Το πλεόνασμα του ΕΦΚΑ «ατού» στη διαπραγμάτευση με τους θεσμούς

Στα 811 εκατ. το περίσσευμα στο οκτάμηνο - Πρόβλεψη για ταμειακό αποτέλεσμα 1,1 δισ. στο σύνολο του 2018

Ηπρόβλεψη του υπουργείου Εργασίας για πλεόνασμα του ΕΦΚΑ μέσα στο 2018 ύψους 1,1 δισ. ευρώ αποτελεί για την κυβέρνηση ένα ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί στις διαβουλεύσεις που θα έχει το αμέσως επόμενο διάστημα με τους εκπροσώπους των θεσμών, προκειμένου να μην εφαρμοστούν οι περικοπές στις συντάξεις από την 1/1/2019.

Ήδη, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης που παρουσιάζει η «Ν», τα αποτελέσματα του πλεονάσματος του υπερταμείου εμφανίζονται ιδιαίτερα αυξημένα για όγδοο συνεχόμενο μήνα, καταγράφοντας ταμειακό αποτέλεσμα 865,37 εκατ. ευρώ, ενώ μετά τις αποδόσεις των σχετικών εισπράξεων υπέρ τρίτων, όπως είναι για παράδειγμα ο ΟΑΕΔ και ο ΕΟΠΥΥ, το πλεόνασμα του οκταμήνου σε δημοσιονομική βάση προσδιορίζεται στα 811,42 εκατ. ευρώ.

Στο δεύτερο σενάριο για τις συντάξεις που αποτυπώθηκε στο προσχέδιο προϋπολογισμού, το δημοσιονομικό κόστος από τη μη περικοπή τους ανέρχεται στα 2,065 δισ. ευρώ.

Όμως η δαπάνη αυτή αντισταθμίζεται σε μεγάλο βαθμό και από τα πλεονάσματα του ΕΦΚΑ ύψους 1,1 δισ. ευρώ (χωρίς να υπολογίζονται τα 395 εκατ. ευρώ του ΑΚΑΓΕ), αλλά και από την περικοπή των αντίμετρων ύψους 1,7 δισ. ευρώ.

Συγκεκριμένα, ο τομέας των εσόδων του ΕΦΚΑ από τις ασφαλιστικές εισφορές των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας εξακολουθεί να καταγράφει ιδιαίτερα θετικές επιδόσεις, καθώς εμφανίζει αύξηση 8,11% σε σύγκριση με το αντίστοιχο περσινό οκτάμηνο, ενώ στο σύνολό τους τα έσοδα του ΕΦΚΑ είναι 25.899,50 εκατ. ευρώ και το σύνολο των εξόδων στα 25.034,14 εκατ. ευρώ.

Στην αποτύπωση των οικονομικών δεδομένων του ΕΦΚΑ για το πρώτο οκτάμηνο του 2018, οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου λαμβάνουν υπ’ όψιν ότι τον προηγούμενο Αύγουστο οι δαπάνες του ΕΦΚΑ επιβαρύνθηκαν με το ποσό των 73,20 εκατ. ευρώ, το οποίο αφορούσε την επιστροφή των αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών του 2017.

Η επιστροφή των 73,20 εκατ. ευρώ έγινε μετά την εκκαθάριση των ασφαλιστικών εισφορών με βάση το καθαρό φορολογητέο εισόδημα του προηγούμενου έτους.

Εισπράξεις ανά τομέα εσόδων

Οι τέσσερις πηγές εσόδων του ΕΦΚΑ είναι οι εισπράξεις που έχει από τις ασφαλιστικές εισφορές των μισθωτών, των μη μισθωτών (αυτοαπασχολούμενοι, επιστήμονες, αγρότες), τα έσοδα από τις ρυθμίσεις των ασφαλιστικών οφειλών στο ΚΕΑΟ και τα έσοδα από την απόδοση της περιουσίας του. Σύμφωνα, πάντα, με τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας η εικόνα των εσόδων του ΕΦΚΑ ανά τομέα είσπραξης είναι η ακόλουθη:

1. Εισφορές μισθωτών: Τα έσοδα από τις ασφαλιστικές εισφορές των μισθωτών, εκτός των μισθωτών της κεντρικής διοίκησης δηλαδή του Δημοσίου, στο οκτάμηνο του 2018 ανήλθαν σε 4.347,28 εκατ. ευρώ, έναντι 4.021,07 εκατ. ευρώ του αντίστοιχου οκταμήνου του 2017. Τα έσοδα από τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας εμφανίζονται αυξημένα κατά 326,21 εκατ. ευρώ ή σε ποσοστό κατά 8,11% σε σύγκριση με πέρυσι.

Οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου εκτιμούν ότι αυτό το ποσοστό αύξησης θα διατηρηθεί μεσοσταθμικά και για το επόμενο τετράμηνο, με αποτέλεσμα να διατυπώνουν την πρόβλεψη ότι τα έσοδα από αυτή την κατηγορία θα ξεπεράσουν τα 6.750 εκατ. ευρώ, ήτοι θα είναι αυξημένα κατά 504 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αρχική πρόβλεψη του μεσοπρόθεσμου, που ήταν 6.246 εκατ. ευρώ. Η πρόβλεψη αυτή σύμφωνα με τις εκτιμήσεις στελεχών του υπουργείου Εργασίας στηρίζεται στα ακόλουθα στοιχεία:

α) Στα στοιχεία της απασχόλησης από το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, σύμφωνα με τα οποία για το οκτάμηνο του 2018 το ισοζύγιο προσλήψεων - αποχωρήσεων είναι θετικό κατά 281.813 θέσεις εργασίας.

β) Στην πορεία της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας την περίοδο Ιανουαρίου 2018 - Ιουνίου 2018, η οποία σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ παρουσιάζει άνοδο και συγκεκριμένα αύξηση της τάξης του 7,8% στον αριθμό οικοδομικών αδειών που εκδόθηκαν, κατά 17,3% στην επιφάνεια και κατά 15,50% στον όγκο σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Επισημαίνεται ότι τα έσοδα από τις ασφαλιστικές εισφορές της οικοδομικής δραστηριότητας αποτελούν πάντα «τονωτική ένεση» στη συνολική εικόνα των εισπράξεων επειδή οι εισφορές στον κατασκευαστικό κλάδο λόγω των «βαρέων» είναι υψηλότερες από αυτές των κοινών επιχειρήσεων.

γ) Τα στοιχεία του ΑΣΕΠ, σύμφωνα με τα οποία βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη αρκετές προκηρύξεις για προσλήψεις προσωπικού στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, όπως π.χ. εκπαιδευτικών.

2. Εισφορές μη μισθωτών (αυτοαπασχολουμένων): Τα έσοδα από την είσπραξη ασφαλιστικών εισφορών των ασφαλισμένων σε τ. ΟΑΕΕ, τ. ΕΤΑΑ και τ. ΟΓΑ εμφανίζονται μειωμένα στο πρώτο οκτάμηνο του έτους. Συγκεκριμένα ανήλθαν στα 978,57 έναντι 1.217,79 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μια μείωση κατά 239,22 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2017. Η εξήγηση που δίνουν στελέχη του υπουργείου για αυτήν τη διαφορά στα έσοδα των μη μισθωτών είναι ότι δεν είναι δόκιμη η σύγκριση με το αντίστοιχο περσινό οκτάμηνο, επειδή, όπως επισημαίνουν, τον Ιανουάριο του 2017 -ήταν ο πρώτος μήνας λειτουργίας του ΕΦΚΑέχουν αποτυπωθεί οι εισφορές του πρώην ΟΑΕΕ του διμήνου Νοεμβρίου - Δεκεμβρίου 2016, όπως επίσης και οι αντίστοιχες εισφορές του τελευταίου διμήνου του 2016 που κατέβαλαν οι ασφαλισμένοι δικηγόροι, γιατροί, μηχανικοί του πρώην ΕΤΑΑ και οι αγρότες του πρώην ΟΓΑ. Στην κατηγορία αυτή των εσόδων ο στόχος του ΕΦΚΑ είναι να εισπραχθούν οι εισφορές σύμφωνα με την αρχική πρόβλεψη, που ήταν 1,5 δισ. ευρώ. 3. Ρυθμίσεις οφειλών: Τα έσοδα από ρυθμίσεις των ασφαλιστικών οφειλών στο οκτάμηνο του έτους ανήλθαν στα 629,79 εκατ. ευρώ, έναντι 593,52 εκατ. ευρώ του αντίστοιχου διαστήματος του 2017. Δηλαδή, είναι αυξημένα κατά 36,27 εκατ. ευρώ ή κατά 6,11%. Εκτιμάται ότι αυτό το ποσοστό της αύξησης θα συνεχίσει να αποτυπώνεται και στα έσοδα των τελευταίων τεσσάρων μηνών του 2018. Σύμφωνα με την εκτίμηση των αρμοδίων υπηρεσιών του υπουργείου είναι εφικτός ο στόχος είσπραξης 1.010 εκατ. ευρώ, δηλαδή επιπλέον 72 εκατ. ευρώ από την αρχική πρόβλεψη του μεσοπρόθεσμου που ήταν 938 εκατ. ευρώ.

4. Απόδοση περιουσίας: Τα έσοδα από την απόδοση της περιουσίας του ΕΦΚΑ στο οκτάμηνο του 2018 ανήλθαν στα 586 εκατ. ευρώ, έναντι 579 εκατ. ευρώ του αντίστοιχου περσινού διαστήματος και είναι αυξημένα κατά 7 εκατ. ευρώ.