Απαλλαγή από τον ΦΠΑ για αγαθά και υπηρεσίες υπέρ των πληγέντων
Οι διαδικασίες για επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες που παρέχουν άνευ ανταλλάγματος
Τους όρους και τις διαδικασίες για να απαλλαγούν από τον ΦΠΑ οι παραδόσεις αγαθών και οι παροχές υπηρεσιών από επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες υποκείμενους στον φόρο, οι οποίες έλαβαν χώρα προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες των πληγέντων από τις πυρκαγιές της 23ης και της 24ης Ιουλίου στην Περιφέρεια Αττικής καθορίζουν αποφάσεις της υφυπουργού Οικονομικών Αικατερίνης Παπανάτσιου και του διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων Γιώργου Πιτσιλή.
Συγκεκριμένα:
Α) Με την υπ' αριθμόν ΠΟΛ. 1153/2018 απόφαση της υφυπουργού Οικονομικών, καθορίζονται οι όροι και η διαδικασία για τη μη καταβολή ΦΠΑ από τους υποκειμένους στον φόρο που παραδίδουν αγαθά και παρέχουν υπηρεσίες άνευ ανταλλάγματος για την κάλυψη των αναγκών των πληγέντων από τις πυρκαγιές στις 23 και 24.7.2018, σύμφωνα με τις διατάξεις των υποπεριπτώσεων αα' και δδ' της περίπτωσης β' της παραγράφου 2 του άρθρου 7 και της παραγράφου 2 του άρθρου 9 του Κώδικα ΦΠΑ, ως ακολούθως:
1. Για την εφαρμογή της παρούσης, νοούνται ως: α. «Δωρητές», επιχειρήσεις υποκείμενες στον ΦΠΑ, που παραδίδουν αγαθά ή παρέχουν υπηρεσίες άνευ ανταλλάγματος για την εξυπηρέτηση των αναγκών των πληγέντων από τις πυρκαγιές στις 23 και 24.7.2017 στην Περιφέρεια Αττικής. β. «Αποδέκτες»: ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που έχουν συσταθεί νόμιμα στην Ελλάδα και έχουν αποδεδειγμένα φιλανθρωπικό ή κοινωφελή σκοπό, καθώς και οι υπηρεσίες του δημόσιου τομέα, οι ΟΤΑ και τα ΝΠΔΔ, όπως προσδιορίζονται στο άρ. 14 του ν. 4270/2014 (ΦΕΚΑ' 143), που διαθέτουν περαιτέρω τα εν λόγω αγαθά και τις υπηρεσίες για την κάλυψη των αναγκών των πληγέντων από τις πυρκαγιές στις 23 και 24.7.2017 στην Περιφέρεια Αττικής.
2. Μεταξύ του δωρητή και του αποδέκτη συντάσσεται, το αργότερο έως την παράδοση των αγαθών ή την ολοκλήρωση της παροχής των υπηρεσιών, πρωτόκολλο παράδοσης/παραλαβής των αγαθών ή παροχής/λήψης των υπηρεσιών, αντίστοιχα. 3. Το ανωτέρω πρωτόκολλο θα πρέπει να περιέχει τουλάχιστον την περιγραφή του είδους και της ποσότητας των αγαθών που διατίθενται και του είδους και ενδεχομένως της διάρκειας των υπηρεσιών που παρέχονται, την ημερομηνία πραγματοποίησης της δωρεάν διάθεσής τους, τα πλήρη στοιχεία του δωρητή και του αποδέκτη των αγαθών και υπηρεσιών, όπως επωνυμία, ταχ. διεύθυνση, τηλέφωνο επικοινωνίας και την ημερομηνία υπογραφής.
4. Το πρωτόκολλο αυτό αποτελεί αποδεικτικό πραγματοποίησης της δωρεάν διάθεσης των αγαθών ή των υπηρεσιών, συντάσσεται εις διπλούν και υπογράφεται και στα δύο αντίτυπα από τον δωρητή και τον αποδέκτη. Το ένα αντίτυπο διατηρεί ο δωρητής και το άλλο παραδίδεται στον αποδέκτη.
5. Ο δωρητής προσκομίζει ή αποστέλλει σε έντυπη μορφή στη ΔΟΥ στην οποία υπάγεται για τον ΦΠΑ, ενυπόγραφη κατάσταση των πρωτοκόλλων παράδοσης/ παραλαβής αγαθών ή παροχής/λήψης υπηρεσιών που έχει συνάψει ανά φορολογική περίοδο, στις προθεσμίες υποβολής των δηλώσεων ΦΠΑ.
6. Οι δωρητές και οι αποδέκτες των αγαθών και υπηρεσιών οφείλουν να διαφυλάττουν το αντίτυπο του πρωτοκόλλου παράδοσης /παραλαβής αγαθών ή παροχής/ λήψης υπηρεσιών για όσο χρόνο προβλέπεται από τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα (ν. 4308/2014) η διαφύλαξη λογιστικών αρχείων. Επίσης, οι αποδέκτες οφείλουν να τηρούν κατάσταση στην οποία θα καταχωρούν τον τρόπο, τον τόπο και τον χρόνο (ημερομηνία) που έλαβε χώρα η περαιτέρω διάθεση των αγαθών και υπηρεσιών στους πυρόπληκτους, καθώς και την ποσότητα και το είδος των αγαθών και το είδος και την ενδεχόμενη διάρκεια των υπηρεσιών που διατέθηκαν.
