της συμφωνίας
Η αναταραχή στο εσωτερικό των Σκοπίων προκαλεί ανησυχία στο Μαξίμου
Εικόνες βίαιων επεισοδίων «ντύνουν» τα ρεπορτάζ των μεγάλων διεθνών πρακτορείων από τα Σκόπια μετά την υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ της πΓΔΜ και της Ελλάδας στις Πρέσπες. Η εσωτερική κατάσταση στα Σκόπια για τον πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ δεν είναι εύκολη και σύντομα θα φανεί αν θα αποδειχτεί βατή.
Οι τηλεοπτικοί δέκτες μεταδίδουν τις αντιδράσεις μερίδας πολιτών στη γείτονα χώρα, που κατηγορούν την κυβέρνηση ότι έδωσε πολλά στην άλλη πλευρά. Τα σχετικά ρεπορτάζ περιλαμβάνουν νυκτερινά πλάνα διαδηλωτών έξω από το κοινοβούλιο και εκτεταμένα επεισόδια, ανάμεσα σε ομάδα ατόμων που άρχισε να πετά πέτρες και αστυνομικών που αμύνονταν.
Τα διεθνή ΜΜΕ μετέδιδαν ότι κατά τη διάρκεια των επεισοδίων τραυματίστηκαν επτά αστυνομικοί και τρεις διαδηλωτές, ενώ το κλίμα παρέμενε τεταμένο μέχρι αργά το βράδυ. Τα επεισόδια ήρθαν σε συνέχεια των βίαιων σκηνών που εκτυλίχθηκαν κατά τη διάρκεια της ημέρας, ενώ διαδήλωση κατά της συμφωνίας σημειώθηκε και στην πόλη Μπίτολα, με τη συμμετοχή περίπου 3.000 ατόμων.
Η διαδήλωση δυναμιτίστηκε από τις δηλώσεις του επικεφαλής του σκοπιανού αντιπολιτευτικού κόμματος Κρίστιαν Μικόσκι, ο οποίος τόνισε πως «μιλώντας εκ καρδίας και με καθαρό μυαλό, ποτέ, με κανένα τίμημα, ακόμη κι αν μου κοστίσει τη ζωή μου, δεν θα υποστηρίξω αυτή τη συνθηκολόγηση από τον Ζόραν Ζάεφ».
Στην Αθήνα, η κυβέρνηση παρακολουθεί αυτές τις αντιδράσεις με ανησυχία και προβληματισμό, αναγνωρίζοντας ότι η υπογραφή της συμφωνίας με την κυβέρνηση Ζάεφ δεν είναι το τέλος, αλλά μόλις η αρχή.
Υπάρχουν ακόμα σημαντικά βήματα που θα πρέπει να γίνουν για να οριστικοποιηθεί η συμφωνία και να έρθει προς κύρωση στην ελληνική Βουλή, αν και από τις πρώτες ώρες διεθνή πρακτορεία και ξένοι αξιωματούχοι ήδη αποκαλούν την πΓΔΜ «Βόρεια Μακεδονία», κάτι που δείχνει πως ήδη δημιουργούνται τετελεσμένα, που δύσκολα μετά θα ανατραπούν, αν κάποιες από τις πρόνοιες της συμφωνίας δεν ισχύσουν.
Τα τέσσερα πρώτα βήματα της συμφωνίας είναι τα εξής: την επικύρωση και την εφαρμογή της συμφωνίας. Εκφράζει, μάλιστα, τη δέσμευση του ΟΗΕ να στηρίξει τις προσπάθειές τους.
Η επίλυση της διένεξης της πΓΔΜ με την Ελλάδα αποτελεί μια «ιστορική ευκαιρία», τονίζουν οι Τζορτζ Σόρος και Αλεξάντερ Σόρος σε άρθρο τους στην εφημερίδα «New York Times» με τίτλο «Στα Βαλκάνια, μια ευκαιρία να σταθεροποιηθεί η Ευρώπη».
Για τους δύο κορυφαίους αξιωματούχους των Open Society Foundations, «ο ιστορικός συμβιβασμός για την αλλαγή της ονομασίας (της πΓΔΜ) σε Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας, αμβλύνοντας μια αντιπαλότητα σχετικά με τις εθνικές ιστορίες, ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας για τους ηγέτες στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες να αψηφήσουν τις τρέχουσες τάσεις και να αρχίσουν να διαμορφώνουν ένα ασφαλές μέλλον για τα Βαλκάνια, ένα επίτευγμα που θα βοηθήσει στην εξασφάλιση της σταθερότητας για όλη την Ευρώπη».
...και αντιδράσεις
«Η σημερινή κυβέρνηση οφείλει να εξηγήσει πειστικά στον ελληνικό λαό τους λόγους που επέβαλαν την υπογραφή της συμφωνίας στην παρούσα χρονική περίοδο και να τον ενημερώσει πλήρως για τους όρους της, τα άγνωστα σε αυτόν, τυχόν πλεονεκτήματα, τις δεσμεύσεις και τους κινδύνους που αναλαμβάνει η χώρα». Αυτό τονίζεται σε ψήφισμα της Ολομέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος, που συνεδρίασε στην Αλεξανδρούπολη, για το μακεδονικό θέμα, ενώ γίνεται λόγος για «νομικά ζητήματα που ανακύπτουν από την υπογραφείσα συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και πΓΔΜ», τα οποία θα απασχολήσουν επιστημονική ημερίδα στη Θεσσαλονίκη, η οποία θα πραγματοποιηθεί σε χρόνο που θα ανακοινωθεί σε συνεργασία με τον Δικηγορικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης. Παράλληλα, η Ολομέλεια αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι «η συμφωνία πρέπει να έχει την ευρύτερη δυνατή κοινωνική και πολιτική αποδοχή και να εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα».