Με θερινή ευελιξία πολλών ταχυτήτων θα «τρέξει» η αγορά εργασίας

Tα εργαλεία και οι επιλογές των επιχειρήσεων για να υπερκεράσουν τον αντίκτυπο του Covid-19

Με... κιβώτιο 5 ταχυτήτων τρέχει η αγορά εργασίας φέτος το καλοκαίρι, καθώς η πανδημία του κορονοϊού θέτει τους δικούς της όρους στην ισορροπία προσφοράς και ζήτησης. Εκτός από το ευέλικτο, αλλά μερικώς προστατευμένο περιβάλλον του προγράμματος «Συν-Εργασία», στην εργαλειοθήκη εργοδοτών και επιχειρήσεων βρίσκονται κι άλλα «όπλα» μείωσης του μισθολογικού και μη μισθολογικού κόστους, όπως οι αναστολές συμβάσεων, τα παραδοσιακά σχήματα ευέλικτης απασχόλησης (μερική και εκ περιτροπής εργασία), αλλά και οι απολύσεις που σταδιακά απελευθερώνονται. Οι πέντε ταχύτητες που κατηγοριοποιούν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους είναι:

1

Εργαζόμενοι που θα ενταχθούν στο «Συν - Εργασία»: Το οριζόντιο πρόγραμμα «ΣυνΕργασία» απευθύνεται για το 4μηνο 15/6 - 15/10 σε όλες τις επιχειρήσεις, συνεχούς ή εποχικής λειτουργίας, που εμφάνισαν τους μήνες της καραντίνας μείωση τουλάχιστον 20% του κύκλου εργασιών ΦΠΑ ή των ακαθάριστων εσόδων τους, σε σύγκριση με πέρυσι. Εντάσσονται μόνο εργαζόμενοι με σύμβαση πλήρους απασχόλησης κατά την 30ή Μαΐου. Ο Μηχανισμός εφαρμόζεται και σε εποχικά εργαζόμενους με πλήρη απασχόληση, αλλά μόνο σε όσους διατηρούν δικαίωμα υποχρεωτικής επαναπρόσληψης σε εποχικά ξενοδοχεία και τουριστικά λεωφορεία. Δεν εντάσσονται εργαζόμενοι με συμβάσεις μερικής απασχόλησης.

Οι επιχειρήσεις προβαίνουν μονομερώς σε μείωση του εβδομαδιαίου χρόνου εργασίας έως 50% είτε για μέρος είτε για το σύνολο των εργαζομένων τους, χωρίς περιορισμό ως προς τον τρόπο. Ο εργοδότης θα καταβάλλει στον μισθωτό τις καθαρές

αποδοχές που αντιστοιχούν στον χρόνο εργασίας του, δηλαδή τις καθαρές αποδοχές του ονομαστικού του μισθού μειωμένες έως και 50%. Το κράτος θα καταβάλλει απευθείας στον τραπεζικό λογαριασμό του εργαζόμενου το 60% επί των μειωμένων καθαρών αποδοχών που αντιστοιχούν στις ώρες που δεν παρέχεται εργασία. Ο μηνιαίος μισθός ( ειδικά για τον Ιούνιο μπορεί να ενταχθεί μόνο για 15 ημέρες από 15/6 - 30/6) θα καταβάλλεται σε δύο δόσεις:

Στο τέλος του μήνα ο μειωμένος έως και 50% καθαρός μισθός του από τον εργοδότη.

Εντός του πρώτου 10ημέρου του επόμενου μήνα, η οικονομική ενίσχυση βραχυχρόνιας εργασίας από το κράτος.

Ο καθαρός κατώτατος μισθός, που διαμορφώνεται στα 550 ευρώ μετά τη μείωση των εισφορών που ισχύει από 1ης Ιουνίου, λειτουργεί ως δίχτυ ασφαλείας. Οι νέες καθαρές αποδοχές μετά την αθροιστική συμμετοχή κράτους και εργοδότη δεν μπορούν να πέσουν κάτω από αυτό το επίπεδο. Με τον μηχανισμό αυτό, λόγω και των μειωμένων φόρων, η συνολική αναπλήρωση του εισοδήματος κυμαίνεται -σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας- από 83,5% έως 100% του καθαρού μισθού. Η μέγιστη μείωση κυμαίνεται στο 16,5% και αφορά μισθούς της τάξης των 1.000 και 1.200 ευρώ μικτά. Αντίθετα, το σύνολο των αποδοχών τους διασώζουν όσοι εισπράττουν τον κατώτατο, ενώ μικρές απώλειες θα καταγράψουν όσοι κινούνται στην ίδια περιοχή. Η απώλεια κινείται στο 7% για μικτούς μισθούς της τάξης των 700 ευρώ. Το όφελος για την επιχείρηση είναι 34,1%.

Ο εργοδότης μπορεί να εντάσσει στο πρόγραμμα όσους βγαίνουν από αναστολή σύμβασης. Αρκεί η υποβολή της αίτησης/δήλωσης του εργοδότη για την ένταξη στον Μηχανι

σμό, ώστε η αναστολή να ανακληθεί οριστικά.

2

Εργαζόμενοι που θα τεθούν σε αναστολή σύμβασης: Αναστολές το καλοκαίρι επιτρέπονται:

Έως 30/6 στις επιχειρήσεις εστίασης.

Έως 31/7 στις επιχειρήσεις τουρισμού, πολιτισμού, αθλητισμού, μεταφορών.

Έως 30/9 στα εποχικά ξενοδοχεία - καταλύματα και στα τουριστικά λεωφορεία.

Εποχικά ξενοδοχεία που επαναλειτουργούν υποχρεούνται να επαναπροσλάβουν τον ίδιο αριθμό εργαζομένων που είχαν κατά μέσο όρο τα δύο προηγούμενα έτη (2018-2019) και κατά προτεραιότητα τους εργαζομένους που απασχολήθηκαν την περσινή σεζόν. Αμέσως μετά μπορούν να τους θέσουν όλους ή κάποιους σε αναστολή από 1/6 έως και 30/9. Το ίδιο ισχύει και για τις επιχειρήσεις τουριστικών λεωφορείων.

Οι υπόλοιπες επιχειρήσεις τουρισμού ( π. χ. ξενοδοχεία 12μηνης διάρκειας κ.ά.), μεταφορών, πολιτισμού και αθλητισμού μπορούν να κάνουν χρήση των αναστολών για έως 60 ημέρες αθροιστικά (30 ημέρες ανά μήνα) Ιούνιο και Ιούλιο. Οι επιχειρήσεις εστίασης για έως 30 ημέρες και μόνο για Ιούνιο. Και οι δύο κατηγορίες μπορούν:

να παρατείνουν παλαιότερη αναστολή για μισθωτούς και

να θέσουν για πρώτη φορά σε αναστολή μέρος ή το σύνολο του προσωπικού τους.

Οι επιχειρήσεις μπορούν να εφαρμόζουν το μέτρο σταδιακά και για διαφορετικό αριθμό εργαζομένων. Οι εργαζόμενοι σε αναστολή δικαιούνται 534 ευρώ ανά μήνα και για 30 ημέρες, εφόσον δεν έχουν σύμβαση εξαρτημένης εργασίας σε άλλον εργοδότη. Αν η αναστολή ανακληθεί οριστικά, η ειδική αποζημίωση υπολογίζεται κατ' αναλογία των ημερών ανα

στολής - 17,8 ευρώ ανά ημέρα.

Εποχικά ξενοδοχεία και τουριστικά λεωφορεία που επαναλειτουργούν υποχρεούνται να ανακαλούν οριστικά τις αναστολές ως εξής:

Με 20% πληρότητα - οριστική ανάκληση τουλάχιστον του 1/3 των συμβάσεων,

Με 50% πληρότητα - τουλάχιστον των 2/3,

Με 80% πληρότητα - όλων των συμβάσεων.

Οι εργαζόμενοι με δικαίωμα υποχρεωτικής επαναπρόσληψης σε επιχειρήσεις που δεν θα επαναλειτουργήσουν, είναι δικαιούχοι της αποζημίωσης ειδικού σκοπού (534 ευρώ ανά μήνα) για όλο το 4μηνο από 1/6 έως 30/9.

Οι εργοδότες μπορούν να κάνουν χρήση του μηχανισμού «Συν-Εργασία» για μέρος ή για το σύνολο των εργαζομένων που δεν τελούν σε αναστολή ή για εργαζόμενους των οποίων η αναστολή έχει ανακληθεί οριστικά και οι συμβάσεις τους είναι πλήρους απασχόλησης

3

Εργαζόμενοι που θα μπουν σε σχήματα εκ περιτροπής και μερικής απασχόλησης: Αν ο εργοδότης δεν ενταχθεί σε κάποιο από τα νέα μέτρα, μπορεί να κάνει χρήση των παλαιών συστημάτων ευέλικτης εργασίας μετατρέποντας τη σύμβαση του μισθωτού. Σύστημα μερικής απασχόλησης εφαρμόζεται μόνο συναινετικά και αφορά την εργασία κάθε ημέρα αλλά για λιγότερες ώρες από 8ωρο. Το σύστημα της εκ περιτροπής

εργασίας, που σημαίνει δουλειά με πλήρες ωράριο αλλά λιγότερες από 5 ή 6 ημέρες την εβδομάδα, μπορεί να εφαρμόζεται και μονομερώς από τον εργοδότη, αλλά με προϋποθέσεις:

Πρέπει να καταλαμβάνει όλους τους εργαζόμενους της επιχείρησης ή όλους τους εργαζόμενους ενός τμήματος της επιχείρησης. Δεν μπορεί να εφαρμοστεί επιλεκτικά σε μερικούς μόνο μισθωτούς.

