Ο αφανής ήρωας της κρίσης του κορονοϊού
Mη θέλοντας να μειώσουμε τις υπεράνθρωπες προσπάθειες των νοσηλευτών, των γιατρών και των εργαζομένων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης σε όλο τον κόσμο, μερικές φορές, ανεξάρτητα από το πόσο σκληρά προσπαθεί κάποιος και πόσο ανιδιοτελώς θυσιάζεται, δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να επιβληθεί κατά ενός ισχυρότερου εχθρού. Ο νέος κορονοϊός, Covid-19, αποδείχθηκε ότι είναι ένας τέτοιος εχθρός. Αν δεν υπήρχε η τεχνολογία, η μάχη εναντίον του θα είχε χαθεί μέχρι τώρα.
Τα μαθηματικά και η τεχνολογία, για να είμαι πιο ακριβής. Αναφέρω τα μαθηματικά, επειδή η κατανόηση μίας έννοιας τόσο βασικής όσο η «εκθετική ανάπτυξη» αποδείχθηκε κρίσιμη για την επίθεση στον εχθρό.
Η επιτυχής συγκράτηση της επιδημίας στην Κίνα, τη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία αποδίδεται σε ισχυρές κυβερνήσεις και κουλτούρες που θέτουν το καλό της κοινωνίας υψηλότερα από την ιδιωτική διευκόλυνση. Θα ήθελα να προσθέσω ότι αυτές οι χώρες ξεχωρίζουν για το υψηλό επίπεδο μαθηματικών των μαθητών τους. Στην κατάταξη της PISA του 2019, που καταρτίζεται από τον ΟΟΣΑ, η Κίνα κατατάσσεται στην πρώτη θέση με επίδοση 591 στα 600 στα μαθηματικά, η Ιαπωνία κατέχει την 6η θέση και η Νότια Κορέα είναι στην 7η θέση. Αντίθετα, η Ιταλία βρίσκεται στην 31η θέση, η Ισπανία κατατάσσεται στην 34η θέση και οι ΗΠΑ στην 37η.
Οι βαθμολογίες της PISA ενδέχεται να έχουν τα μειονεκτήματά τους, εντούτοις παρέχουν μία γενική ιδέα μαθηματικής παιδείας του μέσου πολίτη στις χώρες που συμμετέχουν. Και το γεγονός ότι οι χώρες με τις υψηλότερες βαθμολογίες φαίνεται να έχουν υιοθετήσει τις πιο αποτελεσματικές στρατηγικές αναχαίτισης της κρίσης χρησιμεύει ως υπενθύμιση ότι, τελικά, ο λόγος για να έχουμε καλύτερη κατάρτιση στα μαθηματικά και τη λογική δεν είναι να δημιουργήσουμε πιο κερδοφόρες θέσεις εργασίας, αλλά να λάβουμε καλύτερες αποφάσεις σχετικά με τη ζωή μας.
Η τεχνολογία ήταν ο αληθινός πρωταθλητής στον αγώνα κατά της εξάπλωσης του Covid-19. Με αυτό, δεν εννοώ τις ΜΕΘ και τους αναπνευστήρες που αν απουσίαζαν οι σοβαρά ασθενείς δεν θα είχαν καμία πιθανότητα. Εννοώ τις νέες τεχνολογίες με βάσεις δεδομένων που επέτρεψαν στις υπεύθυνες κυβερνήσεις να εντοπίσουν τα μολυσμένα άτομα, να επικοινωνήσουν μαζί τους και να τα απομονώσουν νωρίς. Αυτές οι τεχνολογίες αποτέλεσαν τον στόχο πολλών κριτικών τα τελευταία χρόνια. Επί του παρόντος, όταν μας βοηθούν να σώζουμε ζωές, αξίζουν τον έπαινό μας.
Το επίτευγμα της Νότιας Κορέας είναι πραγματικά εντυπωσιακό. Έως τις 20 Μαρτίου η χώρα είχε 8.652 κρούσματα και 94 θανάτους, παρά την πρόωρη κακή αρχή. Σε αντίθεση με την Ιταλία, η οποία την ίδια ώρα καταγράφει περισσότερα από 41.000 κρούσματα και 3.405 θανάτους, ξεπερνώντας πλέον την Κίνα σε θανάτους.
