Τα κέρδη από τη θέσπιση ναυτιλιακής ενιαίας θυρίδας
Εκτιμήσεις για εξοικονόμηση 22 έως 25 εκατ. εργατοωρών, αξίας 625-720 εκατ. ευρώ την περίοδο 2020-2030
Εξοικονόμηση 22 έως 25 εκατ. εργατοωρών κατά την περίοδο 2020-2030, αξίας 625-720 εκατ. ευρώ, θα επιτύχει η θέσπιση ευρωπαϊκού περιβάλλοντος ναυτιλιακής ενιαίας θυρίδας (Single Window) με το σχέδιο κανονισμού που βρίσκεται στη διαδικασία διαβούλευσης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε μετά από παρεμβάσεις και των ενδιαφερόμενων ναυτιλιακών φορέων να αναλάβει δράση καθώς διαπιστώθηκε ότι το περιβάλλον υποβολής δηλώσεων των πλοίων είναι επί του παρόντος εξαιρετικά αναποτελεσματικό, λόγω της μη εναρμόνισης του γεγονότος ότι η υποβολή δήλωσης ζητείται μέσω πολλών σημείων εισόδου και του χαμηλού επιπέδου κοινοχρησίας των υποβληθέντων στοιχείων (οι ναυτιλιακές εταιρείες καλούνται συχνά να υποβάλλουν τα ίδια στοιχεία σε πολλές αρχές). Λόγω του συνδυασμού των παραπάνω παραγόντων, η υποβολή δηλώσεων έχει καταστεί ένα επαχθές έργο για τις ναυτιλιακές εταιρείες, αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση της Ε.Ε. για την ανάγκη αλλαγής του πλαισίου και θέσπισης νέου κανονισμού με ταυτόχρονη κατάργηση της οδηγίας 2010/65/Ε.Ε. Εκτιμάται ότι κάθε έτος δαπανώνται στην Ε.Ε. περίπου 4,6 εκατομμύρια εργατοώρες για την υποβολή δηλώσεων, με μεγάλες δυνατότητες μείωσης του διοικητικού φόρτου.
Διερευνώντας τις αλλαγές του πλαισίου η Ε.Ε. εξέτασε τρεις ρεαλιστικές επιλογές: α) Δεσμευτικές τεχνικές προδιαγραφές για την επίτευξη των εναρμονισμένων πυλών υποβολής δηλώσεων ως μετωπικών διεπαφών των εθνικών ενιαίων θυρίδων (την πλήρη ευθύνη γι’ αυτές τη φέρουν τα κράτη-μέλη). β) Εναρμονισμένες πύλες υποβολής δηλώσεων ως μετωπικών διεπαφών των εθνικών ενιαίων θυρίδων, βάσει κοινών λύσεων IT (information technology-ΤΠ) που αναπτύσσεται σε επίπεδο Ε.Ε. και εμβυσματώνεται σε κάθε εθνική ενιαία θυρίδα (κοινή ευθύνη Ε.Ε./κρατών-μελών). γ) Κεντρική πύλη υποβολής δηλώσεων σε επίπεδο Ε.Ε. (ευθύνη της Ε.Ε.).
Όσον αφορά το πεδίο, μπορεί να είναι 1) διευρυμένο ή 2) περιορισμένο.
Το διευρυμένο πεδίο περιλαμβάνει την υποβολή δηλώσεων τόσο για τα τελωνεία όσο και για τις μεταφορές, ενώ η περιορισμένη επιλογή θα διαχώριζε το περιβάλλον υποβολής δηλώσεων για τις μεταφορές από το περιβάλλον τελωνειακών διατυπώσεων.
Τελικά με βάση την αποδοχή των ενδιαφερομένων, την αποτελεσματικότητα, την οικονομική αποδοτικότητα, τους κινδύνους και τη συνοχή, προτιμήθηκε η επιλογή (B1), δηλαδή της διευρυμένης λύσης ενιαίου σημείου εισόδου με εναρμονισμένες πύλες εθνικών ενιαίων θυρίδων με τη χρήση όμως κοινής λύσης ΤΠ. Η πρωτοβουλία αυτή έχει την ισχυρή υποστήριξη των βασικών ομάδων ενδιαφερομένων, σημειώνει η Ε.Ε., αν και οι ναυτιλιακές εταιρείες από την αρχή έδειξαν την προτίμησή τους στο διευρυμένο πεδίο και μια κεντρική λύση ως εγγύηση εναρμόνισης. Από την άλλη πλευρά τα κράτη-μέλη προκρίνουν κυρίως το διευρυμένο πεδίο και μια αποκεντρωμένη λύση (εναρμόνιση των μετωπικών διεπαφών των εθνικών ενιαίων θυρίδων).
Η Ε.Ε. προχώρησε σε έναν συμβιβασμό ο οποίος, όπως υποστηρίζει, έχει πολλά οφέλη. Το κύριο όφελος είναι η σημαντική μείωση στον διοικητικό φόρτο των ναυτιλιακών εταιρειών καθώς εξοικονομούνται 22 έως 25 εκατ. εργατοώρες κατά την περίοδο 2020-2030 συνολικής αξίας 625-720 εκατ. ευρώ. Παράλληλα η μείωση του φόρτου και η βελτίωση της αποτελεσματικότητας θα αυξήσουν την ανταγωνιστικότητα των θαλάσσιων μεταφορών, με θετικό αντίκτυπο στην απασχόληση, την ανάπτυξη και τη μείωση των εκπομπών CO2.
Άλλα προσδοκώμενα οφέλη είναι τα κέρδη αποδοτικότητας (πολυτροπικότητα) από την καλύτερη χρήση των δεδομένων στους λιμένες, η αύξηση της ικανοποίησης από την εργασία και η υψηλότερη ελκυστικότητα του επαγγέλματος, η βελτιωμένη προστασία και ασφάλεια. Το κυριότερο κόστος αφορά την ανάπτυξη και την προσαρμογή του λογισμικού και τις ετήσιες λειτουργικές δαπάνες, συμπεριλαμβανομένων των δαπανών για τακτικές ενημερώσεις του λογισμικού. Οι συνολικές εκτιμώμενες δαπάνες για την περίοδο 2020-2030 ανέρχονται σε 29,4 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, η μείωση του διοικητικού φόρτου και η απλούστευση της υποβολής δηλώσεων θα απελευθερώσει ανθρώπινους πόρους, προσφέροντας προστιθέμενη αξία, ιδίως στις μικρομεσαίες ναυτιλιακές εταιρείες. Επιπλέον η Ε.Ε. καταγράφει και ένα εκτιμώμενο μέσο κόστος ανά κράτος-μέλος μόλις στο 1,15 εκατ. ευρώ για την περίοδο 2020-2030. Αυτό περιλαμβάνει εφάπαξ επενδύσεις και ετήσιες επαναλαμβανόμενες δαπάνες.