Πρέπει να τηρείται η διαδικασία διαβούλευσης με τους εργαζόμενους, μέσω της οποίας ο εργοδότης υποχρεούται να παραθέσει οικονομικά στοιχεία σημαντικού και μόνιμου περιορισμού δραστηριοτήτων.

Μπορεί να εφαρμοστεί για έως και 9 μήνες τον χρόνο και δεν εντάσσονται εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης.

Τα συστήματα αυτά δεν μπορεί να εφαρμόσει έως τις 15 Ιουλίου ο εργοδότης που έκανε χρήση της παράτασης αναστολών σύμβασης για τον Μάιο. Επίσης, πληττόμενες βάσει ΚΑΔ επιχειρήσεις που δεν έκαναν χρήση της παράτασης μπορούν να μετατρέψουν συμβάσεις μετά τις 21/6 ή 20/7, ανάλογα με την έναρξη της αναστολής και την εκπνοή του 45ήμερου της προστασίας. Οι επαναλειτουργούσες που δεν έκαναν παρατάσεις αναστολών τον Μάιο μπορούν άμεσα να εφαρμόσουν.

4

Εποχικοί εργαζόμενοι που δεν θα επαναπροσληφθούν: Εποχικά εργαζόμενοι του τουριστικού και επισιτιστικού κλάδου που δεν έχουν δικαίωμα υποχρεωτικής επαναπρόσληψης θα λάβουν για 3 μήνες -Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο- έκτακτη αποζημίωση από τον ΟΑΕΔ ίση με το τελευταίο μηνιαίο επίδομα ανεργίας που έλαβαν. Για όσους λάμβαναν το βασικό ποσό της τακτικής επιδότησης, η αποζημίωση θα είναι 399,25 ευρώ ανά μήνα. Βασική προϋπόθεση είναι να έλαβαν τακτική επιδότηση ανεργίας για 3 μήνες και 5 ημέρες από τον Σεπτέμβριο 2019 έως και τον Φεβρουάριο 2020. Επίσης πρέπει να παραμείνουν εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ.

5

Εργαζόμενοι που θα απολυθούν: Οι απολύσεις σταδιακά απελευθερώνονται, καθώς οι ρήτρες από το πρώτο πακέτο στήριξης εκπνέουν. Επιχειρήσεις που δεν μπαίνουν στα νέα μέτρα και δεν έχουν κάνει χρήση της πρώτης επιστρεπτέας προκαταβολής ή άλλων «εργαλείων» που απαγόρευαν τις απολύσεις σε βάθος χρόνου, μπορούν να προχωρούν αλά καρτ σε απολύσεις. Ειδικότερα:

Επιχειρήσεις που παρέτειναν αναστολές συμβάσεων υποχρεούνται μέχρι 15/ 7 να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας και με το ίδιο είδος σύμβασης εργασίας.

Επιχειρήσεις πληττόμενες βάσει ΚΑΔ που δεν παρέτειναν αναστολές υποχρεούνται να διατηρήσουν έως 21/6 ή 20/7 (ανάλογα με τη λήξη του 45ήμερου της προστασίας) τους ίδιους εργαζόμενους και με τους ίδιους όρους εργασίας που είχαν 21/3.

Επιχειρήσεις επαναλειτουργούσες που δεν παρέτειναν αναστολές τον Μάιο δεν δεσμεύονται από ρήτρα.

Εποχικά ξενοδοχεία και τουριστικά λεωφορεία που κάνουν χρήση των αναστολών υποχρεούνται να μην προβούν σε μειώσεις προσωπικού με απολύσεις από 1/6 έως 30/9.

Επιχειρήσεις τουρισμού, πολιτισμού, αθλητισμού, μεταφορών υποχρεούνται να μην προβούν σε μειώσεις προσωπικού με απολύσεις μέχρι 31/7. Οι επιχειρήσεις εστίασης μέχρι 30/ 6. Μετά τη λήξη υποχρεούνται να διατηρήσουν για 30 ημέρες τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας και με το ίδιο είδος σύμβασης.

Οι εργοδότες που κάνουν χρήση του μηχανισμού «ΣυνΕργασία» δεν μπορούν να απολύσουν τους εργαζόμενους που εντάσσονται σε αυτόν.