Πάλι η υγεία θα πληγεί;

Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη

Ό,τι δεν πέτυχε η κρίση χρέους προ δεκαετίας δείχνει να το πετυχαίνει το σάρωμα της πανδημίας. Η Ε.Ε. ετοιμάζεται να κάνει ένα μεγάλο βήμα. Σίγουρα δεν θα είναι περίπατος υπό τας φιλύρας, αλλά όταν προτείνεται από την Κομισιόν, με τη στήριξη του γαλλογερμανικού άξονα και αν οι πληττόμενες χώρες καταθέσουν καλά προετοιμασμένα σχέδια στους τέσσερις τομείς που έχουν ανακοινωθεί (στήριξη της δημόσιας υγείας, ψηφιακή μεταρρύθμιση, πράσινη ανάπτυξη και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας), υπάρχει ελπίδα.

Τότε γιατί ανησυχεί ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ότι οι ευρωπαϊκές χώρες «θα απαντήσουν στην οικονομική κρίση με τον ίδιο τρόπο που απάντησαν πριν από δέκα χρόνια […] κάνοντας περικοπές δαπανών στη δημόσια υγεία»;

Γιατί παραμένουν του ΠΟΥ οι ειδικοί επιφυλακτικοί; Δεν άκουσαν, δεν διάβασαν ότι θα γίνουν επενδύσεις στην υγεία και θα δοθεί έμφαση στην κοινωνική προστασία;

Στοιχειό τα στοιχεία από το 2008 έως το 2013. Ο προϋπολογισμός κατ’ άτομο που αφιερώνεται στην υγεία μειώθηκε σχεδόν κατά το ήμισυ στην Ευρώπη. Μετά τα χειροκροτήματα και τα ευχαριστήρια στους «ήρωες της εποχής» φοβάται ο ΠΟΥ ότι θα ξεχαστούν οι υποσχέσεις;

Σύμφωνα με στοιχεία που είχε παρουσιάσει ο επικεφαλής της ευρωομάδας της Αριστεράς Μάρτιν Σίρντεβαν, από το 2011 έως το 2018 η Κομισιόν ζήτησε 63 φορές από κράτη-μέλη να μειώσουν τις δαπάνες για την Υγεία ή και να προχωρήσουν σε ιδιωτικοποιήσεις στον κλάδο. Η Ιταλία την περίοδο 2012-2014 έκοψε 4 δισ. ευρώ και το 2015 περίπου 12 εκατ. πολίτες της δεν είχαν πρόσβαση σε δομές Υγείας. Το 2017 οι κατά κεφαλήν δαπάνες στην Ισπανία ανέρχονταν σε 2.371 ευρώ την ώρα που ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ήταν υψηλότερος κατά 15%.

Μισθοί πάγωσαν ή ψαλιδίστηκαν, προσλήψεις δεν γίνονταν, τα συστήματα υποβαθμίζονταν. Ακόμη και στη Σουηδία, που μετά τις ιδιωτικοποιήσεις, έμεινε γυμνή στην πανδημία. Τραγική ειρωνεία: Το 96% των δήμων στην άλλοτε πρωτοπόρο στην πρόνοια προετοιμαζόταν να προβεί εντός του 2020 σε περικοπές στον τομέα της περίθαλψης ύψους 2 δισ. Έχει δίκιο, λοιπόν, να ανησυχεί ο ΠΟΥ γι’ αυτή την «επιστροφή στην κανονικότητα» ή έχουν αναπτυχθεί αντισώματα στην επικίνδυνη λιτότητα;