> Χωρίς το ΔΝΤ
ESM εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο για το μέλλον της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης. Ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν έχουν καταθέσει ανά καιρούς τολμηρές προτάσεις. Πρώτος πάντως είχε ανοίξει τη συζήτηση ο Γερμανός Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, με την πρόταση για κοινό υπουργό Οικονομικών της Ευρωζώνης.
Το Βερολίνο, ωστόσο, και τότε και τώρα θεωρούσε τη συγκεκριμένη θέση μέσο αυστηρότερου ελέγχου και συντονισμού των δημοσιονομικών
και πολλά μνημόνια μετά, οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφωνούν σήμερα στην ανάγκη για ενίσχυση του ESM και μετεξέλιξή του σε έναν μηχανισμό που θα μπορεί να διαχειρίζεται μελλοντικές κρίσεις, χωρίς τη συνδρομή του ΔΝΤ. Η Κομισιόν πρότεινε τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου, έχοντας τη στήριξη της Γαλλίας και αρκετών ακόμη κρατών. Θετική και η Γερμανία, αλλά πάντα με αστερίσκους. Το όνομα πάντως όπως φαίνεται δεν είναι τελικά αυτό. Η ΕΚΤ δεν θέλει τον όρο «νομισματικό» στην ονομασία, για να μην υπάρχει σύγχυση του ρόλου του με τη δική της εξουσία χάραξης της νομισματικής πολιτικής.
Σημασία βέβαια δεν έχει πώς θα λέγεται, αλλά ποιες θα είναι οι δυνατότητές του. πολιτικών και προϋπολογισμών των μελών της και όχι ένα βήμα προς τη δημοσιονομική ένωση.
Απορρίπτει κατηγορηματικά τις δημοσιονομικές μεταβιβάσεις όπως και την έκδοση κοινών ευρωομολόγων.
Για να καταλήξει στο πρόσφατο γαλλο-γερμανικό σχέδιο για τη μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης, ο Μακρόν χρειάστηκε να βάλει αρκετό νερό στο κρασί του. Η αποδυνάμωση της Μέρκελ στη γερμανική πολιτική σκηνή αλλά και οι αντιδράσεις από άλλα κράτημέλη της Ευρωζώνης δεν βοηθούν. Με χώρες όπως η Αυστρία, η Ολλανδία, η Φινλανδία και η Σλοβακία να ερμηνεύουν πολύ διαφορετικά τα διδάγματα της ελληνικής κρίσης και να αμφισβητούν την ανάγκη για την όποια κοινή «δημοσιονομική ικανότητα» της Ζώνης του Ευρώ, ακόμη και η τελική πρόταση Μέρκελ - Μακρόν για έναν ενιαίο προϋπολογισμό, αποκλειστικά επενδυτικού χαρακτήρα, είναι αμφίβολο εάν θα γίνει πράξη.
Ο θεωρητικός της ευρωπαϊκής ενοποίησης Γιόζεφ Βάιλερ είχε περιγράψει την αντίδραση της κοινής γνώμης στη Συνθήκη του Μάαστριχτ ως «απολαυστικά εχθρική», υπό την έννοια ότι πέτυχε να τραβήξει την προσοχή των πολιτών, που έως τότε ήταν αδιάφοροι ως προς τη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Δημιούργησε μία νέα «ευρωπαϊκή σφαίρα». Η συζήτηση για το μέλλον της Ευρωζώνης προκαλεί κάτι ανάλογο, αν και δύσκολα θα το χαρακτήριζε κανείς «απολαυστικό».