Το πρώτο βήμα για την ηλεκτρονική τιμολόγηση
«Όπλο» κατά της φοροδιαφυγής η υποχρεωτική έκδοση φορολογικών στοιχείων σε ψηφιακή μορφή από 1/1/2020
Ψηφιακό «μπλόκο» στην έκδοση πλαστών και εικονικών φορολογικών στοιχείων στήνει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, στο πλαίσιο του γενικότερου σχεδίου περιορισμού της φοροδιαφυγής και αύξησης των δημοσίων εσόδων.
Προς την κατεύθυνση αυτή η ΑΑΔΕ ετοιμάζει να ρίξει στον «πόλεμο» τη χρήση του ηλεκτρονικού τιμολογίου, που μπορεί να μειώσει τα πλαστά και εικονικά φορολογικά στοιχεία σε ποσοστό έως και 80%, συνδράμοντας την εθνική προσπάθεια κατά της φοροδιαφυγής, αλλά και την τόνωση της διαφάνειας στις οικονομικές συναλλαγές. Στο πλαίσιο πάντως αυτό, από τις 6 Ιουλίου έθεσε σε παραγωγική λειτουργία τη διαδικτυακή υπηρεσία «Αναζήτηση Βασικών Στοιχείων Μητρώου Επιχειρήσεων», στο δικτυακό τόπο www.aade.gr (στην ενότητα «Υπηρεσίες προς Επιχειρήσεις» - «Φορολογικές Υπηρεσίες»).
Mε τη χρήση της εν λόγω υπηρεσίας, τα νομικά πρόσωπα, οι νομικές οντότητες και τα φυσικά πρόσωπα με εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα μπορούν να αναζητούν βασικές πληροφορίες προκειμένου να διακριβώσουν τη φορολογική ή την επαγγελματική υπόσταση άλλων νομικών προσώπων ή νομικών οντοτήτων ή φορολογουμένων-φυσικών προσώπων που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα.
Επισημαίνεται ότι η εν λόγω υπηρεσία στοχεύει στην προστασία των φορολογουμένων και τη διασφάλιση των συναλλαγών, με την καταπολέμηση της έκδοσης πλαστών και εικονικών στοιχείων από φορολογικά ανύπαρκτα πρόσωπα, ενώ παρέχεται σύμφωνα με το άρθρο 20 του ν. 3842/2010 «Αποκατάσταση φορολογικής δικαιοσύνης, αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και άλλες διατάξεις», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει καθώς και το εδάφιο (ι) του άρθρου 17 - «Διαφύλαξη πληροφοριών - Απόρρητο του ν. 4174/2013 περί Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας».
Πρόκειται για ουσιαστική αναβάθμιση προϊσχύουσας παρεμφερούς υπηρεσίας, που συνίσταται στην επικαιροποίηση των Όρων Χρήσης της και στον εμπλουτισμό της με νέες δυνατότητες, όπως το καθεστώς ΦΠΑ και η προβολή ιστορικού, καθώς και απαντήσεις σε συχνές ερωτήσεις (FAQs) για την υποβοήθηση των χρηστών. Διευκρινίζεται ότι η διαδικτυακή υπηρεσία παρέχει πληροφόρηση αποκλειστικά για βασικά στοιχεία μητρώου και όχι στοιχεία εισοδημάτων ή άλλου τύπου οικονομικά ή περιουσιακά στοιχεία των επιχειρήσεων. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το βασικό σχέδιο της ΑΑΔΕ περιλαμβάνει την υποχρεωτική εφαρμογή, από την 1η Ιανουαρίου 2020, της ηλεκτρονικής τιμολόγησης και της ηλεκτρονικής τήρησης βιβλίων, με διασύνδεσή τους και με τις υποδομές του Taxisnet.
Ουσιαστικά πρόκειται για την έκδοση τιμολογίων σε ψηφιακή μορφή, με άμεση ενημέρωση σε ψηφιακή μορφή του βιβλίου εσόδων και εξόδων των συναλλασσόμενων επιχειρήσεων και επαγγελματιών.
Είναι αξιοσημείωτο ότι με την καθολική εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης, το παραστατικό για την πώληση προϊόντων, ή την παροχή υπηρεσιών, από μια επιχείρηση ή έναν επαγγελματία σε άλλον επαγγελματία, ή επιχείρηση, θα γίνεται μόνο μέσω του ηλεκτρονικού δικτύου του Taxis.
Όσον αφορά τα πλεονεκτήματα θα είναι, μεταξύ άλλων, τα εξής:
Οι επιχειρήσεις και οι επαγγελματίες θα απαλλαγούν από τον βραχνά τήρησης βιβλίων.
Οι επιχειρήσεις και οι επαγγελματίες θα απαλλαγούν επίσης από την υποχρέωση υποβολής συγκεντρωτικών καταστάσεων προμηθευτών πελατών, των γνωστών ΜΥΦ.
