Ανταλλάγματα από την Ε.Ε. στους «4» για την έγκριση των 750 δισ. ευρώ

Διατήρηση του προνομίου επιστροφών μέρους της συνεισφοράς τους στον ευρωπροϋπολογισμό

ΗΕυρωπαϊκή Επιτροπή είναι διατεθειμένη να δώσει ανταλλάγματα στις τέσσερις χώρες του Βορρά (Ολλανδία, Αυστρία, Σουηδία, Δανία), προκειμένου να άρουν τις αντιρρήσεις τους στις προτεινόμενες από τις Βρυξέλλες επιχορηγήσεις ύψους 500 δισ. ευρώ από το ταμείο ανάκαμψης προς τα κράτη-μέλη που επλήγησαν περισσότερο από την πανδημία του κορονοϊού.

Αυτό αποκαλύπτει σε συνέντευξή του προς τη γερμανική εφημερίδα Die Welt ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν για την Οικονομία, Βάλντις Ντομπρόβσκις, ο οποίος ταυτόχρονα καθιστά σαφές ότι οι επιχορηγήσεις θα δοθούν με βάση τους κανόνες του λεγόμενου Ευρωπαϊκού Εξαμήνου για υλοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων από την πλευρά των επωφελούμενων κρατών-μελών.

Υπενθυμίζεται ότι οι Ολλανδία, Αυστρία, Σουηδία, Δανία έχουν σοβαρές ενστάσεις σε σχέση με το σκέλος της πρότασης της Κομισιόν για το ταμείο ανάκαμψης που αφορά τις επιχορηγήσεις των 500 δισ. ευρώ και όχι για το σκέλος των δανείων (250 δισ. ευρώ). Θεωρούν ότι οι χώρες που επλήγησαν μπορούν να ζητήσουν δάνεια, αλλά όχι επιχορηγήσεις.

Ανοιχτός σε διάλογο με όρους ο Κουρτς

Βέβαια, τις τελευταίες μέρες υπάρχει μια κινητικότητα για εξεύρεσης λύσης, όπως η δήλωση που έκανε ο Αυστριακός καγκελάριος, Σεμπάστιαν Κουρτς, ο οποίος άφησε σαφέστατα να εννοηθεί ότι θα μπορούσε να δεχθεί ένα μέρος από τα 750 δισ. ευρώ του ταμείου ανάκαμψης να είναι επιχορηγήσεις, αλλά να δοθούν υπό όρους και με δεσμεύσεις από την πλευρά των ενδιαφερόμενων χωρών.

Προφανώς, για να διευκολύνει αυτό το άνοιγμα των τεσσάρων, ο κ. Ντομπρόβσκις κάνει και αυτός ένα βήμα από την πλευρά του και υπόσχεται ανταλλάγματα. Η Κομισιόν ετοιμάζεται να προτείνει προς τους τέσσερις να διατηρήσουν το προνόμιο των επιστροφών ενός μέρους της συνεισφοράς τους στον κοινοτικό προϋπολογισμό. Οι επιστροφές που ίσχυαν από τη δεκαετία του 1980 για το Ηνωμένο Βασίλειο είχαν επεκταθεί τα τελευταία χρόνια και στις τέσσερις παραπάνω χώρες, καθώς και στη Γερμανία.

Η Κομισιόν με αφορμή την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου πρότεινε εν όψει του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου της περιόδου 2021-2027 να καταργηθεί σταδιακά σε βάθος επταετίας το σύστημα των επιστροφών προς τις πέντε χώρες με σημαντική καθαρή συνεισφορά στον προϋπολογισμό. «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι έτοιμη να διευκολύνει τις διαπραγματεύσεις για το πρόγραμμα ανάκαμψης, και όσον αφορά τις επιστροφές, βασικά ισχύει ότι θέλουμε να λήξουν, αλλά θα μπορούσαμε να δεχτούμε τη συνέχισή τους, εάν αυτό διευκολύνει τη συμφωνία » , δήλωσε ο κ. Ντομπρόβσκις στη γερμανική εφημερίδα.

Σύνδεση με το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο

Ο Ευρωπαίος αξιωματούχος, θέλοντας να διατηρήσει και τις ισορροπίες μεταξύ των δύο πλευρών, αναφέρθηκε στις χώρες που επωφελούνται και επισήμανε ότι οι επιχορηγήσεις θα δοθούν βάσει δεσμεύσεων για μεταρρυθμίσεις. Αυτό αναφέρεται άλλωστε και στην απόφαση για τη σύσταση του ταμείου ανάκαμψης.

Πρόκειται για μια σύνδεση του λεγόμενου Ευρωπαϊκού Εξαμήνου για τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών των κρατών-μελών, μέσω του οποίου η

Κομισιόν εκδίδει κάθε χρόνο συστάσεις «αλά καρτ» για όλες τις χώρες, που έχουν ανάγκη διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.

