Μετ' εμποδίων η μετάβαση ελέγχων στους νηογνώμονες
Ποια προβλήματα πρέπει να λυθούν - Ποια τα γκρίζα σημεία στις αρμοδιότητες - Τι λέει η ναυτιλιακή αγορά
Αντίστροφα μετράει το χρονόμετρο προκειμένου να περάσει η δικαιοδοσία των ελέγχων που έκανε ο Κλάδος Επιθεώρησης Πλοίων του υπουργείου Ναυτιλίας στα υπό ελληνική σημαία πλοία και σκάφη στους νηογνώμονες. Παρ’ όλα αυτά και ενώ τα χρονικά περιθώρια στενεύουν, τα προβλήματα που είχαν διαπιστωθεί από την πρώτη στιγμή δεν φαίνεται να έχουν επιλυθεί. Συγκεκριμένα, ο νόμος 4504/2017 αναφέρει ότι από τις 30/09/2018 παύει η έκδοση των προβλεπόμενων από την εθνική, ενωσιακή και διεθνή νομοθεσία πιστοποιητικών των ελληνικών πλοίων από τον Κλάδο Ελέγχου Πλοίων (ΚΕΠ), τις Λιμενικές Αρχές, καθώς και τα Τοπικά Κλιμάκια Επιθεώρησης Πλοίων (ΤΚΕΠ), και εφεξής εκδίδονται από τους εξουσιοδοτημένους οργανισμούς (νηογνώμονες). Σύμφωνα με τις υποδείξεις του νόμου, ο ΚΕΠ θα σταματήσει να εκδίδει πιστοποιητικά στις 30/09/2018 και μέχρι αυτήν την ημερομηνία πρέπει να έχουν αντικατασταθεί όλα τα υφιστάμενα σε ισχύ πιστοποιητικά που έχουν εκδοθεί από ΚΕΠ/ΤΚΕΠ. Ήδη όμως βρισκόμαστε στον Ιούλιο και δεν έχει γίνει σχεδόν τίποτα προς την οργάνωση του πλαισίου αυτού, με αποτέλεσμα να υπάρχει προβληματισμός στην αγορά, αφού ελλοχεύει ο κίνδυνος στις 30 Σεπτεμβρίου οι νηογνώμονες να αναγκαστούν να εξυπηρετήσουν ταυτόχρονα πολύ μεγάλο αριθμό πλοίων για την έκδοση πιστοποιητικών, προκαλώντας προβλήματα δυσλειτουργίας στο σύστημα και αναπόφευκτες καθυστερήσεις. Το τελευταίο διάστημα, σύμφωνα με επισημάνσεις της αγοράς στη «Ν», παρατηρήθηκε κινητικότητα από πλευράς υπουργείου Ναυτιλίας για τη διαπιστωτική πράξη και την εκχώρηση των αρμοδιοτήτων στους νηογνώμονες. Όμως υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση, καθώς θα έπρεπε όλα να είχαν ξεκαθαρίσει έως την περασμένη άνοιξη το αργότερο.
Επιπροσθέτως η πρόσφατη διακοπή της λειτουργίας του «Ελληνικού Νηογνώμονα» αναγκάζει τους πλοιοκτήτες των οποίων τα πλοία παρακολουθούσε, επιθεωρούσε και εξέδιδε πιστοποιητικά αξιοπλοΐας, να αναζητήσουν άλλον νηογνώμονα, ενώ όπως φαίνεται σημαντικός αριθμός αυτών των πλοίων έχει ήδη μεταφερθεί σε άλλους νηογνώμονες. «Όσο δεν ξεκαθαρίζει το τοπίο θα συντηρείται η αίσθηση που υπάρχει ότι ο Κλάδος Επιθεώρησης πλοίων δεν θα “κατεβάσει διακόπτη” τον Σεπτέμβριο και αυτό δημιουργεί σύγχυση στην αγορά» επισημαίνουν κύκλοι της ελληνικής ναυτιλίας, ενώ τονίζουν: Μία από τις γκρίζες ζώνες αφορά επίσης και το θέμα έκδοσης, από τους νηογνώμονες, εθνικής εμβέλειας που δεν υπάγονται στον έλεγχο της EMSA, πιστοποιητικών διεθνών πλόων που αφορούν:
1) τη MARPOL που είναι η Διεθνής Σύμβαση για την πρόληψη της Ρύπανσης του θαλάσσιου περιβάλλοντος από πλοία λόγω της λειτουργίας τους ή λόγω ναυτικών ατυχημάτων
2) τη Διεθνή Σύμβαση για τη Γραμμή Φόρτωσης ενός πλοίου- International Load Line Convention
Παρά το «κλείσιμο» του ΚΕΠ, παραμένουν στον Κλάδο Επιθεώρησης Πλοίων οι εξής αρμοδιότητες:
1) Έλεγχος ναυτιλιακών εταιρειών στον τομέα ασφαλούς διαχείρισης, σύμφωνα με τις διατάξεις του Διεθνούς Κώδικα Ασφαλούς Διαχείρισης (ISM Code) βάσει του Κανονισμού αριθ. 336/2006/ΕΚ,
2) Έλεγχος των πλοίων στον τομέα ασφαλούς διαχείρισης στο πλαίσιο του Διεθνούς Κώδικα Ασφαλούς Διαχείρισης (ISM Code) και έκδοση των πιστοποιητικών ασφαλούς διαχείρισης,
3) Έλεγχος των πλοίων, έλεγχος της αξιολόγησης και έγκρισης των σχεδίων ασφάλειας, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα ISPS και του Καν. 725/2004/ ΕΚ. «Ούτως ή άλλως θα περάσει πολύς χρόνος ώστε να μπουν όλα στη θέση τους. Πόσο μάλλον τώρα που η καθυστέρηση για τη σωστή εφαρμογή του νόμου είναι μεγάλη». Παράλληλα, όμως, στο νέο νομοθετικό πλαίσιο υπάρχουν γκρίζες ζώνες για τις αρμοδιότητες που έχουν εκχωρηθεί ή πρόκειται να εκχωρηθούν στους νηογνώμονες εθνικής εμβέλειας και τις οποίες τώρα έχει ο ΚΕΠ. Ο προβληματισμός αφορά κυρίως τον έλεγχο των πλοίων στον τομέα ασφαλούς διαχείρισης, στο πλαίσιο του Διεθνούς Κώδικα Ασφαλούς Διαχείρισης (ISM Code) και στην έκδοση των πιστοποιητικών ασφαλούς διαχείρισης. O ISM Code εμπίπτει στον έλεγχο του EMSA, η οποία μπορεί να εγείρει θέμα για το κατά πόσο είναι νόμιμη η εκχώρηση αυτών των αρμοδιοτήτων σε οργανισμούςνηογνώμονες που δεν εποπτεύει η ίδια, ανάμεσα στους οποίους βρίσκονται και οι δύο εθνικής εμβέλειας. Αποτελεί λοιπόν ερωτηματικό τι εξυπηρετεί η εκχώρηση της συγκεκριμένης αρμοδιότητας τη στιγμή που ο ΚΕΠ ακόμη και στο νέο νομοθετικό πλαίσιο διατηρεί πλήρως τη δυνατότητα επιθεώρησης και έκδοσης των σχετικών πιστοποιητικών ISM όπως και πριν. Υπό συζήτηση βρίσκεται και η εκχώρηση αρμοδιότητας για την επιθεώρηση των πλοίων, σύμφωνα με τη Σύμβαση Ναυτικής Εργασίας 2006, και έκδοση των συναφών πιστοποιητικών - MLC.