Συναπόφαση κατά της στρέβλωσης του ανταγωνισμού
Συνεργασία των εθνικών Αρχών με τις κοινοτικές
Σε νέους κανόνες που θα ενισχύσουν τη συνεργασία μεταξύ των εθνικών Αρχών ανταγωνισμού και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ώστε να μην υπάρχει στρέβλωση του ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά, συμφώνησαν το Συμβούλιο της Ε.Ε. και η Ευρωβουλή, στο πλαίσιο της διαδικασίας συναπόφασης.
Η νέα κοινοτική οδηγία ευθυγραμμίζει την επιβολή των κανόνων περί ανταγωνισμού με την ψηφιακή εποχή και την αντιμετώπιση των αθέμιτων πρακτικών στην Ε.Ε.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, ένας πραγματικά κοινός χώρος επιβολής των κανόνων ανταγωνισμού στην Ευρώπη παρέχει ακόμα περισσότερο ισότιμους όρους ανταγωνισμού για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην ενιαία αγορά και μειώνει τις ανισότητες για τους καταναλωτές.
Η νέα νομοθεσία παρέχει καλύτερα εργαλεία για την επιβολή των κανόνων ανταγωνισμού από τις δημόσιες αρχές.
Ειδικότερα, η επιβολή των κανόνων ανταγωνισμού της Ε.Ε. γίνεται από τις εθνικές αρχές ανταγωνισμού (ΕΑΑ) των κρατώνμελών παράλληλα με την Επιτροπή. Οι ΕΑΑ και η Επιτροπή συγκροτούν από κοινού δίκτυο Αρχών ανταγωνισμού, το λεγόμενο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ανταγωνισμού, το οποίο διασφαλίζει την εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού.
Επί του παρόντος, οι διαφορές στην εφαρμογή αυτών των κανόνων οδηγούν στο ενδεχόμενο επιχειρήσεις που υιοθετούν αντιανταγωνιστικές πρακτικές να βρεθούν αντιμέτωπες με διαφορετικές συνέπειες σε περίπτωση κίνησης διαδικασίας ανάλογα με τη χώρα στην οποία δραστηριοποιούνται. Για παράδειγμα, οι επιχειρήσεις μπορούν, σε ορισμένες περιπτώσεις, να αποφεύγουν την επιβολή προστίμων προβαίνοντας απλώς σε αναδιάρθρωση.
Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, οι ΕΑΑ θα είναι καλύτερα εξοπλισμένες για τον εντοπισμό συμφωνιών, αποφάσεων ή εναρμονισμένων πρακτικών που απαγορεύονται από τη νομοθεσία περί ανταγωνισμού και για την αποτροπή περιπτώσεων κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης.
Ενσωμάτωση στην εθνική νομοθεσία
Αναφορικά με τα επόμενα βήματα, το Συμβούλιο και η Ευρωβουλή αναμένεται να εκδώσουν την οδηγία μετά τις θερινές διακοπές και στη συνέχεια θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε.
Μετά την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας, τα κράτη- μέλη θα έχουν στη διάθεσή τους δύο χρόνια για να ενσωματώσουν τις νέες διατάξεις στην εθνική τους νομοθεσία.
Το δίκαιο ανταγωνισμού της Ε.Ε. εδράζεται στα άρθρα 101 και 102 της Συνθήκης της Ε.Ε. Το άρθρο 101 απαγορεύει τις μεταξύ παραγόντων της αγοράς συμφωνίες οι οποίες περιορίζουν τον ανταγωνισμό, όπως η δημιουργία μιας σύμπραξης που συνίσταται στον καθορισμό των τιμών και/ή την κατανομή μεριδίων της αγοράς.
Το άρθρο 102 απαγορεύει στις επιχειρήσεις που κατέχουν δεσπόζουσα θέση σε μια συγκεκριμένη αγορά την καταχρηστική εκμετάλλευση αυτής της θέσης, για παράδειγμα, με την επιβολή μη δίκαιων τιμών, τον περιορισμό της παραγωγής ή με την άρνηση εφαρμογής καινοτομιών επί ζημία των καταναλωτών.
Αντιμονοπωλιακοί κανόνες
Η νέα οδηγία βασίζεται σε σχετική πρόταση που παρουσίασε η Επιτροπή τον Μάρτιο του 2017, η οποία παρέχει τη δυνατότητα στις Αρχές ανταγωνισμού των κρατών-μελών να επιβάλλουν αποτελεσματικότερα τους αντιμονοπωλιακούς κανόνες της.
Σύμφωνα με τη Βουλγαρική Προεδρία της Ε.Ε., που διαπραγματεύθηκε για λογαριασμό των κρατών-μελών με την Ευρωβουλή, η αποτελεσματική εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού είναι απαραίτητη για την προστασία των καταναλωτών από παράνομες επιχειρηματικές πρακτικές που διατηρούν τις τιμές των αγαθών και των υπηρεσιών τεχνητά υψηλές. Ταυτόχρονα, όπως τονίζει, η βελτιωμένη επιβολή των κανόνων θα εξασφαλίσει τον επί ίσοις όροις ανταγωνισμό των επιχειρήσεων στην Ευρώπη, ώστε να έχουν τη δυνατότητα να παράγουν πλούτο και να δημιουργούν θέσεις εργασίας.