Το στίγμα της ύφεσης παραμένει στο Χρηματιστήριο Αθηνών
Οριακά φαίνεται να γλιτώνει τον χαρακτηρισμό της ως… τραγική η πορεία της ελληνικής χρηματιστηριακής αγοράς κατά τη διάρκεια της οκταετίας των μνημονίων, λόγω της πορείας σταθεροποίησης την τελευταία διετία. Παρ' όλα αυτά, συνολικά την περίοδο των μνημονίων ο γενικός δείκτης έχει χάσει σχεδόν τα 2/3 της αξίας του, ο τραπεζικός φέρεται να έχει…. μηδενίσει 2-3 φορές και η υψηλή κεφαλαιοποίηση διατηρεί μόλις το 20% της αξίας της. Την ίδια στιγμή, αν και φαινομενικά η συνολική κεφαλαιοποίηση του Χ.Α. δείχνει να υπολείπεται σήμερα περί τα 21,5 δισ. ευρώ σε σχέση με την ημέρα της ανακοίνωσης για την υπογραφή του πρώτου μνημονίου, επί της ουσίας οι κεφαλαιακές απώλειες ξεπερνούν τα 40 δισ., καθώς εξατμίστηκαν όλες οι ανακεφαλαιoποιήσεις των τραπεζών, οι οποίες για συστημικές και μη τράπεζες ήταν της τάξης των 45,4 δισ. ευρώ. Ειδικότερα, στις 23 Απριλίου 2010 ο γενικός δείκτης βρισκόταν στις 1.860,76 μονάδες, γεγονός που σημαίνει σήμερα έχει υποχωρήσει κατά 61,5% φτάνοντας στις 710,35 μονάδες. Αντίστοιχα, ο δείκτης FTSE25 -υπολογίζοντας και τις αναπροσαρμογέςέχει χάσει 79,8% και από τις 9.068,8 μονάδες (αναπροσαρμοσμένος στις 907,21) που ήταν τότε έχει υποχωρήσει σήμερα στις 1.877,36. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο δείκτης των τραπεζών, ο οποίος φαίνεται ότι διατηρεί μόλις το 1% της αξίας του. Συγκεκριμένα ο δείκτης τότε ήταν στις 1.896,62 μονάδες, ενώ σήμερα είναι στις 731,21 μονάδες. Όμως, ο εν λόγω δείκτης έχει αναπροσαρμοστεί πολλές φορές. Έτσι αναλογικά ο δείκτης υποχώρησε στα σημερινά επίπεδα από ένα αναμορφωμένο επίπεδο το οποίο υπολογίζεται κοντά στις… 400.000 μονάδες. Όπως πολύ σωστά ανέφεραν οι αναλυτές, οι «μαύροι κύκνοι» εγκαταστάθηκαν μόνιμα στην ελληνική οικονομία και κατ' επέκταση στο Χρηματιστήριο προκαλώντας μια άνευ προηγουμένου καταστροφή στις μετοχικές αξίες. Εάν μάλιστα συγκρίνουμε τη σημερινή εικόνα (γενικός δείκτης 710 μονάδες - κεφαλαιοποίηση 51 δισ. ευρώ) με το ιστορικό υψηλό (6.355,04 μονάδες και κεφαλαιοποίηση 217,168 δισ. ευρώ στις 17/9/1999), οι απώλειες του γενικού δείκτη φθάνουν το -90% και η χαμένη λογιστική κεφαλαιοποίηση ξεπερνά τα 166 δισ. ευρώ. Το χαμηλότερο επίπεδο στο οποίο βρέθηκε το Χ.Α. κατά την οκταετή μνημονιακή περίοδο της χώρας ήταν στη συνεδρίαση της 5ης Ιουνίου 2012. Εκείνη την ημέρα ο γενικός δείκτης έκλεισε στις 476,36 μονάδες, επίπεδα που είχε δει η αγορά για τελευταία φορά τον Νοέμβριο του 1989, με την πλειονότητα των μετοχών να έχει επιστρέψει στις τιμές της δεκαετίας του '90, έχοντας, όπως συμβαίνει και σήμερα, απωλέσει το σύνολο των υπεραξιών στα 16 χρόνια παρουσίας της Ελλάδας στην Ευρωζώνη. Λόγω της απομάκρυνσης από αυτό το χαμηλό επίπεδο επιτρέπεται και η μετριοπάθεια στον αποχαρακτηρισμό της εικόνας ως τραγική, όπως σημειώσαμε και στον πρόλογο. Η κατάρρευση των μετοχικών αξιών στα χρόνια των τριών μνημονίων αποδίδεται, μεταξύ άλλων, και στην αδυναμία της πλειονότητας των εισηγμένων επιχειρήσεων να αντεπεξέλθουν στην ύφεση. Προφανώς οι περισσότερες παρασύρθηκαν τη δεκαετία 20002009 από τον αλόγιστο δανεισμό και την έλλειψη σοβαρών επενδυτικών σχεδίων. Ξόδεψαν ασύστολα πολύτιμα κεφάλαια, που έλαβαν με μηδενικό κόστος από τις τράπεζες, αλλά και το ευρύ επενδυτικό κοινό, μέσω των αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου. Όμως, όπως αποδείχθηκε, δεν είχαν σχεδιασμό.
Δυστυχώς το στίγμα της ύφεσης και των μνημονίων στο Χ.Α. παραμένει. Το γεγονός αυτό αποτυπώνεται και στο πόσο ευάλωτη είναι η ελληνική αγορά στις έξωθεν προκλήσεις, όπως είναι σήμερα η τουρκική και η ιταλική οικονομία.