Ενώπιον σύνθετης άσκησης οι τράπεζες
Στο «επίκεντρο» το κεφαλαιακό κόστος του Covid-19 - Χαλάρωση εποπτικών απαιτήσεων προωθεί η Ε.Ε.
Το πώς θα γεφυρώσουν το κεφαλαιακό χάσμα που δημιουργείται επεξεργάζονται οι ευρωπαϊκές τράπεζες και προς αυτήν την κατεύθυνση πολύ βοηθητικά θα σταθούν και οι αποφάσεις που τυγχάνουν επεξεργασίας τόσο από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσο και από τη Κομισιόν. Η χαλάρωση έχει αποφασιστεί, μένει ωστόσο να ποσοτικοποιηθεί, λένε καλά ενημερωμένες πηγές.
Τόσο οι ευρωπαϊκές όσο και οι ελληνικές τράπεζες είναι σε σαφή αναζήτηση κάλυψης των προβλημάτων που θα ανακύψουν όταν, στο τέλος της επώδυνης διαδρομής μετά την πανδημία, τα πιστωτικά ιδρύματα θα κληθούν να επιλύσουν το δύσκολο πρόβλημα των κόκκινων δανείων και το ενδεχόμενο να χρειασθούν κεφάλαια.
Η Εθνική Τράπεζα προχθές έδειξε τον δρόμο, διαμορφώνοντας την ατζέντα των θεμάτων της και συμπεριλαμβάνοντας όλα τα πιθανά σενάρια, προκειμένου, αν ποτέ χρειαστεί, η τράπεζα να ενισχύσει τα κεφάλαιά της. Προς αντίστοιχη κατεύθυνση θα κινηθούν και οι λοιπές τράπεζες.
Ποια όμως θα είναι τα νέα δεδομένα; Η συμφωνία Κομισιόν και Ευρωκοινοβουλίου για χαλάρωση στα διεθνή λογιστικά πρότυπα, αλλά και άλλες νόρμες χαλάρωσης, η αξία των οποίων θα αποτυπωθεί στο άμεσο χρονικό διάστημα, θα καταγράψει τα νέα δεδομένα.
Πρόκειται για ένα ευαίσθητο ισοζύγιο λένε έγκυροι τραπεζικοί κύκλοι, που θα διαμορφώσουν τις απόψεις τους και στο forum των Δελφών την Παρασκευή, οπότε και μιλούν οι τέσσερις CEO των ελληνικών τραπεζών.
Από τη μια πλευρά, το ισοζύγιο αυτό φέρει τις απώλειες που καταγράφονται από τα κόκκινα δάνεια των τραπεζών, παλιά και νέα, όσα τέλος πάντων δεν έχουν με κάποιο τρόπο εκκαθαριστεί, και από την άλλη πλευρά θα φέρει τις αποφάσεις για χαλάρωση των δεδομένων στα χρηματοοικονομικά των τραπεζών.
Η χαλάρωση αυτή θα αφορά: Eλαστικοποίηση των ΙFRS9. Πιθανή αλλαγή του θεσμικού πλαισίου για το «Bail In» των τραπεζών.
Χαμηλότερους κεφαλαιακούς
δείκτες, όχι από τους τρέχοντες, αλλά από εκείνους που θα ίσχυαν υπό κανονικές συνθήκες.
Ωστόσο η άσκηση αυτή θα πρέπει να δουλευτεί μέσα στο προσεχές χρονικό διάστημα από τις ευρωπαϊκές τράπεζες και τους θεσμούς, αφού αποτυπωθούν οι πρώτες σοβαρές εκτιμήσεις για το κόστος του κορονοϊού.
Ειδικότερα για τα ελληνικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα πρέπει να επαναδιατυπωθούν και τα σχέδια για τα κόκκινα δάνεια με σαφές χρονοδιάγραμμα για το τρέχον και το επόμενο έτος, έστω και εάν οι ευρωπαϊκές τράπεζες στο σύνολό τους - μαζί με αυτές και οι ελληνικέςδεν κληθούν να λογιστικοποιήσουν τις απώλειες μέσα σε αυτή τη χρονιά.
Άλλωστε, το μορατόριουμ αναμένεται να ισχύσει μέχρι το τέλος του έτους και έως τότε οι τράπεζες δεν θα καταγράψουν νέα κόκκινα δάνεια.
Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, οι εκτιμήσεις για νέα κόκκινα δάνεια 10 δισ. και η πραγματικότητα για αναστολές δανείων 16 δισ. ευρώ είναι δύο θέματα προς διαχείριση σε ό,τι αφορά τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας.
