Πού θα κλείσει το deal για το ταμείο

Η Κομισιόν θα εισηγηθεί μηχανισμό ανάκαμψης με δάνεια, επιχορηγήσεις και σύνδεση με το ΠΔΠ 2021-2027

Ηπρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το ταμείο ανάκαμψης θα είναι συνολική, θα συνδέεται με το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της περιόδου 2021-2027, ενώ θα περιλαμβάνει επιχορηγήσεις και δάνεια σε αναλογία που θα καθοριστεί μέχρι τις 27 Μαΐου.

Στην παραπάνω διευκρίνιση προέβη χθες ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, όταν κλήθηκε να σχολιάσει τη γαλλογερμανική συμφωνία για το ταμείο ανάκαμψης και για το κατά πόσο θα ληφθεί υπόψη στην τελική πρόταση της Επιτροπής.

Ο εκπρόσωπος της Κομισιόν χαιρέτισε τη συμφωνία-πρόταση των δύο χωρών γιατί συνεισφέρει, όπως είπε, στη γενικότερη συζήτηση που βρίσκεται σε εξέλιξη. Ωστόσο, φρόντισε να πάρει αποστάσεις, επισημαίνοντας ότι η Κομισιόν οφείλει να λάβει υπόψη τις θέσεις όλων των κρατώνμελών και της Ευρωβουλής. Επί της ουσίας είπε ότι μπορεί η γαλλογερμανική πρόταση να κινείται στην ίδια κατεύθυνση με τον σχεδιασμό της Επιτροπής, αλλά δεν είναι πλήρης στον βαθμό που δεν συνδέει το ταμείο ανάπτυξης με το ΠΔΠ, ενώ γίνεται αναφορά μόνο σε επιχορηγήσεις, ενώ το σχέδιο της Κομισιόν προβλέπει και δάνεια. «Περιμένετε μέχρι τις 27 Μαΐου να δείτε ποια θα είναι η αναλογία μεταξύ επιχορηγήσεων και δανείων», είπε, προσθέτοντας ότι «η Κομισιόν δεν θα αντιγράψει τη γαλλογερμανική πρόταση».

Υπενθυμίζεται ότι προχθές η Άγκελα Μέρκελ και ο Εμανουέλ Μακρόν συμφώνησαν στο περιεχόμενο μιας γαλλογερμανικής πρότασης, η οποία θα προβλέπει επιχορηγήσεις 500 δισ. ευρώ προς τα κράτη-μέλη που έχουν πληγεί από την πανδημία, προκειμένου να χρηματοδοτήσουν την ανάκαμψη στη βάση των προτεραιοτήτων που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Η πρόταση προβλέπει ότι τα χρήματα θα αντληθούν από τις αγορές στο όνομα της Ε.Ε., η οποία θα αποπληρώνει τα δάνεια και το κόστος δανεισμού.

Αντιδρά ο Βορράς

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τέσσερις χώρες του Βορρά, η Ολλανδία, η Αυστρία, η Δανία και η Σουηδία, έχουν διατυπώσει σοβαρότατες επιφυλάξεις επί της γαλλογερμανικής πρότασης. Οι Η Άγκελα Μέρκελ βρίσκεται αντιμέτωπη με το πρώτο κύμα επικρίσεων στη Γερμανία μετά το σχέδιο αμοιβαιοποίησης του ευρωπαϊκού χρέους που παρουσίασε με τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, που σπάει ένα ταμπού στο θέμα της ευρωπαϊκής οικονομικής αλληλεγγύης.

«Εκπλήσσομαι που κάνουμε στροφή 180 μοιρών, που η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί ξαφνικά να χρεωθεί», σχολίασε ο φιλελεύθερος βουλευτής Αλεξάντερ Λάμπσντορφ.

Ο έκτακτος χαρακτήρας της κρίσης δεν δικαιολογεί πάντως η Ε.Ε. «να πετάει στα σκουπίδια τους κανόνες και τις αρχές της», υπερθεματίζει η συντηρητική Frankfurter Allgemeine Zeitung στο σημερινό πολύ επικριτικό κύριο άρθρο της, στο οποίο τονίζεται επιπλέον ότι η πρώτη σε μέγεθος οικονομία της Ευρώπης θα συνεισφέρει τη μερίδα του λέοντος, 135 δισ. ευρώ, στο πακέτο των 500 δισεκατομμυρίων, αν τελικά το γαλλογερμανικό σχέδιο υιοθετηθεί από τους 27.

Η Άγκελα Μέρκελ παραδέχθηκε χθες ότι η πρόταση, η οποία στηρίζεται από το συντηρητικό κόμμα της, είναι «τολμηρή» και υποψήφιος στόχος για επικρίσεις στη Γερμανία.

τέσσερις χώρες που βρίσκονται σε στενή επικοινωνία μεταξύ τους εξακολουθούν να υποστηρίζουν ότι το ταμείο ανάκαμψης θα πρέπει να περιλαμβάνει μόνο δάνεια και όχι επιχορηγήσεις.

