Αγώνας δρόμου για ρευστότητα 3,5 δισ.
Με το βλέμμα στα στοιχεία για τα έσοδα Απριλίου, το ΥΠΟΙΚ επιδιώκει αποφάσεις σήμερα στο Eurogroup
Άλλο ένα «μέτωπο» θα επιδιώξει να κλείσει η κυβέρνηση κατά τη σημερινή συνεδρίαση του Eurogroup. Την ώρα που στην Αθήνα θα ανακοινώνονται τα στοιχεία για την εκτέλεση του προϋπολογισμού τον Απρίλιο -ο υπουργός Οικονομικών έχει μιλήσει για επιδόσεις καλύτερες του αναμενομένου, παρά τη μείωση που έχει καταγραφεί στα έσοδα-, στην τηλεδιάσκεψη των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης θα επιχειρείται να οριστικοποιηθεί το πλαίσιο για τις επιδοτήσεις στην αγορά εργασίας -το πρόγραμμα Sure- αλλά και οι όροι παροχής εγγυήσεων μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων προκειμένου να εισρεύσει πρόσθετη ρευστότητα στην οικονομία.
Άμεση άντληση
Από τα δύο αυτά προγράμματα, στην Ελλάδα αντιστοιχούν τουλάχιστον 3-3,5 δισ., τα οποία -σε αντίθεση με τα δάνεια του ESM- η Ελλάδα θέλει να τα αντλήσει άμεσα προκειμένου να χρηματοδοτηθεί το σχέδιο παροχής επιπλέον ρευστότητας στην αγορά, αλλά και προστασίας των θέσεων εργασίας. Ακόμη κι αν όλα κυλήσουν ομαλά στις σημερινές συναντήσεις -θα υπάρξει τηλεδιάσκεψη των υπουργών Οικονομικών και με την ιδιότητά τους ως μέλη του Δ.Σ. του ESM προκειμένου να κλείσει και η εκκρεμότητα με το πακέτο δανείων ύψους έως και 2% του ΑΕΠ της κάθε χώρας- τα χρήματα δεν πρόκειται
να φτάσουν στην Ελλάδα πριν από τον Ιούλιο.
Έτσι, το υπουργείο Οικονομικών θα εξακολουθήσει και τις επόμενες εβδομάδες να χρηματοδοτεί την οικονομία από το «μαξιλάρι ασφαλείας». Πάντως, στην κυβέρνηση εμφανίζονται καθησυχαστικοί όσον αφορά τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας. Χωρίς να τίθεται καν θέμα να χρησιμοποιηθεί το «σκληρό μαξιλάρι» των 15,7 δισ., η χώρα φαίνεται να έχει αυτή τη στιγμή ταμειακά διαθέσιμα της τάξεως των 18 δισ. ευρώ. Η μείωση σε σχέση με την προ κορονοϊού περίοδο δεν είναι ακόμη ιδιαίτερα μεγάλη, παρά τις εκταμιεύσεις που έχουν γίνει μέχρι τώρα για τα μέτρα ενίσχυσης εργαζομένων και επιχειρήσεων.
Ουσιαστικά, ένα μέρος των ταμειακών αναγκών καλύφθηκε από την έκδοση του 7ετούς ομολόγου 2 δισ., αλλά και από την αύξηση των εκδόσεων εντόκων γραμματίων που απέφερε περίπου 1 δισ. επιπλέον στα κρατικά ταμεία.
Η αποσαφήνιση των όρων υλοποίησης των πακέτων στήριξης -και ειδικά του προγράμματος Sure για την τόνωση της απασχόλησης- είναι ζήτημα άμεσης προτεραιότητας. Με την επανέναρξη των επιχειρήσεων στον χώρο του τουρισμού και της εστίασης είναι ορατό το ενδεχόμενο να υπάρξει πίεση για απολύσεις.
Ακόμη και το μέτρο της απαγόρευσης των απολύσεων για τις εταιρείες που έχουν μπει στο καθεστώς αναστολής έχει συγκεκριμένη διάρκεια, οπότε η κυβέρνηση θέλει να είναι έτοιμη να προτείνει στους εργοδότες ένα σχέδιο ενισχύσεων προκειμένου να αποφευχθούν οι καταγγελίες σύμβασης. Ουσιαστικά, το ζητούμενο είναι να κλειδώσουν οι διαθέσιμοι πόροι για την Ελλάδα προκειμένου -αντίστοιχα- να προσαρμοστούν και τα ποσοστά επιδότησης των εργαζομένων.
