Τι «θυσιάζει» η κυβέρνηση ώστε να μην περικοπούν οι συντάξεις
Με το εναλλακτικό σενάριο περιορίζονται το «μαξιλάρι» ασφαλείας του προϋπολογισμού και οι κοινωνικές παροχές
Στο μικροσκόπιο των «θεσμών» μπαίνει και επίσημα το σχέδιο της κυβέρνησης για τον προϋπολογισμό του 2019. Παρά το γεγονός ότι το προσχέδιο κατατέθηκε με δύο εναλλακτικά σενάρια, το ενδιαφέρον θα επικεντρωθεί στο αν βγαίνουν οι αριθμοί του σχεδίου που δεν περιλαμβάνει τις περικοπές στις συντάξεις, καθώς σε αυτό αναμένεται να ρίξει και όλο της το διαπραγματευτικό βάρος η ελληνική κυβέρνηση με πρώτο «σταθμό» τη 15η Οκτωβρίου, οπότε και θα πρέπει να κατατεθούν τα στοιχεία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η σύγκριση των δύο σεναρίων αποκαλύπτει ότι η κυβέρνηση για να εξασφαλίσει τη συγκατάθεση των Ευρωπαίων στη διατήρηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης, θυσιάζει, πρώτον, το «μαξιλάρι» ασφαλείας του προϋπολογισμού (καθώς το πρωτογενές πλεόνασμα προβλέπεται να κλείσει οριακά πάνω από τον συμφωνημένο στόχο) και, δεύτερον, τις κοινωνικές δαπάνες του κράτους, οι οποίες περιορίζονται δραστικά σε σχέση με τα όσα προέβλεπε το μεσοπρόθεσμο.
Τα φορολογικά έσοδα και στη μία και στην άλλη περίπτωση θα παραμείνουν στο ύψος τους, ενώ εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι το ίδιο προβλέπεται να συμβεί και με τις ασφαλιστικές εισφορές, παρά την προωθούμενη μείωση για τους αυτοαπασχολούμενους και τους ελεύθερους επαγγελματίες.
Φορολογικά έσοδα
Το 2018 αναμένεται να κλείσει με φορολογικά έσοδα 51,125 δισ. ευρώ, ποσό το οποίο είναι αυξημένο αισθητά σε σχέση με την εκτίμηση του Μεσοπρόθεσμου Σχεδίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής.
Ουσιαστικά, πρόκειται για επανάληψη του περσινού φαινομένου καθώς η κυβέρνηση όπως και το 2017- κατέβασε τον πήχη των φορολογικών εσόδων με το μεσοπρόθεσμο και τώρα τον ανεβάζει εκ νέου με το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού.
Για το 2019 η πρόβλεψη για την πορεία των φορολογικών εσόδων είναι περίπου ίδια και στο «βασικό σενάριο» αλλά και στο εναλλακτικό. Στο μεν βασικό σενάριο προβλέπονται φορολογικά έσοδα 51,37 δισ. ευρώ, στο δε σενάριο χωρίς την περικοπή των συντάξεων ο πήχης ανεβαίνει ελάχιστα, στα 51,388 δισ. ευρώ. Οι επιμέρους αριθμοί εξηγούν το γιατί.
Αν δεν κοπούν οι συντάξεις, ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων θα αποφέρει περισσότερα έσοδα, κάτι αναμενόμενο καθώς όσο υψηλότερα είναι τα δηλωθέντα εισοδήματα (και στην προκειμένη περίπτωση θα είναι αυξημένα κατά τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ) τόσο περισσότερος είναι και ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων. Συγκεκριμένα, με την περικοπή των συντάξεων ο πήχης για τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων προσγειώνεται στα 10,963 δισ. ευρώ, ενώ χωρίς την περικοπή των συντάξεων η πρόβλεψη ανεβαίνει στα 11,245 δισ. ευρώ. Από την άλλη, όμως, το εναλλακτικό σενάριο της κυβέρνησης προβλέπει τη μεσοσταθμική μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10%. Γι' αυτό και η πρόβλεψη για την απόδοση των φόρων επί της περιουσίας περιορίζεται από τα 3,03 δισ. ευρώ του βασικού σεναρίου στα 2,768 δισ. ευρώ.
Πρωτογενές πλεόνασμα
Η βασικότερη ίσως διαφορά των δύο σεναρίων έχει να κάνει με τις «αντοχές» του προϋπολογισμού σε ενδεχόμενη επιδείνωση των συνθηκών στην οικονομία, είτε εξαιτίας εξωγενών παραγόντων είτε για κάποια δυσμενή εκτέλεση στο εσωτερικό.
Με το εναλλακτικό σενάριο το «μαξιλάρι ασφαλείας» περιορίζεται στα μόλις 122 εκατ. ευρώ, δηλαδή στο οριακό 0,06% του ΑΕΠ. Αυτό σημαίνει ότι η παραμικρή δυσμενής εκτέλεση ή η παραμικρή αστοχία σε πρόβλεψη μπορεί να περιορίσει το πρωτογενές πλεόνασμα κάτω από το όριο του 3,5%.
Αντίθετα, το βασικό σενάριο δημιουργεί ένα «μαξιλάρι ασφαλείας» 1,223 δισ. ευρώ καθώς ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος ανέρχεται στο 4,14%.