7. Ειδικά για τις δωρεάν παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών που πραγματοποιήθηκαν από 23.07.2018 έως την ημερομηνία δημοσίευσης της παρούσης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ελλείψει της σύνταξης του πρωτοκόλλου, αποδεικτικό των πράξεων αυτών αποτελεί το στοιχείο αυτοπαράδοσης ή ιδιοχρησιμοποίησης που εκδίδεται για τον αναλογούντα ΦΠΑ εκροών. Οι υποκείμενοι στον φόρο, εφόσον μπορούν να αποδείξουν ότι ενήργησαν ως «δωρητές» κατά την έννοια της παρούσης (π.χ. διαθέτουν δελτίο αποστολής με τα στοιχεία του παραλήπτη), καταχωρούν το ποσό αυτό του φόρου και στα προστιθέμενα του φόρου εισροών ποσά της οικείας δήλωσης ΦΠΑ.
Β) Με την υπ' αριθμόν ΠΟΛ. 1152/2018 απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ καθορίζεται η διαδικασία εφαρμογής της διάταξης της περίπτωσης ιε) της παραγράφου 1 του άρθρου 27 του Κώδικα ΦΠΑ, όπως προστέθηκε με την παράγραφο 3 του άρθρου 9 της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, «Έκτακτα μέτρα για τη στήριξη των πληγέντων και την αποκατάσταση των ζημιών από τις πυρκαγιές που έπληξαν περιοχές της Περιφέρειας Αττικής στις 23 και 24 Ιουλίου 2018». Η διάταξη αυτή προβλέπει ότι απαλλάσσεται από τον ΦΠΑ η παράδοση αγαθών και η παροχή υπηρεσιών σε υποκείμενο στον φόρο, ο οποίος έχει σκοπό να διαθέσει περαιτέρω τα αγαθά και τις υπηρεσίες άνευ ανταλλάγματος στις υπηρεσίες του δημοσίου τομέα, στους ΟΤΑ και στα ΝΠΔΔ προκειμένου να αξιοποιηθούν για την κάλυψη των αναγκών των πληγέντων από ακραία φυσικά φαινόμενα, ανεξαρτήτως της αξίας και των προδιαγραφών κατασκευής αυτών.
Η διαδικασία για την εφαρμογή της παραπάνω διάταξης καθορίζεται ως εξής:
1. α. Προμηθευτής αγαθών και υπηρεσιών είναι κάθε υποκείμενος στον φόρο εγκατεστημένος στην Ελλάδα. β. Δωρητές είναι πρόσωπα υποκείμενα στον φόρο, οι οποίοι πρόκειται να διαθέσουν περαιτέρω άνευ ανταλλάγματος τα αγαθά ή τις υπηρεσίες που αγόρασαν από τους προμηθευτές, για την αντιμετώπιση αναγκών των πληγέντων από αυτές τις πυρκαγιές. γ. Αποδέκτες των αγαθών και υπηρεσιών είναι οι φορείς της υποπερίπτωσης ββ) της περίπτωσης β της παραγράφου 2 του άρθρου 7 του Κώδικα ΦΠΑ (Δημόσιο, ΟΤΑ, ΝΠΔΔ κ.λπ.).
2. Μεταξύ του δωρητή και του αποδέκτη συντάσσεται πρωτόκολλο παράδοσης/παραλαβής των αγαθών ή πρωτόκολλο παροχής/λήψης των υπηρεσιών. Το πρωτόκολλο αυτό αποτελεί αποδεικτικό πραγματοποίησης της δωρεάν διάθεσης των αγαθών ή των υπηρεσιών, συντάσσεται εις διπλούν και υπογράφεται και στα δύο αντίτυπα από το δωρητή και τον αποδέκτη. Το πρωτόκολλο παράδοσης/παραλαβής ή παροχής/λήψης θα πρέπει να περιέχει τουλάχιστον την περιγραφή του είδους των αγαθών και των υπηρεσιών που διατέθηκαν, την ποσότητα των αγαθών, την ημερομηνία που πραγματοποιήθηκε η δωρεάν διάθεσή τους, την αξία τους, τα στοιχεία του δωρητή και του αποδέκτη των αγαθών ή υπηρεσιών, όπως επωνυμία, ταχ. διεύθυνση, τηλέφωνο επικοινωνίας, και την ημερομηνία υπογραφής του πρωτοκόλλου.
3. Ο δωρητής προσκομίζει σε κάθε προμηθευτή αγαθών και υπηρεσιών που σχετίζονται με τη δωρεάν διάθεση ακριβές αντίγραφο του ανωτέρω υπογεγραμμένου πρωτοκόλλου παράδοσης/παραλαβής ή παροχής/λήψης, προκειμένου αυτός να εκδώσει το σχετικό φορολογικό στοιχείο άνευ ΦΠΑ, αναγράφοντας σε αυτό την ένδειξη «Απαλλαγή βάσει ΑΔ ΑΑΔΕ ΠΟΛ …/2018». 4. Οι δωρητές και οι προμηθευτές των αγαθών και υπηρεσιών οφείλουν να διαφυλάττουν το αντίγραφο του πρωτοκόλλου παράδοσης/παραλαβής αγαθών ή παροχής/λήψης υπηρεσιών για όσο χρόνο προβλέπεται από τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα (ν. 4308/2014) η διαφύλαξη λογιστικών αρχείων.
5. Στην περίπτωση που η έκδοση του σχετικού φορολογικού στοιχείου έχει προηγηθεί της προσκόμισης του ακριβούς αντιγράφου του πρωτοκόλλου παράδοσης/ παραλαβής ή παροχής/λήψης, εκδίδεται πιστωτικό τιμολόγιο μόνο για το ποσό του ΦΠΑ που επιστρέφεται στο δωρητή. Στο πιστωτικό αυτό τιμολόγιο αναγράφεται η ένδειξη «Επιστροφή ΦΠΑ λόγω απαλλαγής βάσει ΑΔ ΑΑΔΕ ΠΟΛ …/2018».