Ωστόσο, υπάρχει και το όφελος από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
Δεν θα είναι εφικτή η έκδοση τιμολογίων από ανύπαρκτους φορολογουμένους, μια πρακτική που ακολουθείται για τη συμπίεση των κερδών των επιχειρήσεων και την κλοπή ΦΠΑ. Πρόκειται για το πρόβλημα της έκδοσης πλαστών τιμολογίων.
Κατάργηση των «χάρτινων» τιμολογίων
Ουσιαστικά με το σχέδιο που έχει εκπονήσει και προωθεί η ΑΑΔΕ σύντομα θα καταργηθεί η σημερινή διαδικασία εκτύπωσης και διακίνησης των τιμολογίων σε χάρτινη μορφή για όλες τις συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων ή και μεταξύ ελευθέρων επαγγελματιών.
Και αυτό γιατί όταν τεθεί σε πλήρη εφαρμογή το συγκεκριμένο σχέδιο, τα στοιχεία των τιμολογίων που θα εκδίδονται και θα διακινούνται ηλεκτρονικά μεταξύ επιχειρήσεων ή και ελευθέρων επαγγελματιών θα διαβιβάζονται ταυτόχρονα και στις πληροφοριακές υποδομές της ΑΑΔΕ για άμεσο έλεγχο και διασταύρωση.
Έτσι, οι φορολογικές αρχές θα γνωρίζουν εξ αποστάσεως και σε πραγματικό χρόνο το ύψος των συναλλαγών μεταξύ επιχειρήσεων ή και ελευθέρων επαγγελματιών, αφού τα Ελεγκτικά Κέντρα και οι ΔΟΥ θα είναι, κατά κάποιον τρόπο, on line συνδεδεμένα με τα λογιστήρια και τα ταμεία των επιχειρήσεων - ελευθέρων επαγγελματιών και θα μπορούν να γνωρίζουν ανά πάσα στιγμή και εξ αποστάσεως ποιο είναι το ύψος των χονδρικών πωλήσεων που έχουν πραγματοποιήσει οι επιχειρήσεις, καθώς επίσης και το ύψος των συναλλαγών παροχής υπηρεσιών μεταξύ επιχειρήσεων-ελευθέρων επαγγελματιών. Με την ηλεκτρονική τιμολόγηση θα εξαλειφθεί πλήρως το φαινόμενο της έκδοσης πλαστών τιμολογίων, διότι δεν θα υπάρχει πλέον δυνατότητα έκδοσης τιμολογίων εν αγνοία του εμφανιζόμενου ως λήπτη ούτε δυνατότητα καταχώρησης τιμολογίου εν αγνοία του εμφανιζόμενου ως εκδότη. Παράλληλα θα περιοριστούν σημαντικά και τα κρούσματα έκδοσης εικονικών τιμολογίων, καθώς τα στοιχεία των ηλεκτρονικά εκδιδόμενων τιμολογίων θα επιβεβαιώνονται και από τους λήπτες, ενώ θα είναι άμεσα διαθέσιμα στις φορολογικές αρχές για διασταυρώσεις και επαληθεύσεις με το τραπεζικό σύστημα.
Ειδικότερα, με την καθιέρωση της υποχρεωτικής ηλεκτρονικής τιμολόγησης θα καταστεί δυνατός ο τριπλός διασταυρωτικός έλεγχος των στοιχείων των εκδιδόμενων τιμολογίων, που θα πραγματοποιείται μεταξύ:
της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, με την άμεση και ηλεκτρονική παραλαβή των στοιχείων των πωλήσεων των επιχειρήσεων καθημερινά
των τραπεζών, με τις ηλεκτρονικές πληρωμές (μέσω e-banking, POS και άλλων μέσων ηλεκτρονικής πληρωμής)
των δύο εκάστοτε συναλλασσομένων, με την ηλεκτρονική αποστολή των στοιχείων των εκδοθέντων τιμολογίων από τον εκδότη επιχειρηματία ή ελεύθερο επαγγελματία στον λήπτη επιχειρηματία ή ελεύθερο επαγγελματία και την επιβεβαίωση των στοιχείων της συναλλαγής από την πλευρά του εκάστοτε λήπτη.
Αυτό πολύ απλά σημαίνει ότι ακόμη και εικονικές συναλλαγές θα είναι αδύνατο πλέον να πραγματοποιηθούν, καθώς για όλες τις συναλλαγές που θα αποτυπώνονται στα εκδοθέντα και αποσταλθέντα ηλεκτρονικά τιμολόγια θα διενεργούνται αυτόματα διασταυρώσεις και με στοιχεία από τις τράπεζες προκειμένου να επιβεβαιώνεται εάν πράγματι έχουν γίνει οι πληρωμές των εκδοθέντων τιμολογίων.