Τέσσερις συστάσεις προς την Ελλάδα

Για παράδειγμα, στην περίπτωση της Ελλάδας η Κομισιόν είχε εκδώσει πριν από τη σύσταση του ταμείου τέσσερις συστάσεις οικονομικής πολιτικής για το 2020 και 2021, με τις οποία ζητείται από τη χώρα:

1. Να λάβει, στη βάση των έκτακτων μέτρων που ελήφθησαν σε κοινοτικό επίπεδο τις προηγούμενες εβδομάδες, όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αποτελεσματική καταπολέμηση της πανδημίας, την τόνωση της οικονομίας και τη στήριξη της ανάκαμψης που θα ακολουθήσει. Όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν να ακολουθήσει σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα μια προσεκτική δημοσιονομική πολιτική που να εγγυάται τη βιωσιμότητα του χρέους, ενισχύοντας παράλληλα τις επενδύσεις, την ανθεκτικότητα του συστήματος υγείας και την ισότιμη πρόσβαση στην περίθαλψη. 2. Τον περιορισμό, στη διάρκεια της κρίσης, των κοινωνικών επιπτώσεων σε σχέση με την απασχόληση, εφαρμόζοντας μέτρα όπως η χρηματοδότηση της μερικής ανεργίας και η διατήρηση της δραστηριότητας των εργαζομένων.

3. Την άμεση εφαρμογή μέτρων για την παροχή ρευστότητας στην οικονομία και την εξασφάλιση της ροής πιστώσεων και άλλων μέσων χρηματοδότησης, εστιάζοντας ιδιαίτερα στις μμε που πλήττονται από την κρίση. Να δοθεί προτεραιότητα σε δημόσιες επενδύσεις και να ενθαρρυνθούν οι ιδιωτικές με στόχο την προώθηση της ανάκαμψης. Να επικεντρωθούν οι επενδύσεις στην πράσινη μετάβαση ( Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία), στον ψηφιακό μετασχηματισμό, στην ασφάλεια και τη βιωσιμότητα των μεταφορών, στην προώθηση της παραγωγής ΑΠΕ, στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ψηφιοποίησης της δημόσιας διοίκησης και την ενθάρρυνση της ψηφιοποίησης των επιχειρήσεων.

4.Τη συνέχιση μετά την κρίση της πανδημίας και ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που ανελήφθησαν από την Ελλάδα στο πλαίσιο των αποφάσεων Εurogroup (22 Ιουνίου 2018) για μια βιώσιμη ανάκαμψη μετά τα προγράμματα (μνημόνια).

Αυτό που δεν πρόκειται να ζητηθεί από τις επωφελούμενες χώρες είναι η λήψη δημοσιονομικών μέτρων ως αντάλλαγμα συμμετοχής τους στις επιχορηγήσεις του ταμείου ανάκαμψης. Δεν μπορεί να ζητηθεί κάτι τέτοιο ακόμη κι αν υπήρχε τέτοια πρόθεση, που δεν υπάρχει, γιατί λόγω της πανδημίας του κορονοϊού έχουν ανασταλεί οι κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας, οι οποίοι υποχρεώνουν τα κράτη-μέλη να λαμβάνουν μέτρα όταν τα ελλείμματα και το χρέος αποκλίνουν από τους προκαθορισμένους στόχους.

Η αναστολή αποφασίστηκε προκειμένου όλες οι χώρες μέσω της αύξησης των δημόσιων

δαπανών να κρατήσουν όρθιες τις οικονομίες τους.

Αναστολή των κανόνων Συμφώνου Σταθερότητας

Οι κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας έχουν ανασταλεί μέχρι η ευρωπαϊκή οικονομία να επανέλθει σε αναπτυξιακή τροχιά. Μάλιστα, ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ έχει ζητήσει να επεκταθεί η αναστολή και το 2021, θέση με την οποία συμφωνούν οι περισσότερες χώρες, σίγουρα όλες του Νότου. Οι κανόνες του Συμφώνου έχουν ανασταλεί και για την Ελλάδα, η οποία βρίσκεται σε καθεστώς ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας, άλλωστε για τον λόγο αυτό δεν έχει και την υποχρέωση για ετήσιο πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2020.

Από την ενδεικτική κατανομή που έχουν κάνει οι υπηρεσίες της Κομισιόν, από τα 750 δισ. ευρώ του ταμείου ανάκαμψης στην Ελλάδα αναλογούν 22,5 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 9,5 δισ. ευρώ σε δάνεια. Η περίοδος χορήγησης των χρημάτων ξεκινάει από φέτος το φθινόπωρο και θα ολοκληρωθεί το 2024, ενώ τα κονδύλια είναι επιπρόσθετα των 37 δισ. ευρώ που διεκδικεί η χώρα μας από το ΠΔΠ 2021-2027.