Νέες παρεμβάσεις και «γρήγορη επαναφορά» απαιτεί η επόμενη μέρα
Οι εκτιμήσεις του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής για το κόστος της πανδημίας
Στην επόμενη μέρα της πανδημίας, καθώς και στο πώς θα πληρωθεί ο «λογαριασμός» για τα μέτρα αναχαίτισης της ύφεσης που λαμβάνονται σε όλη την Ευρώπη, αλλά και στην Ελλάδα εστιάζει το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής στην έκθεσή του για την πορεία της ελληνικής οικονομίας κατά το πρώτο τρίμηνο της φετινής χρονιάς.
Όπως αναφέρεται, η ενεργοποίηση των μέτρων θα έχει ως αποτέλεσμα να υπάρξει αύξηση του δημόσιου χρέους (το οικονομικό επιτελείο προβλέπει αύξηση του σχετικού δείκτη στο 188,8% του ΑΕΠ), κάτι που σημαίνει ότι «αυτό το αυξημένο χρέος θα πρέπει να πληρωθεί από δημόσιους πόρους, επιβαρύνοντας, σε τελική ανάλυση, τους πολίτες της χώρας».
Σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, «η κατανομή αυτού του βάρους, είτε μεταξύ κοινωνικών ομάδων είτε μεταξύ γενεών, θα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο ανοιχτού και ειλικρινούς δημόσιου διαλόγου, ώστε να χαραχθεί μια κοινώς αποδεκτή δημοσιονομική στρατηγική για τα επόμενα χρόνια».
Τα βασικά σημεία
Το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, έναν μήνα μετά τη δημοσίευση των τριών σεναρίων για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, προσανατολίζεται πλέον προς το «βασικό σενάριο γρήγορης επαναφοράς», το οποίο προέβλεπε ύφεση 4,4% για το 2020, πρωτογενές έλλειμμα 2,4% και αύξηση του δημόσιου χρέους στο 188,3%. Πολύ απαισιόδοξη είναι η εκτίμηση για την ανεργία, καθώς ακόμη και στο βασικό σενάριο προβλέπεται ποσοστό της τάξεως του 26%.
Ωστόσο, όπως εξήγησε ο επικεφαλής του Γραφείου Φραγκίσκος Κουτεντάκης κατά τη χθεσινή παρουσίαση της έκθεσης, αυτή η πρόβλεψη δεν λαμβάνει υπ’ όψιν τη σύνδεση
των μέτρων στήριξης που παίρνει η κυβέρνηση με «ρήτρες μη απολύσεων».
Σύμφωνα με το πρόγραμμα σταθερότητας που κατέθεσε η κυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το άμεσο δημοσιονομικό βάρος των μέτρων που έχουν ληφθεί μέχρι σήμερα για τη στήριξη της οικονομίας -χωρίς τις εγγυήσεις- φτάνει τα 10 δισ. ευρώ, δηλαδή 5,35% του Προβλέψεις πριν από την πανδημία Σενάριο γρήγορης επαναφοράς Σενάριο μέτριας επαναφοράς Σενάριο αργής επαναφοράς
ΑΕΠ. Σύμφωνα με την έκθεση, «η δημοσιονομική ισορροπία αναμένεται να αποκατασταθεί όταν η οικονομία επανέλθει στα κανονικά της επίπεδα. Ωστόσο, το αυξημένο δημόσιο χρέος δεν θα εξαλειφθεί αυτόματα με την επιστροφή σε πρωτογενή πλε
ονάσματα». Αυτό με τη σειρά του θέτει δύο κρίσιμα ζητήματα. Δεδομένου ότι δύσκολα μπορεί να προβλεφθεί ο χρόνος που θα χρειαστεί για να επανέλθει ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ στα προ κορονοϊού επίπεδα, «θα πρέπει να διασφαλιστεί, κυρίως από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η δυνατότητα χρηματοδοτικής στήριξης των πιο ευάλωτων χωρών και
να δοθεί επαρκής χρόνος ώστε να αποκαταστήσουν τη δημοσιονομική τους ισορροπία με ομαλό τρόπο». Η συγκεκριμένη τοποθέτηση από το Γραφείο του Προϋπολογισμού ήρθε μία μέρα μετά την κοινή ανακοίνωση Γαλλίας - Γερμανίας για
τη δημιουργία ταμείου 500 δισ. ευρώ επιχορηγήσεων με στόχο την ενίσχυση των πιο ευάλωτων χωρών. Μεταξύ άλλων, στην έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού αναφέρεται ότι:
1. Οι μεγαλύτερες επιπτώσεις από τον κορονοϊό στην ελληνική οικονομία αναμένεται να εμφανιστούν στο δεύτερο τρίμη
νο: «Τα μέχρι στιγμής δεδομένα δείχνουν μείωση του πληθωρισμού και διεύρυνση του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών».
2. Στην αγορά εργασίας δεν έχουν δημοσιευτεί στοιχεία απασχόλησης και ανεργίας μετά τον Φεβρουάριο, ωστόσο οι ροές μισθωτής απασχόλησης του συστήματος «Εργάνη» για τον Μάρτιο και Απρίλιο καταγράφουν δραματική μείωση των προσλήψεων, που αναμένεται να αποτυπωθεί στο ποσοστό ανεργίας των επόμενων μηνών. 3. Σημαντική επιδείνωση καταγράφουν και οι βραχυχρόνιοι δείκτες, ιδιαίτερα εκείνοι των
προσδοκιών όπως ο δείκτης οικονομικού κλίματος και ο PMI. 4. Τα δημοσιονομικά στοιχεία του πρώτου τριμήνου δείχνουν υστέρηση 1,3 δισ. ευρώ σε σχέση με τα περσινά επίπεδα, που αναμένεται να διευρυνθεί στους επόμενους μήνες.
Ως θετικό χαρακτηρίζει το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής το γεγονός ότι επιτεύχθηκε η άρση του περιορισμού για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% μέσα από τη συμφωνία να μη συμπεριληφθούν όλες οι δημοσιονομικές δαπάνες στον ορισμό του πρωτογενούς πλεονάσματος. Ως θετικό γεγονός χαρακτηρίζεται και η επιτυχημένη πρόσβαση στις διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίου, με την έκδοση επταετούς ομολόγου και τις εκδόσεις εντόκων γραμματίων με σχετικά χαμηλές αποδόσεις.
Νέος κύκλος παρεμβάσεων
Σύμφωνα με το Γραφείο, θα χρειαστεί ένας νέος κύκλος παρεμβάσεων προκειμένου να περιοριστεί η διάρκεια και η ένταση της ύφεσης: «Οι οικονομικές παρεμβάσεις θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι τα προβλήματα που δημιούργησε η κρίση του κορονοϊού δεν θα οδηγήσουν σε μόνιμη υποβάθμιση των παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας. Δηλαδή θα πρέπει να αποφευχθεί μια παρατεταμένη αύξηση της ανεργίας, μια συνεχιζόμενη κάμψη των επενδύσεων και μια νέα γενιά μη εξυπηρετούμενων δανείων. Επιπλέον, οι παρεμβάσεις θα πρέπει να στοχεύουν στη δημιουργία μιας πιο ανθεκτικής και εξωστρεφούς οικονομίας με έμφαση σε δραστηριότητες υψηλής προστιθέμενης αξίας και ειδικευμένης εργασίας. Παράλληλα, θα πρέπει να ενισχυθούν οι ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης προκειμένου να διασφαλιστεί η γρήγορη επιστροφή στην αγορά εργασίας των εργαζομένων που θα βρεθούν στην ανεργία λόγω της κρίσης του κορονοϊού».