Τηλεργασία
Η συμβολή της τεχνολογίας στη διαχείριση της πανδημίας δεν περιορίζεται στην παρακολούθηση και την καραντίνα. Καθώς οι ΗΠΑ και οι χώρες της Ευρώπης κινούνται προς τη σχεδόν ολοκληρωτική απομόνωση, με δυνητικά καταστροφικές συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία, η τεχνολογία προσφέρει μια αχτίδα ελπίδας.
Πολλές επιχειρήσεις, ειδικά οι τεχνολογικές, έκλεισαν τα γραφεία τους, έδωσαν εντολή στους εργαζόμενους για τηλεργασία και τους προσέφεραν τεχνολογία υπολογιστών και βίντεο για να λειτουργούν εξ αποστάσεως. Όχι μόνο αυτή η κίνηση συντηρεί ένα σημαντικό κομμάτι της οικονομίας, αλλά έχει επίσης και ακούσιες θετικές συνέπειες. Η κυκλοφοριακή συμφόρηση, για παράδειγμα, έχει εξαφανιστεί. Οι ώρες που έχαναν οι μετακινούμενοι μπλεγμένοι στην κυκλοφορία μπορούν πλέον να αφιερωθούν στην εργασία και την οικογένειά τους. Τα εταιρικά ταξίδια εξαφανίζονται και οι τηλεδιασκέψεις είναι ο νέος κανόνας, με αντίστοιχη μείωση στη μόλυνση από τα αεροπλάνα, αλλά και τεράστια εξοικονόμηση χρόνου.
Εκπαίδευση
Ομοίως, οι εκπαιδευτικοί σχεδόν σε κάθε επίπεδο προσπαθούν να βρουν εναλλακτικές online λύσεις για τα μαθήματά τους. Ενώ σε παλαιότερες εποχές το κλείσιμο των σχολείων θα συνεπαγόταν απώλεια του χρόνου εκπαίδευσης, η τεχνολογία επιτρέπει στους μαθητές να συνεχίσουν τη διαδικασία μάθησης. Και η σημερινή κρίση θα προωθήσει αυτή τη διαδικασία, καθώς μία σχετικά μικρή ομάδα που υιοθέτησε την παραγωγή διαδικτυακών μαθημάτων, συνοδεύεται από ολόκληρα πανεπιστήμια που έχουν αναγκασθεί να μετακομίσουν στο διαδίκτυο.
Προφανώς, υπάρχουν προκλήσεις για ένα πρόγραμμα σπουδών που προορίζεται να διδαχθεί σε τάξη και πρέπει να προσαρμοσθεί στο ηλεκτρονικό περιβάλλον. Αλλά όταν ολόκληρες σχολές πειραματίζονται, είμαστε βέβαιοι ότι βλέπουμε την καινοτομία και την ταχεία βελτίωση της αποτελεσματικότητας της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Όταν οι μαθητές τελικά επιστρέψουν στην τάξη, θα πρέπει να συνεχίσουμε να αξιοποιούμε αυτές τις καινοτομίες, όχι μόνο στον ανεπτυγμένο κόσμο, όπου η ανάγκη μας έφερε σε αυτό το σημείο, αλλά και στις αναπτυσσόμε
νες χώρες που διψούν για οικονομικά αποδοτική εκπαίδευση.
Λιανεμπόριο
Στον κλάδο του λιανικού εμπορίου, οι ψηφιακές πλατφόρμες μπορούν να καλύψουν το κενό όταν τα ράφια των σούπερ μάρκετ είναι άδεια ή η καραντίνα καθιστά αδύνατη τη διά ζώσης αγορά. Και η διαδικτυακή ροή ταινιών και μουσικής, οι συνομιλίες μέσω βίντεο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προσέφεραν τρόπους για να μειώσουν την απομόνωση, να παραμείνουμε συνδεδεμένοι και να διατηρήσουμε την ψυχική μας υγεία ενώ είμαστε εγκλεισμένοι.
