Σαλάτα με fake data

Κατευθυνόμενη ενημέρωση, παραπληροφόρηση, φήμες, χαλκευμένες ιστορίες, fake news, hoaxes, κιτρινισμός δεν είναι καινούργιοι μύκητες της ενημέρωσης. Προηγούμενες γενιές βρέθηκαν στο σημείο όπου είμαστε σήμερα. Ναι, ξέρω, δεν είχαν κοινωνικά δίκτυα και ψηφιακές επαναστάσεις για να πιαστούν στων ψευδών ειδήσεων τα δίχτυα, αλλά οι νέες τεχνολογίες δεν είναι μόνο αγωγοί της ασθένειας, δημιουργούν και θεραπεία.

H φύση της μάχης για την αλήθεια δεν αλλάζει. Η μάχη αυτή έχει δοθεί πολλές φορές και τις περισσότερες η αλήθεια δεν μένει κρυφή. Το θέμα, βέβαια, είναι αν θα γίνει και πιστευτή. Διότι, «αν όλοι και πάντα σου λένε ψέματα, η συνέπεια δεν είναι ότι εσύ πιστεύεις τα ψέματά τους, αλλά ότι κανείς δεν πιστεύει πια τίποτα και κανέναν».

Τι γίνεται, όμως, με τα fake δεδομένα; Τα στοιχεία είναι εξίσου επιρρεπή σε παρερμηνεία. Κοινοτοπία; Πείτε το στον Κάμερον που πήγε σε δημοψήφισμα με αίσθημα ασφαλείας.

Όπως έγραψε ο Wolfgang Munchau στους FT στις 8 Δεκεμβρίου, «Statistical comfort distorts our politics», η «Dagbladet Information», μια δανέζικη εφημερίδα, δημοσίευσε ένα ασυνήθιστο θέμα για την έγκυρη δημοσκόπηση «Ευρωβαρόμετρο». Στηρίζεται, λέει, σε ύποπτη δειγματοληψία.

Το ποσοστό απαντήσεων στη Γερμανία, για παράδειγμα, είναι τόσο χαμηλό, ώστε να κάνει το όποιο συμπέρασμα αμφισβητήσιμο. Το όποιο; Τα στοιχεία παράγουν μια φιλοευρωπαϊκή τάση και οι πολιτικοί βασιζόμενοι και σ’ αυτήν παίρνουν αποφάσεις. Αν πιστεύουν ότι η στήριξη στην Ε.Ε. είναι μεγαλύτερη από την πραγματική, εκκινούν από λάθος αρχή.

Φταίει η στατιστική ή η πολιτική που έχει πρόβλημα με την ανάγνωση πίσω από την αριθμητική;

«Αν είχες κοιτάξει το μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα πριν το δημοψήφισμα για το Brexit, θα είχες χάσει τις υποκείμενες οικονομικές εντάσεις στη βρετανική κοινωνία. Θα χρειαζόταν βαθύτερη ανάλυση για να ανακαλύψεις ότι το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα έχει βαλτώσει για τις περισσότερες από τις χαμηλές και μεσαίες εισοδηματικές ομάδες».

[SID:13242725]