H ελληνική πρόταση μείωσης εκπομπών
Κανονιστικό μέτρο εισηγείται η ΕΕΕ στον ΙΜΟ
Την ελληνική « πράσινη » πρόταση μείωσης των εκπομπών άνθρακα από τα πλοία στηρίζει η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ), τονίζοντας ότι πρόκειται για μια απλή, διαφανή και εύκολα εφαρμόσιμη πρόταση που ικανοποιεί τις ιδιαιτερότητες των διαφορετικών τομέων, χωρίς να προκαλεί στρέβλωση του ανταγωνισμού.
Όπως επισημαίνει η ΕΕΕ, η Ελλάδα, ως παραδοσιακή ναυτιλιακή χώρα με ηγετικό ρόλο, εισηγείται στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ), συγκεκριμένη πρόταση για ένα βραχυπρόθεσμο, κανονιστικό μέτρο (short-term prescriptive measure) για να βελτιωθεί με λειτουργικό τρόπο η ενεργειακή απόδοση των υπαρχόντων πλοίων.
Το προτεινόμενο μέτρο στηρίζεται σε συγκεκριμένη μελέτη και προβλέπει μέγιστο όριο της ιπποδύναμης της κύριας μηχανής, που τα πλοία χωρητικότητας άνω των 5.000 GT μπορούν να χρησιμοποιήσουν υπό φυσιολογικές συνθήκες, προκειμένου να διατηρηθεί το επίπεδο των εκπομπών CO2 στο ιστορικά χαμηλό όριο του έτους 2012 με τριετή χρονική περίοδο προσαρμογής του υπάρχοντος στόλου στο μέτρο, αρχομένης ακόμα και πριν από το 2023. Η κανονιστική ανά τομέα προσέγγιση (sectoral prescriptive approach) προβλέπει ότι τα φορτηγά πλοία χύδην ξηρού φορτίου και τα δεξαμενόπλοια θα μειώσουν την ιπποδύναμη των κυρίων μηχανών τους κατά 50%, ενώ τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων κατά 66%. Το μέτρο περιλαμβάνει ρήτρα επανεξέτασης (review clause), που επιτρέπει στον ΙΜΟ να αναλάβει δράση για διορθωτικά μέτρα, εφόσον αυτό κριθεί αναγκαίο.
Απόδοση
Η εν λόγω πρόταση είναι κυρίως συμβατή με τον τρόπο λειτουργίας της bulk/tramp ναυτιλίας, όπου οι ναυλωτές παίζουν καθοριστικό ρόλο στη λειτουργία του πλοίου και για τον λόγο αυτόν μόνο η δέσμευση των πλοιοκτητών για τη λειτουργική απόδοση των πλοίου με τη χρήση δεικτών της επιλογής του πλοιοκτήτη, όπως οι Βασικοί Δείκτες Απόδοσης (Key Performance Indicators -KPIs), μπορεί να μην είναι αρκετά αποτελεσματική στο να επιφέρει αλλαγή στο αποτύπωμα άνθρακα του πλοίου. «Οι ναυλωτές θα πρέπει σαφώς να υποχρεωθούν να τηρήσουν κάθε μέτρο που θα υιοθετηθεί για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από τα πλοία» υπογράμμισε ο πρόεδρος της ΕΕΕ Θεόδωρος Βενιάμης και εξέφρασε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι «η χώρα μας είναι στο προσκήνιο των ειλικρινών προσπαθειών που στοχεύουν στην ανάπτυξη αποτελεσματικών και εφικτών μέτρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής». Η πρόταση της Ελλάδας, σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΕΕ, «είναι απλή, διέπεται από διαφάνεια, είναι εύκολα εφαρμόσιμη και ικανοποιεί τις ιδιαιτερότητες των διαφορετικών τομέων, χωρίς να προκαλεί στρέβλωση του ανταγωνισμού, ζήτημα μέγιστης σπουδαιότητας » . Επιπρόσθετα, συμπληρώνει «επιτρέπει την ανάληψη πρώιμης δράσης και την έναρξη εφαρμογής της πριν από το 2023. Οδηγεί σε άμεσες και απόλυτες μειώσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, μειώσεις εκπομπών οξειδίου του θείου (SΟx) και οξειδίου του αζώτου (NOx), καθώς και του υποθαλάσσιου θορύβου από τα πλοία, ενώ λαμβάνει υπόψη θέματα ασφάλειας και ενθαρρύνει την καινοτομία, επιβραβεύοντας τα πιο αποδοτικά πλοία».
Για τον κ. Βενιάμη, όμως, το σημαντικότερο από όλα είναι ότι «η ελληνική πρόταση θέτει τις βάσεις για την πραγματική απεξάρτηση της ναυτιλιακής βιομηχανίας από τον άνθρακα, με το να προωθεί την αλλαγή συμπεριφοράς όλων των εμπλεκομένων στην εμπορική εκμετάλλευση των πλοίων, προκειμένου η ναυτιλία να οδηγηθεί σε τεχνολογίες μηδενικής εκπομπής άνθρακα ή εναλλακτικά καύσιμα, όταν καταστούν ευρέως διαθέσιμα».
Η πρόταση πρόκειται να εξεταστεί στην προσεχή ενδιάμεση συνάντηση της Τεχνικής Ομάδας Εργασίας του ΙΜΟ (11-15 Νοεμβρίου 2019).
Η υποβληθείσα πρόταση της Ελλάδας, αναπτύσσοντας μια ήδη υπάρχουσα πρόταση του Διεθνούς Ναυτικού Επιμελητηρίου (ICS) και κρατών μελών του ΙΜΟ, έρχεται να συμπληρώσει το ενισχυμένο Σχέδιο Διαχείρισης Ενεργειακής Αποδοτικότητας (super SEEMP), κατά τρόπο που εξασφαλίζει την επίτευξη του στόχου του ΙΜΟ για το 2030.