Στροφή 180ο από ΗΠΑ για τους ισραηλινούς οικισμούς στη Δ. Όχθη
Πομπέο: Δεν αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο
Οριστικό τέλος στη λύση των δύο κρατών απειλεί να δώσει η νέα μεταστροφή της αμερικανικής πολιτικής στο Μεσανατολικό. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο δήλωσε πως οι εβραϊκοί οικισμοί στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη «δεν είναι αντίθετοι στο διεθνές δίκαιο», εγκαταλείποντας την εδώ και σαράντα χρόνια αμερικανική πολιτική που χαρακτήριζε τους ισραηλινούς οικισμούς στα κατεχόμενα αραβικά εδάφη «παράνομους». Η δήλωση Πομπέο αποτελεί ένα ακόμη δώρο του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ προς τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου, ο οποίος πασχίζει να κρατηθεί στην εξουσία ύστερα από δύο διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις.
Εγκαταλείπεται η λύση 2 κρατών
Για τους Παλαιστινίους αποτελεί μία ακόμη ήττα, η οποία ενδέχεται να φουντώσει τη βία στην περιοχή, καθώς φαίνεται να οδηγεί οριστικά στις ελληνικές καλένδες την προσπάθεια επίλυσης του παλαιστινιακού ζητήματος στη βάση των δύο κρατών: του κράτους του Ισραήλ και ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους στα εδάφη που κατέλαβε το Ισραήλ στον πόλεμο του 1967, τη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας.
«Η δημιουργία ισραηλινών οικισμών στους οποίους κατοικούν πολίτες, δεν είναι από μόνη της αντίθετη στο διεθνές δίκαιο » δήλωσε στους δημοσιογράφους στο Λευκό Οίκο ο Πομπέο, εγκαταλείποντας και επισήμως την αμερικανική θέση από την εποχή του Αμερικανού προέδρου Κάρτερ το 1978, που θεωρούσε τους ισραηλινούς οικισμούς στα κατεχόμενα αραβικά εδάφη παράνομους με βάση το διεθνές δίκαιο.
Ακόμη και ο Ρεπουμπλικάνος Αμερικανός πρόεδρος Ρόναλντ Ρέιγκαν είχε δηλώσει πως δεν θεωρεί τους ισραηλινούς οικισμούς νόμιμους.
Μετά τον πόλεμο του 1967 και την κατάκτηση από το Ισραήλ της Δυτικής Όχθης και της Λωρίδας της Γάζας, οι ισραηλινές κυβερνήσεις άρχισαν να δίνουν το «πράσινο φως» για τη δημιουργία οικισμών, πολλοί από τους οποίους κατέστησαν φυτώρια εξτρεμισμού και ανάπτυξης της ισραηλινής ακροδεξιάς.
Επί πρωθυπουργίας Γιτζάκ Ράμπιν κατά τη διάρκεια των ειρηνευτικών συνομιλιών του Όσλο, ο ισραηλινός εποικισμός είχε παγώσει. Μετά τη δολοφονία ωστόσο του πρώην Ισραηλινού πρωθυπουργού από φανατικό έποικο της Δυτικής Όχθης, οι ειρηνευτικές συνομιλίες οδηγήθηκαν σε ναυάγιο, με τους ισραηλινούς εποικισμούς να
αποτελούν ένα από τα βασικά εμπόδια.
Οι Ισραηλινοί έποικοι εκκενώθηκαν από τη Λωρίδα της Γάζας στις αρχές του 2000 επί πρωθυπουργίας Αριέλ Σαρόν και αφού προηγήθηκε η δεύτερη αιματηρή παλαιστινιακή ιντιφάντα. Οι Παλαιστίνιοι διεκδικούν τα εδάφη που κατέλαβε το Ισραήλ το 1967 για τη δημιουργία ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους.
Σήμερα ζουν στη Δυτική Όχθη περί τους 500.000 Ισραηλινούς εποίκους στην καρδιά των παλαιστινιακών πόλεων, αποτελώντας το σκληρό πυρήνα της ισραηλινής ακροδεξιάς και όσων αντιτάσσονται στη δημιουργία ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους. Η διεθνής κοινότητα θεωρεί πως η οποιαδήποτε μεταφορά αμάχων σε κατεχόμενα εδάφη είναι παράνομη με βάση τη Συνθήκη της Γενεύης του 1949 και σειρά ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
Ήττα για Παλαιστίνιους
Η δήλωση Πομπέο αποτελεί μία ακόμη ριζική μεταστροφή της αμερικανικής πολιτικής όσον αφορά το Μεσανατολικό από τότε που ανέλαβε την προεδρία ο Ντόναλντ Τραμπ. Ο Αμερικανός πρόεδρος αναγνώρισε το 2017 ως πρωτεύουσα του Ισραήλ την Ιερουσαλήμ και το 2018 οι ΗΠΑ άνοιξαν πρεσβεία στην πόλη. Μέχρι τότε οι ΗΠΑ υποστήριζαν πως το καθεστώς της Ιερουσαλήμ θα αποφασιστεί με διαπραγματεύσεις από τις δύο πλευρές.
Οι Παλαιστίνιοι διεκδικούν την ανατολική Ιερουσαλήμ, την οποία κατέλαβε το Ισραήλ στον πόλεμο του 1967, ως πρωτεύουσα του ανεξάρτητου κράτους τους.
Η δήλωση Πομπέο - όπως αναμενόταν- χαροποίησε το Ισραήλ, με τον πρωθυπουργό Νετανιάχου να δηλώνει πως «διορθώνει ένα ιστορικό λάθος». Αντιθέτως ο εκπρόσωπος των Παλαιστινίων Σαέμπ Ερεκάτ, δήλωσε πως η Ουάσιγκτον απειλεί «να αντικαταστήσει το διεθνές δίκαιο με το "νόμο της ζούγκλας"».