Τα stress tests των ελληνικών τραπεζών αναμένεται να λάβουν χώρα με στοιχεία που αφορούν το τέλος του έτους κατά το 2021. Μέσα σε αυτήν τη σύνθετη άσκηση οι ελληνικές τράπεζες αναγκαστικά θα πρέπει να επαναδιατυπώσουν τα δεδομένα τους. Ας σημειωθεί πως πέρα από τα κόκκινα δάνεια και οι μακροοικονομικές μεταβολές οδηγούν τις τράπεζες σε αυξημένες προβλέψεις, φέρνοντας σε ζημία.
Οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει με κάποιο τρόπο να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα των ζημιών τους, καθώς στα κεφάλαιά τους έχει υπολογιστεί αναβαλλόμενος φόρος που για να συνεχίσει να υπολογίζεται θα πρέπει να βρίσκονται σε κερδοφορία.
Ευρωπαϊκή συμφωνία
Την ίδια στιγμή, σε πολιτική συμφωνία για τη χαλάρωση των εποπτικών απαιτήσεων στις τράπεζες, ώστε να διευκολυνθεί η διοχέτευση ρευστότητας στις επιχειρήσεις και στα νοικοκυριά, κατέληξαν η Ευρωβουλή και το Συμβούλιο της Ε.Ε., στο πλαίσιο των έκτακτων μέτρων αντιμετώπισης των επιπτώσεων της πανδημίας του κορονοϊού στην πραγματική οικονομία.
Την πολιτική συμφωνία, που επιτεύχθηκε με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, χαιρέτισε χθες η Κομισιόν, η οποία είχε υποβάλει και τη σχετική πρόταση, εν μέσω πανδημίας, στις 28 Απριλίου.
H δέσμη μέτρων περιλαμβάνει ερμηνευτική ανακοίνωση σχετικά με το λογιστικό πλαίσιο και το πλαίσιο προληπτικής εποπτείας της Ε.Ε., καθώς και κανονισμό με στοχευμένες βραχυπρόθεσμες τροποποιήσεις των τραπεζικών κανόνων.
Στην ερμηνευτική ανακοίνωση τονίζεται ότι οι κοινοτικοί κανόνες επιτρέπουν στις τράπεζες και στις εποπτικές τους αρχές να ενεργούν με ευέλικτο, αλλά υπεύθυνο τρόπο κατά τη διάρκεια οικονομικών κρίσεων, για τη στήριξη των πολιτών και των επιχειρήσεων, ιδίως των μικρομεσαίων.
Με τον κανονισμό που εγκρίθηκε τίθενται σε εφαρμογή ορισμένες στοχευμένες αλλαγές, προκειμένου να μεγιστοποιηθεί η ικανότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων για χορήγηση δανείων και απορρόφηση ζημιών λόγω της πανδημίας, ενώ παράλληλα διασφαλίζεται η συνεχιζόμενη ανθεκτικότητά τους.
Ειδικότερα, η πολιτική συμφωνία, που θα οριστικοποιηθεί τις επόμενες μέρες, προβλέπει τα εξής έκτακτα προσωρινά μέτρα για να αμβλυνθεί ο άμεσος αντίκτυπος των εξελίξεων λόγω του κορονοϊού: 1) την προσαρμογή του χρονοδιαγράμματος της εφαρμογής των διεθνών λογιστικών προτύπων στα κεφάλαια των τραπεζών, 2) την ευνοϊκότερη αντιμετώπιση των δημόσιων εγγυήσεων που χορηγούνται κατά τη διάρκεια της παρούσας κρίσης, 3) την αναβολή της ημερομηνίας εφαρμογής του αποθέματος ασφαλείας για τον δείκτη μόχλευσης και 4) την τροποποίηση του τρόπου εξαίρεσης ορισμένων ανοιγμάτων από τον υπολογισμό του δείκτη μόχλευσης.
Προβλέπεται επίσης η επίσπευση της ημερομηνίας εφαρμογής πολλών συμφωνηθέντων μέτρων που παρέχουν κίνητρα στις τράπεζες για τη χρηματοδότηση εργαζομένων, μικρομεσαίων επιχειρήσεων και έργων υποδομής.
Οι τράπεζες ενθαρρύνονται από τις αρμόδιες τραπεζικές και τις εποπτικές αρχές να κάνουν χρήση της ευελιξίας του λογιστικού πλαισίου και του πλαισίου προληπτικής εποπτείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για παράδειγμα, η ερμηνευτική ανακοίνωση επιβεβαιώνει και επικροτεί την ευελιξία που προβλέπουν οι κανόνες της Ε.Ε. όσον αφορά τη δημόσια και ιδιωτική αναστολή της αποπληρωμής των δανείων. Επισημαίνονται επίσης οι τομείς στους οποίους οι τράπεζες καλούνται να ενεργούν υπεύθυνα, για παράδειγμα με την αποχή από τη διανομή μερισμάτων στους μετόχους ή με την υιοθέτηση συντηρητικής προσέγγισης όσον αφορά την καταβολή μεταβλητών αμοιβών.