Με αυτούς και με άλλους τρόπους, η πανδημία επιταχύνει τις υπάρχουσες τεχνολογικές τάσεις και αποκαλύπτει σημαντικά οφέλη, τα οποία πρέπει να αγκαλιάσουμε, τόσο τώρα όσο και όταν ξεπεράσουμε την κρίση. Ωστόσο όταν επιστρέψει η κανονικότητα, είναι επίσης πιθανό να αντιμετωπίσουμε και πάλι κάποιες δύσκολες ερωτήσεις σχετικά με την τεχνολογική καινοτομία.
Η κρίση του Covid-19 έχει αναβιώσει την διένεξη ανάμεσα στην προστασία της ιδιωτικής ζωής και την αποτελεσματική στόχευση. Τα τελευταία χρόνια, αντιμετωπίσαμε συχνά αυτή τη συζήτηση σε σχέση με τις μεγάλες τεχνολογικές πλατφόρμες, χρησιμοποιώντας λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τους χρήστες για την παροχή μικρο-στοχευμένων ειδήσεων και διαφημίσεων. Ωστόσο, τα ίδια αυτά είδη της τεχνολογίας χρησιμοποιήθηκαν για τον εντοπισμό εκείνων που έχουν μολυνθεί ή είναι πιο ευάλωτοι στον κορονοϊό.
Φυσικά, η διένεξη ανάμεσα στην ιδιωτική ζωή και τα αποτελέσματα της υγείας δεν είναι καινούργια: η επιθυμία να προστατευθούν οι μεμονωμένες ιστορίες εμποδίζει τους ιατρικούς ερευνητές να εξάγουν ένα πλήρες σύνολο δεδομένων για την υγεία και να επιτύχουν καλύτερα αποτελέσματα. Ο Covid-19 μας υπενθυμίζει ότι ίσως να θέλουμε να σκεφτούμε προσεκτικά τα σχετικά οφέλη της ανταλλαγής δεδομένων, καθώς μπορεί μερικές φορές να κυριαρχήσει έναντι της αξίας της προστασίας της ιδιωτικής ζωής.
Η πανδημία επιταχύνει τις υπάρχουσες τεχνολογικές τάσεις και αποκαλύπτει σημαντικά οφέλη, τα οποία πρέπει να αγκαλιάσουμε, τόσο τώρα όσο και όταν ξεπεράσουμε την κρίση.
Νικητές και ηττημένοι
Απούσας της παρέμβασης, οι τεχνολογικές τάσεις θα δημιουργήσουν αναπόφευκτα νικητές και ηττημένους. Τα φυσικά καταστήματα που ήδη χάνουν μερίδιο αγοράς από τις ψηφιακές πλατφόρμες είναι πιθανό να αποδεκατιστούν όπου ισχύσουν οι καραντίνες και οι υποχρεωτικές απαγορεύσεις. Και αν και η αυξημένη τηλεργασία, τα μειωμένα επαγγελματικά ταξίδια και η εξ αποστάσεως μάθηση θα αυξήσουν την παραγωγικότητα για μερικούς, θα διαταράξουν σημαντικά τα μέσα διαβίωσης για άλλους και αυτή η αναστάτωση θα επιταχυνθεί τους επόμενους μήνες.
Έτσι, περισσότερο από ποτέ, θα είναι επιτακτική η ανάγκη να παρέχουμε βοήθεια στήριξης και προσαρμογής σε άτομα, επιχειρήσεις ή ολόκληρες κοινότητες που πλήττονται από την κρίση. Πρέπει όμως να αντισταθούμε στην εμμονή μας, αν η μοντέρνα τεχνολογία επικρατήσει. Εάν υπάρχει μία διαχωριστική γραμμή στην παρούσα κρίση, είναι η συνειδητοποίηση ότι η γνώση -πρωτίστως η μαθηματική, η επιστήμη και η τεχνολογία στην περίπτωση αυτή- είναι το καλύτερο όπλο μας. [ SID: 13418343]
*ΗΠηνελόπηΚουγιανού-Γκόλντμπεργκ, πρώηνεπικεφαλήςοικονομολόγος τηςΠαγκόσμιαςΤράπεζαςκαιαρχισυντάκτης τουAmericanEconomicReview, είναικαθηγήτριαΟικονομικών στοΠανεπιστήμιοYale.