Πτώση τζίρου 30% - 50% και «λουκέτα» εν όψει

Οι τάσεις στο franchise - Ζωτικής σημασίας η μείωση ΦΠΑ στην εστίαση

Οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας, αν και δεν πλήττουν την αγορά του franchise με την ίδια σφοδρότητα που πλήττουν ανεξάρτητες μικρές επιχειρήσεις, με περιορισμένη πρόσβαση σε κεφάλαια και τεχνογνωσία, έχουν ανατρέψει τα επιχειρηματικά σχέδια των ιδιοκτητών συστημάτων franchise σε όλο τον κόσμο, με τους μισούς να προβλέπουν λουκέτα σε ένα μεγάλο εύρος του δικτύου τους από 10% έως και πάνω από 25%, την ώρα που παράγοντες της ελληνικής αγοράς εκτιμούν ότι ο κίνδυνος καθαρών διαγραφών δεν θα ξεπερνά το 10% στην τοπική αγορά (όταν στην υπόλοιπη αγορά πλήττονται οι επτά στις δέκα εταιρείες), ενώ κρίνουν ως ζωτικής σημασίας τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση. Τα περισσότερα συστήματα franchise σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις από το εκτεταμένο lockdown, ενώ ακόμη και οι επιχειρήσεις που παρέμειναν ανοιχτές όλο αυτό το διάστημα ζημίωσαν franchisors και franchisees.

Σε μια έρευνα που «έτρεξε» η FranConnect στην καρδιά της παγκόσμιας αγοράς franchise, στις ΗΠΑ, στα τέλη Μαρτίου, το 23% των επιχειρήσεων είπε ότι θα χρειαστεί να κλείσει πάνω από το 25% των καταστημάτων του κι ένα 24% ανέφερε ότι είναι σε κίνδυνο λουκέτου το 11% με 25%. Ποσοστό 26% ανέφερε ότι μάλλον πάει για κλείσιμο ένα ποσοστό 6% με 10% των σημείων πώλησης του δικτύου, ενώ μικρότερο ποσοστό λουκέτων προέβλεψε το 17%. Μόλις 10% των επιχειρηματιών αναφέρουν ότι δεν θα χρειαστεί να κλείσουν καταστήματα.

Επίσης το 33% των επιχειρηματιών εξέφρασε την εκτίμηση ότι οι πωλήσεις της εταιρείας του θα επανέλθουν στα προ πανδημίας επίπεδα σε διάστημα από 7 μήνες έως και πάνω από έναν χρόνο. Μέχρι 6 μήνες εκτιμά το 44%, ενώ οι αισιόδοξοι αποτελούν το 23%.

Ειδικότερα στην Ελλάδα, με απότομη πτώση στις πωλήσεις 30%-50% και αναπόφευκτο κλείσιμο καταστημάτων, δίνεται ισχυρό σήμα επανεξέτασης των επιχειρηματικών μοντέλων στην αγορά του franchise, ενώ ζωτικής σημασίας ειδικά για την

εστίαση, που δέχεται το μεγαλύτερο πλήγμα, κρίνεται η άμεση μείωση του ΦΠΑ, στα πρότυπα άλλων χωρών, για να δοθεί ανάσα στους υγιείς παίκτες της αγοράς προκειμένου να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους και να ολοκληρώσουν τα σχέδια επανατοποθέτησης, που θα απαιτήσουν από 6 μήνες μέχρι έναν χρόνο.

Στο επίκεντρο η εστίαση

Γίνεται σαφές ότι η πανδημία αλλάζει τις καταναλωτικές τάσεις αναγκάζοντας τους επιχειρηματίες να θέσουν νέες προτεραιότητες ανασχεδιάζοντας το δίκτυο και τις διαδικασίες λειτουργίας του και επικαιροποιώντας την πρόταση αξίας στον καταναλωτή, αν και προς το παρόν επικρατεί το φοβικό στοιχείο, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει στη «Ν» ο Παναγιώτης Γ. Ρουσόπουλος, διευθύνων εταίρος της The Franchise Co.

Εξηγεί ότι οι επιχειρηματίες δρομολογούν άμεσες κινήσεις για να εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητα του συστήματος franchise που διέπει τα δίκτυα των καταστημάτων. Όμως οι προκλήσεις είναι σημαντικές. Ακόμη και μια καθόλα επιτυχημένη ιδέα, σε καιρό πανδημίας θα έχει οικονομικές επιπτώσεις κι αυτό απαιτεί επανατοποθέτηση προκειμένου το νέο σχήμα να είναι βιώσιμο σε περιβάλλον χαμηλής ζήτησης. Βραχυπρόθεσμα, σύμφωνα με τον κ. Ρουσόπουλο, η εστίαση θα δεχθεί ισχυρό πλήγμα, καθώς και πριν εκδηλωθεί η κρίση πολλά καταστήματα -είτε ήταν μέλη δικτύου franchise είτε όχι- ήταν μη κερδοφόρα.

Η επιβάρυνση

Σημειώνεται ότι μεγάλο μέρος των εσόδων του κλάδου έρχεται από το delivery και το take away. Πριν από κάποια χρόνια μια αλυσίδα καφέ διέθετε το προϊόν της με κόστος πωληθέντων 35% και κόστος εργασίας περίπου 25% απολαμβάνοντας EBITDA 8%-12%. Τα τελευταία δύο χρόνια, ωστόσο, με την ανάπτυξη των εξ αποστάσεως υπηρεσιών, το 50% του delivery στην αγορά γίνεται μέσω των food aggregators. Το αποτέλεσμα αυτών των αλλαγών είναι επιβάρυνση της τελικής κερδοφορίας των εταιρειών εστίασης με περίπου 8 μονάδες, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του κ. Ρουσόπουλου.

Μάλιστα, οι μεγάλες αλυσίδες επηρεάζονται ιδιαίτερα από τις τρέχουσες συνθήκες, καθώς ελέγχονται για νομικά, ασφαλιστικά, φορολογικά και άλλα θέματα. Ως εκ τούτου η μείωση του ΦΠΑ θα μπορούσε να ενισχύσει άμεσα την ανταγωνιστικότητά τους βελτιώνοντας τη λειτουργική κερδοφορία των καταστημάτων ώστε να αντέξουν τη μείωση τζίρου.

Πάντως, με βάση τις εκτιμήσεις της The Franchise Co., η πτώση των πωλήσεων δεν θα είναι συνολικά πολύ μεγάλη διότι τα δίκτυα franchise επιδεικνύουν μεγαλύτερες αντοχές.

Έτσι συνολικά στην αγορά franchise προβλέπει ότι τα λουκέτα δεν θα ξεπεράσουν το 5%, ενώ θα αναπτυχθούν φυγόκεντρες τάσεις, με επιχειρηματίες που θα αποφασίσουν να ανεξαρτητοποιηθούν, με ανάσχεση του ρυθμού ανάπτυξης παραδοσιακών τομέων, ενίσχυση της τάσης των convenient stores από τα δίκτυα supermarket, αύξηση των concept που δραστηριοποιούνται στο street food, το ethnic, τις υγιεινές τροφές και το ευ ζην - με ζητούμενο όμως ποια θα είναι η αντίδραση των μεγάλων παικτών σε αυτές τις ανακατατάξεις.

Υπηρεσίες ευεξίας και fitness αναμένεται επίσης να προσελκύσουν ενδιαφέρον στον βαθμό που θα στραφούν σε εξατομικευμένες υπηρεσίες, όπως και οι εταιρείες χρηματοοικονομικών και ασφαλιστικών υπηρεσιών.