Τρομακτικές οι απώλειες στο ανθρώπινο κεφάλαιο

Οι επιπτώσεις, από την παρατεταμένη ύφεση, στο «ανθρώπινο κεφάλαιο» της χώρας παραμένουν τεράστιες, ενώ η επιστροφή στα προ κρίσης επίπεδα θα απαιτήσει πολυετείς προσπάθειες, ενδεχομένως και άνω της 10ετίας. Κατακόρυφη μείωση του αριθμού των απασχολουμένων, πολλαπλασιασμός των ανέργων, φυγή εξειδικευμένου προσωπικού εκτός Ελλάδας, ακόμη και μείωση του φυσικού πληθυσμού λόγω του αρνητικού ισοζυγίου «γεννήσεων-θανάτων» είναι οι βασικές επιπτώσεις. Τα στατιστικά στοιχεία είναι αποκαλυπτικά: 1. Ο αριθμός των απασχολουμένων περιορίστηκε στο τέλος του 2017 στα 3,752 εκατομμύρια άτομα, έναντι 4,610 εκατομμυρίων που ήταν στο τέλος του 2008. Ο χαμηλότερος αριθμός απασχολουμένων καταγράφηκε το 2013, όταν και περιορίστηκε σε μόλις 3,513 εκατομμύρια άτομα. Έκτοτε υπάρχει αύξηση, αλλά με αργό ρυθμό. Μέχρι και το τέλος του 2017 ο αριθμός των απασχολουμένων είχε αυξηθεί κατά λιγότερα από 240.000 άτομα μέσα σε μία 4ετία ή κατά περίπου 60.000 άτομα κατά μέσο όρο σε ετήσια βάση. Με αυτόν τον ρυθμό θα χρειαστεί να φτάσουμε στο μακρινό 2030-2032 για να «πιάσουμε» τον αριθμό απασχολουμένων του 2008.

2. Ο πληθυσμός της χώρας ηλικίας άνω των 15 ετών έχει μειωθεί από τα 9,435 εκατομμύρια άτομα στα 9,177 εκατομμύρια. Η μείωση αποτυπώνει μια σειρά από δομικά προβλήματα που μας κληροδοτεί η κρίση: την υπογεννητικότητα και το brain drain.

3. Οι άνεργοι έφτασαν, από τις 388 χιλιάδες στο τέλος του 2008, στο 1,33 εκατομμύριο άτομα στο τέλος του 2013 και έκτοτε άρχισε η πτωτική πορεία: Το 2017 έκλεισε με την ανεργία στο 21,5% και το σύνολο των ανέργων να περιορίζεται στο 1,027 εκατομμύριο άτομα. Η πτωτική πορεία συνεχίζεται και το 2018, με την κυβέρνηση να εκτιμά ότι η φετινή χρονιά θα κλείσει για πρώτη φορά με το ποσοστό της ανεργίας κάτω από το 20% και τον αριθμό των ανέργων κάτω από το ψυχολογικό όριο του ενός εκατομμυρίου.