Σε ανοδική τροχιά το 2017 οι πράξεις στα υποθηκοφυλακεία

Αύξηση του αριθμού υποθηκών, διεκδικήσεων και κατασχέσεων, καθώς και της αξίας των μεταγραφών

Αυξημένος κατά 5,9% ήταν ο αριθμός των πράξεων στα υποθηκοφυλακεία όλης της χώρας κατά τη διάρκεια του 2017 και συγκριτικά με το προηγούμενο έτος. Στηρίχτηκε τόσο στη σημαντικότατη αύξηση των υποθηκών -η Ελληνική Στατιστική Αρχή κατέγραψε αύξηση 22,7% στη συγκεκριμένη κατηγορία συναλλαγών- όσο και στην επίσης διψήφια αύξηση των διεκδικήσεων (+25,3%), αλλά και των κατασχέσεων (+14,9%). Ο αριθμός των μεταγραφών -που ουσιαστικά αποτυπώνει την πορεία της συναλλακτικής δραστηριότητας στην αγορά- ήταν μεν αυξημένος για τέταρτη διαδοχική χρονιά (το χαμηλότερο νούμερο σημειώθηκε το 2014), αλλά η αύξηση ήταν ισχνή: μόλις 0,8%. Τουλάχιστον σημειώθηκε σημαντική αύξηση στην αξία των μεταγραφών, η οποία έφτασε στα 41,25 εκατ. ευρώ, ύστερα από αύξηση 13,6% συγκριτικά με το 2016.

Ουσιαστικά, η στατιστική του 2017 αποτυπώνει και την έναρξη της διαδικασίας αντιμετώπισης του προβλήματος των κόκκινων δανείων για τις τράπεζες (με την αύξηση του αριθμού των υποθηκών και των κατασχέσεων), αλλά και τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης στην κτηματαγορά έπειτα από μία πολυετή και παρατεταμένη κρίση. Ειδικότερα: 1. Ο αριθμός των υποθηκών αυξήθηκε σε 69.536 το 2017, από 56.676 το 2016. Υποθήκες εγγράφονται και για τη χορήγηση

νέων δανείων (κάτι που σημαίνει ότι εντοπίζονται τα πρώτα δειλά βήματα αύξησης των δανειοδοτήσεων), αλλά και για αναχρηματοδοτήσεις υφιστάμενων δανείων με παροχές εξασφαλίσεων από την πλευρά των δανειοληπτών προκειμένου να μειωθεί και το επιτόκιο δανεισμού. Ο αριθμός των υποθηκών του 2017 είναι αισθητά αυξημένος σε σχέση με το 2016 (κατά 22,7%), αλλά υπολείπεται ακόμη πάρα πολύ σε σχέση με τα επίπεδα του 2008 και του 2009, όταν εγγράφονταν ακόμη και 300 χιλιάδες υποθήκες σε ετήσια βάση. Η μέση ετήσια μεταβολή για την περίοδο 2008-2017 είναι αρνητική, της τάξεως του 13,7%. 2. Το μεγαλύτερο κομμάτι εργασιών των υποθηκοφυλακείων συνιστούν οι μεταγραφές (ουσιαστικά οι αγοραπωλησίες). Στα θετικά συγκαταλέγεται το ότι καταγράφεται αύξηση για τέταρτη διαδοχική χρονιά. Έτσι, από τις 230.535 μεταγραφές του 2014 φτάσαμε στις 263.591 μεταγραφές το 2015, στις 269.434 μεταγραφές το 2016 και στις 271.480 μεταγραφές το 2017. Η μέση ετήσια μεταβολή στην περίοδο 20082017 ήταν επίσης αρνητική, της τάξεως του 9,2%. Η αύξηση του 2017 σε σχέση με το 2016 ήταν μόλις 0,8%. Τουλάχιστον ήταν μεγαλύτερης αξίας μεταγραφές, όπως φαίνεται και από την αύξηση των δικαιωμάτων από τα 36,32 εκατ. ευρώ το 2016, στα 41,248 εκατ. ευρώ το 2017. Αυτό το ποσό είναι και το μεγαλύτερο που έχει καταγραφεί από το 2012 και μετά.

3. Στις κατασχέσεις παρατηρήθηκε πολύ μεγάλη αύξηση (+14,9%) το 2017 σε σχέση με το 2016. Φτάσαμε στις 25.149 κατασχέσεις, από 21.879 το 2016, ενώ η αξία των δικαιωμάτων διπλασιάστηκε: από τα 2,327 εκατ. ευρώ το 2016, στα 4,259 εκατ. ευρώ. Αυτό είναι ένδειξη ότι οι κατασχέσεις εστιάστηκαν κυρίως σε μεγάλης αξίας ακίνητα, κάτι που

επιβεβαιώνεται αν παρατηρήσει κάποιος και ποια ακίνητα βγήκαν σε πλειστηριασμό κατά τη διάρκεια της τελευταίας περιόδου.

4. Αύξηση, τέλος, καταγράφηκε και στον αριθμό των διεκδικήσεων. Το 2017 ανήλθαν στις 14.908, από 11.896 στο τέλος του 2016. Ο αριθμός είναι αυξημένος κατά 25,3%, ενώ ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής της δεκαετίας (περίοδος 2008-2017) είναι πτωτικός κατά 7,6%.

Δικαιώματα 60,66 εκατ. ευρώ Με τη συγκεκριμένη έρευνα, η Ελληνική Στατιστική Αρχή καταγράφει σε ετήσια βάση τις εργασίες των υποθηκοφυλακείων και των μεταβατικών κτηματολογικών γραφείων. Ουσιαστικά, αποτυπώνει τη συναλλακτική δραστηριότητα στον χώρο των ακινήτων, πλην αυτής που γίνεται στα οριστικά κτηματολογικά γραφεία. Με την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης μιας περιοχής από την Εθνικό Κτηματολόγιο Α. Ε. παύει να ισχύει το σύστημα μεταγραφών και υποθηκών και αντικαθίσταται από το σύστημα του λειτουργούντος Κτηματολογίου. Μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας μετάβασης, το τοπικό αρμόδιο υποθηκοφυλακείο λειτουργεί ως μεταβατικό κτηματολογικό γραφείο και μετά μετατρέπεται οριστικά σε κτηματολογικό γραφείο.

Το 2017 τα υποθηκοφυλακεία στο σύνολο της χώρας ήταν 369, εκ των οποίων 352 άμισθα και 17 έμμισθα. Στα άμισθα υποθηκοφυλακεία επικεφαλής είναι ο υποθηκοφύλακας, ο οποίος διορίζεται από τον υπουργό Δικαιοσύνης. Τα εισπραχθέντα δικαιώματα ανήλθαν το 2017 στα 60,66 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 29,664 εκατ. ευρώ κατέληξαν στο Δημόσιο και τα 31,004 εκατ. ευρώ στον υποθηκοφύλακα.

Οι μεταγραφές ακινήτων ανήλθαν το 2017 στις 271.480, σημειώνοντας αύξηση 0,8% έναντι του 2016, με την αξία τους στα 41,248 εκατ. ευρώ, ποσό που είναι το μεγαλύτερο από το 2012 και μετά.