Ενίσχυση ευρω- συνεργασίας απέναντι στο «ξέπλυμα»
Ποια εμπόδια αντιμετωπίζει το πλαίσιο για την καταπολέμησή του
Την ανάγκη ενίσχυσης της συνεργασίας, αλλά και προσαρμογής του νομοθετικού πλαισίου, ώστε να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το ξέπλυμα χρήματος, επισημαίνει η φινλανδική προεδρία, μετά τον απολογισμό που έγινε στην τελευταία συνεδρίαση του Συμβουλίου ECO-FIN την περασμένη Παρασκευή.
Η συζήτηση έγινε με βάση έκθεση της Κομισιόν, η οποία αναφέρει ότι το κοινοτικό νομικό πλαίσιο έχει ενισχυθεί σημαντικά κατά τα τελευταία χρόνια, μέσω των οδηγιών για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, αλλά και τις κεφαλαιακές απαιτήσεις, καθώς και την αναθεώρηση των κανονισμών για τη σύσταση των Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών, η εφαρμογή των οποίων προβλέπεται εντός του 2020.
Ωστόσο, η Επιτροπή εντόπισε διάφορα ζητήματα που παρεμποδίζουν την αποτελεσματικότητα του ευρωπαϊκού πλαισίου καταπολέμησης ξεπλύματος χρήματος και χρηματοδότησης τρομοκρατίας (ΚΞΧ/ΧΤ). Πρόκειται για:
τη διαφοροποιημένη εφαρμογή και ευρεία διακριτική ευχέρεια των κρατών όσον αφορά τη διαμόρφωση των υποχρεώσεων των τραπεζών και άλλων υπόχρεων οντοτήτων,
τις αποκλίσεις στα καθήκοντα, τις αρμοδιότητες και τις εξουσίες των διαφόρων αρχών και φορέων που είναι υπεύθυνοι για την ΚΞΧ/ΧΤ,
τις ουσιαστικές διαφορές στη φύση/ποσό/χρήση των κυρώσεων σε ολόκληρη την Ένωση,
την ασαφή εποπτεία/εποπτικές αρμοδιότητες όσον αφορά τις διασυνοριακές δραστηριότητες (διάσταση του ομίλου εν πολλοίς ανεπαρκώς ανεπτυγμένη),
την ανεπαρκή συνεργασία μεταξύ των εποπτικών αρχών στον τομέα της ΚΞΧ/ΧΤ, των αρχών προληπτικής εποπτείας, των μονάδων χρηματοοικονομικών πληροφοριών (ΜΧΠ) και των αρχών επιβολής του νόμου, συμπεριλαμβανομένων των αρχών τρίτων χωρών,
τον ανεπαρκή συντονισμό και στήριξη των ΜΧΠ στην εκτέλεση των γενικών καθηκόντων τους, συμπεριλαμβανομένων των κοινών αναλύσεων.
Η φινλανδική προεδρία της Ε.Ε. θεωρεί τον τομέα ΚΞΧ/ΧΤ καίριας σημασίας και θα επιδιώξει να καθοριστούν στρατηγικές προτεραιότητες από το Συμβούλιο για την καθοδήγηση της Επιτροπής όσον αφορά τις πιο μακροπρόθεσμες δράσεις στον τομέα αυτόν.
Αυτό συνάδει άλλωστε με το «στρατηγικό θεματολόγιο της Ε.Ε. για την περίοδο 2019-2024», το οποίο ζητεί τη βελτίωση της συνεργασίας και της ανταλλαγής πληροφοριών στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας και του διασυνοριακού εγκλήματος. Περαιτέρω, όπως τονίζει, θα πρέπει να αξιολογηθεί ο βαθμός στον οποίο οι πρόσφατες αλλαγές του πλαισίου επιφέρουν λύσεις στα διαρθρωτικά ζητήματα που εντοπίζονται με την έκθεση της Επιτροπής.
Θέματα προς εξέταση
Ειδικότερα, τα κράτη-μέλη θα εξετάσουν την εμβέλεια των πιθανών μελλοντικών μέτρων, τους τρόπους για την περαιτέρω εναρμόνιση του νομικού πλαισίου και τις πιθανές πρωτοβουλίες για την εξασφάλιση αποτελεσματικής εποπτείας σε ολόκληρη την Ένωση, καθώς και την απρόσκοπτη συνεργασία μεταξύ των διαφόρων αρχών και την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των ΜΧΠ. Κατά συνέπεια, εν όψει της εκπόνησης των συμπερασμάτων του Συμβουλίου που πρόκειται να εγκριθούν στις 5 Δεκεμβρίου, η Προεδρία καλεί τους υπουργούς να συζητήσουν τα ακόλουθα θέματα:
1. Εάν η περαιτέρω μεταρρύθμιση θα αφορά μόνο τον χρηματοπιστωτικό τομέα και ορισμένους υποτομείς (τράπεζες, επιχειρήσεις επενδύσεων, ιδρύματα πληρωμών, ασφαλιστές) ή αν είναι αναγκαία μια χωριστή προσέγγιση για τον μη χρηματοπιστωτικό τομέα.
2. Το πώς θα πρέπει να αντιμετωπιστεί η αναποτελεσματικότητα του ισχύοντος πλαισίου ΚΞΧ/ΧΤ που απορρέει από τις μεγάλες διαφορές κατά την εφαρμογή σε εθνικό επίπεδο.
3. Πώς πρέπει να αντιμετωπίζονται τα ζητήματα που σχετίζονται με την ανεπαρκή εποπτεία. 4. Πώς θα μπορούσε να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ των αρμοδίων αρχών και φορέων (Ε.Ε., κρατών-μελών και τρίτων χωρών) που εμπλέκονται στην ΚΞΧ/ΧΤ.
Η φινλανδική προεδρία της Ε.Ε. θεωρεί τον τομέα ΚΞΧ/ΧΤ καίριας σημασίας και θα επιδιώξει να καθοριστούν στρατηγικές προτεραιότητες από το Συμβούλιο.