Στο οικονομικό επιτελείο υποστηρίζουν ότι το πρόγραμμα επιδότησης των θέσεων εργασίας θα είναι έτοιμο να εφαρμοστεί στις αρχές Ιουνίου -δηλαδή την επομένη κιόλας ημέρα ολοκλήρωσης του προγράμματος αναστολής συμβάσεων εργασίας-, ενώ η χρηματοδότηση θα γίνει κατά τις πρώτες εβδομάδες με ίδιους πόρους
της χώρας. Πρακτικά, σε περιπτώσεις που οι εργοδότες αξιώσουν από τους εργαζόμενους να απασχοληθούν για λιγότερες από 8 ώρες ημερησίως, θα έρχεται το ελληνικό Δημόσιο για να καλύπτει ένα μέρος από την απώλεια εισοδήματος του εργαζομένου (σ.σ.: έως και το 60% της διαφοράς).
Αυτό το πρόγραμμα, προγραμματίζεται να διαρκέσει για όλη την τουριστική περίοδο (σ.σ.: καθώς θα αφορά κυρίως τον τουρισμό, την εστίαση, αλλά και επιχειρήσεις στις οποίες θα υπάρξει μεγάλη πίεση για απολύσεις), ενώ δεν αποκλείεται να επεκταθεί ακόμη και μέχρι το τέλος του χρόνου σε μια προσπάθεια να αποφευχθεί η αύξηση της ανεργίας πάνω από το όριο του 20%.
Άμεση προτεραιότητα για το ελληνικό στρατόπεδο είναι να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για την εκταμίευση πόρων και από το ΕΣΠΑ. Μόνο για την πρώτη φάση της επιστρεπτέας προκαταβολής που ξεκίνησε να καταβάλλεται τη Δευτέρα (σ.σ.: θα υπάρξει και νέος γύρος πληρωμών σήμερα) αλλά και την καταβολή των οικονομικών ενισχύσεων των 800 ευρώ στους ελεύθερους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις, η Ελλάδα έχει λαμβάνειν από το ΕΣΠΑ πάνω από 1,5 δισ. ευρώ.
Έσοδα Απριλίου
Εντός της ημέρας ανακοινώνονται από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους η πορεία των εσόδων αλλά και των δαπανών του Δημοσίου κατά τον Απρίλιο, μήνα καθολικής καραντίνας. Ερωτηθείς ο υπουργός Οικονομικών εμφανίστηκε τις προηγούμενες ημέρες ικανοποιημένος. Προφανώς έχει καταγραφεί μείωση εσόδων. Άλλωστε προβλεπόταν αναστολή φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων σχεδόν για το σύνολο της αγοράς, αλλά τελικώς φάνηκε ότι υπήρχε σημαντική ανταπόκριση από την πλευρά των φορολογουμένων και λόγω του μέτρου του «κουρέματος» 25% των φόρων και των εισφορών που θα πληρώνονταν εμπρόθεσμα.
Για το 2020 είναι δεδομένο ότι δεν υφίσταται ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ. Εξάλλου, με βάση τα στοιχεία της Κομισιόν, η «ποσοτικοποίηση» -σε δημοσιονομικό επίπεδο- των μέτρων καταπο
λέμησης των συνεπειών του κορονοϊού ανέρχεται στο 6,9% του ΑΕΠ ή περίπου στα 12,6 δισ., κάτι που σημαίνει ότι το έλλειμμα σε επίπεδο γενικής κυβέρνησης θα εκτιναχθεί στο 6,4%, από πλεόνασμα 1,5% το 2019.
Ακόμη κι αν αφαιρεθεί η επίπτωση στο έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης από την καταβολή των τόκων εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους -περίπου 5,5 δισ. σε ετήσια βάσηκαι πάλι προκύπτει ότι η χρονιά θα κλείσει με πρωτογενές έλλειμμα ακόμη και άνω του 3%. Εδώ να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση προβλέπει έλλειμμα 1,9% σε πρωτογενές επίπεδο στην περίπτωση που επικρατήσει ύφεση 4,7% και 2,8% αν επικρατήσει το σενάριο ύφεσης 7,9%. Το ζητούμενο για το ελληνικό στρατόπεδο είναι να οριστικοποιηθεί ότι δεν υπάρχει στόχος 3,5% ούτε για το 2021.
Η ικανοποίηση αυτού του αιτήματος μάλλον θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, καθώς τα «απόνερα» της πανδημίας είναι δεδομένο ότι θα επηρεάσουν και τον προϋπολογισμό του 2021. Μόνο από την κατακόρυφη μείωση των εισοδημάτων μέσα τη χρονιά είναι σίγουρο ότι θα επηρεαστεί ο φόρος εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων μέσα στο 2021. Μάλιστα, η Κομισιόν προβλέπει ότι και το 2021 θα υπάρχει έλλειμμα της τάξεως του 2,1% σε επίπεδο γενικής κυβέρνησης, κάτι που σημαίνει ότι «βλέπει» πρωτογενές πλεόνασμα της τάξεως του 1%-2% αν αφαιρεθεί η δαπάνη για τους τόκους.