Με φειδώ τα δάνεια προς επιχειρήσεις και ιδιώτες

Σχεδόν αμετάβλητα, από τρίμηνο σε τρίμηνο, τα κριτήρια και οι όροι των χορηγήσεων, σύμφωνα με έρευνα της ΕΚΤ

Αν και η χώρα μας βρίσκεται σε πορεία ανάπτυξης, ακολουθώντας εκείνη της Ευρωζώνης, εντούτοις αυτό δεν τεκμαίρεται από τα στοιχεία που αφορούν τις χορηγήσεις των ελληνικών τραπεζών. Οι ελληνικές τράπεζες συνεχίζουν να χορηγούν με φειδώ επιχειρήσεις και ιδιώτες, τόσο επειδή η ρευστότητά τους είναι περιορισμένη όσο και επειδή πρέπει πρώτα να υπάρξει αποτελεσματική αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων.

Προς τις ΜΧΕ

Το β’ τρίμηνο του 2018 τόσο τα κριτήρια χορήγησης δανείων όσο και οι όροι χορήγησης προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητα σε σχέση με το α’ τρίμηνο του 2018, εξέλιξη σύμφωνη με τις προσδοκίες που είχαν διατυπωθεί στην έρευνα του προηγούμενου τριμήνου. Επιπλέον, οι τράπεζες αναμένουν ότι τα κριτήρια γενικά θα παραμείνουν σχεδόν αμετάβλητα κατά τη διάρκεια του γ’ τριμήνου του 2018, αν και αναμένεται ότι τα κριτήρια για τη χορήγηση μακροπρόθεσμων δανείων θα γίνουν ως ένα βαθμό πιο αυστηρά.

Σχεδόν αμετάβλητη παρέμεινε η συνολική ζήτηση για δάνεια από τις ΜΧΕ, αν και παρατηρήθηκε μικρή αύξηση της ζήτησης από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (μμε) και συγκεκριμένα για βραχυπρόθεσμα δάνεια. Το επόμενο τρίμηνο η συνολική ζήτηση για δάνεια από τις ΜΧΕ αναμένεται να παραμείνει σχεδόν στο ίδιο επίπεδο. Η αναλογία των αιτήσεων για επιχειρηματικά δάνεια που απορρίφθηκαν παρέμεινε σταθερή σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Το β’ τρίμηνο του 2018 τα κριτήρια χορήγησης δανείων προς νοικοκυριά παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητα σε σχέση με το α’ τρίμηνο του 2018 (βλ. Διάγραμμα 1), εξέλιξη σύμφωνη με τις προσδοκίες που είχαν διατυπωθεί στην έρευνα του προηγούμενου τριμήνου. Η ζήτηση για στεγαστικά δάνεια παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητη σε σχέση με το α’ τρίμηνο του 2018, ενώ η ζήτηση για καταναλωτικά δάνεια αυξήθηκε ως ένα βαθμό. Τα κριτήρια χορήγησης δανείων προς νοικοκυριά αναμένεται να παραμείνουν στα ίδια επίπεδα κατά τη διάρκεια του γ’ τριμήνου του 2018, ενώ η ζήτηση δανείων από νοικοκυριά αναμένεται να παραμείνει σχεδόν αμετάβλητη. Αμετάβλητοι παρέμειναν οι όροι χορήγησης δανείων προς νοικοκυριά το β’ τρίμηνο του 2018. Η αναλογία των αιτήσεων για στεγαστικά δάνεια που απορρίφθηκαν παρέμεινε αμετάβλητη σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, ενώ για καταναλωτικά δάνεια αυξήθηκε ως ένα βαθμό.

Στην Ευρωζώνη

Από την άλλη πλευρά οι τράπεζες της Ευρωζώνης αναμένουν περαιτέρω αύξηση της ζήτησης δανείων από τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά στο τρίτο τρίμηνο και χαλάρωση των κριτηρίων για τη χορήγησή τους, σύμφωνα με την ίδια τριμηνιαία έρευνα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Με τις αγορές κρατικών και ιδιωτικών ομολόγων αξίας άνω των 2,5 τρισ. ευρώ τα τελευταία τρία χρόνια, η ΕΚΤ ώθησε το κόστος δανεισμού σε χαμηλά επίπεδα-ρεκόρ, ελπίζοντας να τονώσει τη ζήτηση δανείων και τις δαπάνες, με τελικό στόχο την αύξηση του πληθωρισμού.

Αν και το σχέδιο λειτούργησε βραδύτερα σε σχέση με το αναμενόμενο, οι χορηγήσεις δανείων τόσο προς τις επιχειρήσεις όσο και προς τα νοικοκυριά είναι κοντά στα υψηλά επίπεδα μετά την κρίση. Έτσι, η ΕΚΤ αποφάσισε τον περασμένο μήνα να σταματήσει τις αγορές ομολόγων, ικανοποιημένη από το ότι ο πληθωρισμός κινείται τελικά προς τον στόχο της που είναι λίγο κάτω από το 2%.

Στο δεύτερο τρίμηνο του 2018 αυξήθηκε η ζήτηση για επιχειρηματικά, στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια, ενώ οι τράπεζες χαλάρωσαν τα κριτήρια έγκρισης και για τις τρεις αυτές κατηγορίες δανείων, σύμφωνα με την έρευνα της ΕΚΤ σε 149 τράπεζες.

«Οι συνολικοί όροι και προϋποθέσεις για τα νέα δάνεια συνέχισαν να χαλαρώνουν για όλες τις κατηγορίες δανείων στο δεύτερο τρίμηνο του 2018, λόγω κυρίως της μείωσης του μέσου περιθωρίου κέρδους των δανείων» σημειώνεται.

Η ΕΚΤ σημειώνει ακόμη ότι η πίεση από τον ανταγωνισμό και η αντίληψη του κινδύνου συνέβαλαν στη χαλάρωση των πιστωτικών κριτηρίων στο δεύτερο τρίμηνο, ενώ η ανοχή των τραπεζών στον κίνδυνο, το κόστος χρηματοδότησης και οι περιορισμοί από τους ισολογισμούς τους είχαν σε γενικές γραμμές ουδέτερη επίδραση.