Σε πτωτική «ρότα» η διεθνής τραπεζική χρηματοδότηση

Στην Ελλάδα αυξήθηκαν τα δάνεια της ναυτιλίας

Σημαντική μείωση παρουσίασε το 2018 το παγκόσμιο τραπεζικό δανειακό χαρτοφυλάκιο της ναυτιλίας, σύμφωνα με την ετήσια έρευνα της Petrofin Research, όμως οι ελληνικές τράπεζες αύξησαν την έκθεσή τους στον ναυτιλιακό κλάδο για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια.

Παρά το γεγονός ότι ο στόλος της παγκόσμιας ναυτιλίας συνέχισε να αυξάνεται, ο Petrofin Index for Global Ship Finance συνέχισε και το 2018 να μειώνεται. Ο Petrofin Index έχασε 13% σε σύγκριση με το 2017 και έπεσε στο 65 από 75 έναν χρόνο πριν, σε αντίθεση με τον Global Fleet Growth Index που αυξήθηκε κατά 3,12%, από το 127 στο 134. Το συνολικό δανειακό χαρτοφυλάκιο των 40 τραπεζών με το μεγαλύτερο ναυτιλιακό χαρτοφυλάκιο μειώθηκε στα 300,7 δισ. δολ., το χαμηλότερο επίπεδο από το 2008 που για πρώτη φορά παρουσιάστηκε η έρευνα της Petrofin, από 345 δισ. δολ. που ήταν το 2017.

Στις τάσεις που καταγράφει η έρευνα περιλαμβάνεται ακόμη η περαιτέρω πτώση του μεριδίου των ευρωπαϊκών τραπεζών, ενώ μικρή μείωση σημείωσε και το μερίδιο των τραπεζών της Άπω Ανατολής, σε αντίθεση με το χαρτοφυλάκιο των αμερικανικών τραπεζών που κατέγραψε μικρή άνοδο.

Ειδικότερα οι ευρωπαϊκές τράπεζες μείωσαν την έκθεσή τους κατά 14% σε μια χρονιά, ενώ οι των ΗΠΑ την αύξησαν κατά 5%. Επίσης είναι ενδιαφέρον ότι το μερίδιο των κινεζικών τραπεζών υποχώρησε κατά 13,2%, ενώ αυτό του κινεζικού leasing αυξήθηκε κατά 9%.

Οι ελληνικές τράπεζες που αύξησαν το χαρτοφυλάκιό τους από τα 7 δισ. δολ. στα 8 δισ. δολ. και οι γαλλικές (από τα 31 δισ. δολ. στα 32 δισ. δολ.) ήταν από τις κερδισμένες σε μερίδια το 2018.

Επίσης κερδισμένες ήταν οι άλλες μορφές χρηματοδότησης της ναυτιλίας, όπως το κινεζικό leasing που ανήλθε 51,3 δισ. δολ. από 47 δισ. δολ. το 2017.

Η τράπεζα με το μεγαλύτερο δανειακό χαρτοφυλάκιο στη ναυτιλία είναι πλέον κινεζική, η China Exim με 17,5 δισ. δολ. και ακολουθεί η BNP Paribas με 17,13 δισ. δολ. και στην τρίτη θέση βρίσκεται η γερμανική KfW με 16,46 δισ. δολ. Την πρώτη πεντάδα συμπληρώνουν η επίσης κινεζική Bank of China με 16 δισ. δολ. και η γιαπωνέζικη

Sumi Trust με 14 δισ. δολ.

Ελληνικές τράπεζες

Από ελληνικής πλευράς στις 40 μεγαλύτερες τράπεζες περιλαμβάνονται τρεις και συγκεκριμένα η Τράπεζα Πειραιώς στην 32η θέση με 2,84 δισ. δολ., η Εθνική Τράπεζα στην 36η θέση με 2,46 δισ. δολ. και η Alpha Bank στην 37η θέση με 2,34 δισ. δολ.

Η μείωση της χρηματοδότησης των πλοίων από τις δυτικές τράπεζες έχει λάβει δραματικές διαστάσεις. Τα τελευταία 11 χρόνια και παρά την άνοδο του παγκόσμιου στόλου, χάθηκαν πάνω από 160 δισ. δολ. μέσω αποπληρωμών, προβλέψεων ή πωλήσεων χαρτοφυλακίων δανείων. Η τάση φαίνεται να εξακολουθεί, αν και έχει μειωθεί ο αριθμός των τραπεζών που εξέρχονται από τον κλάδο.

Τα τελευταία χρόνια οι νέοι πρωταγωνιστές χρηματοδότησης πλοίων είναι οι εταιρείες leasing της Άπω Ανατολής. Πάντως, ακόμη η χρηματοδοτική μίσθωση δεν έχει αντικαταστήσει την τραπεζική χρηματοδότηση, αν και έχει κερδίσει σε δημοτικότητα όσο και σε όγκο και είναι συχνά, ειδικά για τους μεσαίους και μικρούς ιδιοκτήτες, η μόνη διαθέσιμη και προσιτή πηγή χρηματοδότησης.

Όσον αφορά το μέλλον, η Petrofin αναμένει τη συνεχή ανάπτυξη από εταιρείες leasing αλλά και τα επενδυτικά σχήματα, τα οποία όμως επικεντρώνονται κυρίως στα ίδια κεφάλαια των ναυτιλιακών εταιρειών.

Ωστόσο ο δανεισμός τους είναι συχνά ακριβός (πάνω από 12%) και οι πλοιοκτήτες δεν μπορούν να το δεχθούν εύκολα.

Τέλος, οι αμερικανικές αγορές μετοχών και ομολόγων παραμένουν σχετικά «ήσυχες», με λίγες δημόσιες εγγραφές, με μία αύξηση του ενδιαφέροντος να αναμένεται για το μέλλον, δεν είναι όμως σαφές ότι αυτό θα ξεκινήσει από το 2020. Υπάρχει επίσης σταθερή ανάπτυξη των ναυτιλιακών ομολόγων για τις μεσαίες και μεγάλες ναυτιλιακές εταιρείες.

Οι ευρωπαϊκές τράπεζες μείωσαν την έκθεσή τους κατά 14% σε μια χρονιά, ενώ οι των ΗΠΑ την αύξησαν κατά 5%. Επίσης είναι ενδιαφέρον ότι το μερίδιο των κινεζικών τραπεζών υποχώρησε κατά 13,2%, ενώ αυτό του κινεζικού leasing αυξήθηκε κατά 9%.