Σε «εμπόλεμη ζώνη» το λιανεμπόριο
Κρίση ρευστότητας - Αλλάζει το επιχειρηματικό μοντέλο - Οι κλάδοι στην α' γραμμή πυρός
Σε καραντίνα έχει μπει το λιανεμπόριο, πλην ελάχιστων τομέων που συνδέονται με την αγορά τροφίμων, φαρμάκων και ειδών τεχνολογίας, με το online κανάλι -το μόνο που λειτουργεί- να προσφέρει ρευστότητα με το σταγονόμετρο, θέτοντας προκλήσεις για τους επιχειρηματίες εν μέσω περιοριστικών μέτρων για την πανδημία, που λαμβάνονται στη χώρα μας όπως και σε όλο τον κόσμο.
Οι έκτακτες συνθήκες αλλάζουν άρδην το επιχειρηματικό μοντέλο ανεξάρτητα από κλάδο δραστηριότητας και μέγεθος εταιρείας.
Είναι ενδεικτικό ότι η αυτοκινητοβιομηχανία, από τη Nissan, τη Ferrari και τη Fiat μέχρι την Tesla, στρέφεται στην παραγωγή αναπνευστήρων, οι οίκοι μόδας και καλλυντικών, όπως η Hermes και η Louis Vuitton, στα αντισηπτικά και οι εταιρείες ένδυσης προσαρμόζουν την εφοδιαστική τους αλυσίδα σε προστατευτικά ενδύματα και μάσκες «παγώνοντας» κάθε άλλη δραστηριότητα. Αυτό κάνει ο μεγαλύτερος λιανέμπορος του πλανήτη στον χώρο της ένδυσης, ο όμιλος Inditex, σε συνέχεια της δραματικής επιδείνωσης της εξάπλωσης του κορονοϊού στη χώρα έδρας του, την Ισπανία, που συγκρίνεται πλέον με την εξέλιξη της επιδημίας στην Ιταλία, την οποία συν
δράμει ο ρωσικός στρατός και γιατροί από την Κούβα.
Ο ισπανικός κολοσσός, που αναγκάζεται να προβεί σε μείωση προσωπικού αναβάλλοντας ταυτόχρονα την καταβολή μερίσματος στους μετόχους του, υλοποιεί σχέδια άμεσης δράσης, όπως η εκκίνηση παραγωγής προστατευτικών ενδυμάτων για τους εργαζόμενους υγείας, η αξιοποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας στην Κίνα και η δωρεά μασκών, ενώ στην ίδια κατεύθυνση κινείται συνολικά η βιομηχανία μόδας στην Ισπανία.
Στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα ήδη δεκάδες επιχειρήσεις και ιδρύματα έχουν σπεύσει να δηλώσουν παρών στις έκτακτες ανάγκες προσφέροντας δωρεές στο ΕΣΥ, ανα
πνευστήρες και εξοπλισμό Μονάδων Εντατικής Θεραπείας. Ωστόσο, το παράδειγμα της Inditex δεν μπορεί να βρει εύκολα εφαρμογή δεδομένου ότι η εφοδιαστική αλυσίδα, ειδικά στον τομέα ένδυσης, εξαρτάται εν πολλοίς από τις εισαγωγές, όπως ισχύει άλλωστε για μεγάλη μερίδα κλάδων του λιανεμπορίου. Ακόμη και τα φαρμακεία δεν είναι σε θέση να παρασκευάσουν αντισηπτικά, κατά τις υποδείξεις της συνταγής του ΠΟΥ, χωρίς την πρώτη ύλη που είναι σε έλλειψη - όχι μόνο στην Ελλάδα. Αυτοί άλλωστε είναι και ορισμένοι από τους λόγους που οδηγούν στην έκκληση «Μείνετε Σπίτι». Μόνον εάν το ΕΣΥ ανταποκριθεί στην πρόκληση και η Ελλάδα δεν γίνει Ιταλία και Ισπανία -εφιαλτικό σενάριο που δεν έχει αποκλειστεί- μόνο τότε η τοπική αγορά μπορεί να προσβλέπει σε ανάκαμψη με κρατική συνδρομή. Σε άλλη περίπτωση, όπως προειδοποιούν στελέχη της αγοράς, δεν θα γλιτώσουν πολλές επιχειρήσεις που νομοτελειακά θα χρειαστεί να μπουν στην «εντατική». Τον σοβαρότατο κίνδυνο προοιωνίζονται τα στοιχεία του συστήματος «Εργάνη» για τις δεκάδες χιλιάδες απολύσεις που έγιναν ήδη μέσα στον Μάρτιο.
Οι πολυεθνικές αλυσίδες
Έντονες είναι οι ανησυχίες σε όλο το φάσμα του λιανεμπορίου, όπως διατυπώνονται από στελέχη μικρών επιχειρήσεων αλλά και πολυεθνικών. Το γεγονός δεν αποτελεί έκπληξη εάν ληφθεί υπόψη ότι ο όμιλος Inditex, που στην Ελλάδα πραγματοποιεί τζίρο πάνω από μισό δισ. ευρώ (517 εκατ. ευρώ με βάση τους δημοσιευμένους ισολογισμούς του 2018), με δίκτυο 165 καταστημάτων για τις 8 εταιρείες που ελέγχει, μεταξύ των οποίων Zara, Pull & Bear, Bershka και Massimo Duty, έκλεισε τα καταστήματά του από την περασμένη Τετάρτη. Λίγες ημέρες νωρίτερα, ο όμιλος (που εμφανίζει κύκλο εργασιών άνω των 26 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση, με κέρδη 3,65 δισ. ευρώ το 2019) ανακοίνωσε ότι αναγκάστηκε να κλείσει 3.785 καταστήματα σε 39 από τις 96 χώρες που έχει παρουσία σε όλο τον κόσμο κι ενώ οι πωλήσεις του κατέγραφαν μείωση 25%.
Ας σημειωθεί ότι δυσοίωνες προβλέψεις έκανε και η H&M για την πορεία των πωλήσεών της στην Ευρώπη, σε συνέχεια της πτώσης του τζίρου της στην Κίνα λόγω του λουκέτου που αναγκάστηκε να βάλει σε καταστήματά της. Υπενθυμίζεται ότι τα 35 καταστήματά της στην Ελλάδα είναι κλειστά. Η σουηδική αλυσίδα προσιτής μόδας προειδοποίησε ότι η κατάσταση μεταβάλλεται ραγδαία στις ευρωπαϊκές χώρες, σε συνέχεια της πτώσης των πωλήσεων στο τρίμηνο από 1η Δεκεμβρίου του 2019 έως και 29 Φεβρουαρίου του 2020, όπου έχασε το 1/4 των πωλήσεών της στην Κίνα.
Ανοικτά πάντως παραμένουν τα ηλεκτρονικά καταστήματα, που είναι πλέον η μόνη πηγή εσόδων για τις εταιρείες του λιανεμπορίου.
Η αυτοκινητοβιομηχανία στρέφεται στην παραγωγή αναπνευστήρων, οι οίκοι μόδας και καλλυντικών στα αντισηπτικά και οι εταιρείες ένδυσης προσαρμόζουν την εφοδιαστική τους αλυσίδα σε προστατευτικά ενδύματα και μάσκες «παγώνοντας» κάθε άλλη δραστηριότητα.