Στις αντιδράσεις που προκαλεί στον Βορρά η γαλλογερμανική συμφωνία αναφέρθηκε χθες και ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ, ο οποίος δήλωσε ότι αναμένει «δύσκολες συζητήσεις με ορισμένες χώρες προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία για ένα ευρωπαϊκό ταμείο ανάκαμψης». «Πρόκειται για μια σημαντική συμφωνία, αλλά μένει να πειστούν άλλα κράτημέλη, ιδιαίτερα τέσσερις χώρες: η Αυστρία, η Δανία, η Σουηδία και η Ολλανδία » ανέφερε στη διάρκεια ομιλίας του στη Βουλή. Ο ίδιος περιμένει αποφάσεις στο προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (18-19 Ιουνίου), ενώ όσον αφορά τη χώρα του είπε ότι η κυβέρνηση θέλει να κάνει χρήση των χρηματοδοτήσεων του ταμείου ανάκαμψης για να αναβαθμίσει τα νοσοκομεία και να

στηρίξει τους κλάδους που έχουν πληγεί από την κρίση.

Χαιρετίζουν οι αγορές

Το ιδιαίτερα θετικό στοιχείο της γαλλογερμανικής πρότασης είναι ότι έγινε δεκτή με μεγάλη ικανοποίηση από τις αγορές και αυτό φάνηκε από τη σημαντική αποκλιμάκωση των επιτοκίων των χωρών του Νότου. Οι αγορές χαιρέτισαν το γεγονός ότι οι επιχορηγήσεις θα επιτρέψουν στις χώρες με υψηλό χρέος, όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Πορτογαλία και κατά δεύτερο λόγο η Ισπανία και η Γαλλία, να χρηματοδοτήσουν την ανάκαμψη των οικονομιών τους ταυτόχρονα με τις άλλες χώρες, χωρίς επιβάρυνση του χρέους και αύξηση των επιτοκίων τους.

Όπως τονίζουν στην έδρα της Κομισιόν, μια πρόταση που θα περιλαμβάνει και δάνεια και επιχορηγήσεις θα είναι πιο εύκολο να υιοθετηθεί από όλα τα κράτη-μέλη με δεδομένο ότι η τελική απόφαση χρειάζεται ομοφωνία.

Η γαλλογερμανική πρόταση βοηθάει την Κομισιόν να αυξήσει το ποσό των επιχορηγήσεων σε σχέση με εκείνο που σχεδίαζε αρχικά, όταν δηλαδή η Γερμανία ήταν αρνητική στο ζήτημα αυτό και ταυτιζόταν με τις άλλες τέσσερις χώρες του Βορρά.

Αυτή θα είναι και η μόνη ουσιαστική αλλαγή στις υπόλοιπες πτυχές της πρότασης, καθώς η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προτίθεται να κινηθεί βάσει του αρχικού σχεδίου, δηλαδή της σύνδεσης του ΠΔΠ με το ταμείο ανάκαμψης.

Ειδικότερα, θα προτείνει τα 2-3 πρώτα έτη υλοποίησης του ΠΔΠ να αυξηθεί το ανώτατο όριο των ιδίων πόρων του κοινοτικού προϋπολογισμού από το 1,23% του ΑΕΠ της Ε.Ε. στο 2%. Από το επιπλέον αυτό ποσό που θα προκύψει το μεγαλύτερο μέρος να χρησιμοποιηθεί ως εγγύηση για δανεισμό από τις κεφαλαιαγορές και το υπόλοιπο να δοθεί στις χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο υπό μορφή επιχορηγήσεων.

Η Επιτροπή, προκειμένου να μην επιβαρυνθούν πολύ τα δημοσιονομικά των κρατών-μελών, θα προτείνει ένα μέρος των ιδίων πόρων να καλυφθεί από ευρωπαϊκούς φόρους (πλαστικά, ρύποι κ.λπ.).

Αναφορικά με την προικοδότηση του ταμείου, η εκτίμηση που επικρατεί από τις μέχρι τώρα συζητήσεις είναι ότι το τελικό ποσό θα κυμανθεί μεταξύ 1,5 και 2 τρισ. ευρώ, ενώ τα δάνεια θα έχουν μακρά (άνω των 30 ετών) περίοδο αποπληρωμής.

Ικανοποίηση Ρέγκλινγκ

Ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ καλωσόρισε τη γαλλογερμανική πρόταση, τονίζοντας ότι η πρόταση αυτή θα στήριζε μία βιώσιμη ανάκαμψη στην Ευρώπη από την κρίση του κορονοϊού. «Στηρίζω με συνέπεια την άποψη ότι ορισμένες μεταβιβάσεις απαιτούνται για να αντιμετωπιστεί η οικονομική ζημιά που έχει προκληθεί από την κρίση και ότι ο μόνος τρόπος για να γίνουν οι μεταβιβάσεις αυτές είναι μέσω του προϋπολογισμού της Ε.Ε. Αν εφαρμοστεί, η γαλλογερμανική πρόταση θα αποτελέσει ένα μεγάλο θεμέλιο της ευρωπαϊκής αντίδρασης στην κρίση και θα προστατεύσει την ενιαία αγορά καθώς και την οικονομική και νομισματική ένωση» υπογράμμισε.