Οριστικά από 20 Ιουλίου τα e- βιβλία

Αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου 2020 η συμπλήρωσή τους - Ποιοι υπάγονται και ποιοι εξαιρούνται

Προ των πυλών βρίσκονται πλέον τα e-βιβλία, καθώς από τον επόμενο μήνα ενεργοποιείται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) η διαδικασία ηλεκτρονικής τήρησης των φορολογικών βιβλίων με τη λειτουργία της ειδικής πλατφόρμας myDATA(my Digital Accounting and Tax Application).

Ειδικότερα, με βάση την υπ’ αριθμ. 1138/22.6.2020 απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή, το νέο καθεστώς, βάσει του οποίου οι επιχειρήσεις θα διαβιβάζουν στην ΑΑΔΕ με ηλεκτρονικό τρόπο δεδομένα από τα λογιστικά στοιχεία και βιβλία τους, ανεξαρτήτως του μεγέθους αυτών και του τρόπου έκδοσης και τήρησης των λογιστικών τους αρχείων (απλογραφικά-διπλογραφικά), τίθεται σε εφαρμογή από τις 20 Ιουλίου.

Το χρονοδιάγραμμα

Σημειώνεται ότι η ηλεκτρονική τήρηση των φορολογικών βιβλίων θα ισχύσει αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου 2020 και ειδικότερα με βάση το χρονοδιάγραμμα που έχει καθοριστεί:

α) Από τις 20 Ιουλίου 2020 διαβιβάζονται υποχρεωτικά στην ψηφιακή πλατφόρμα myData τα δεδομένα της σύνοψης εσόδων, καθώς και τα δεδομένα της σύνοψης εξόδων σε περίπτωση αυτοτιμολόγησης, των λογιστικών στοιχείων που εκδίδονται από την ημερομηνία αυτήν και μετά μέσω Παρόχων Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Έκδοσης Στοιχείων. Από την ίδια ημερομηνία διαβιβάζεται προαιρετικά ο αντίστοιχος χαρακτηρισμός εσόδων, καθώς και ο αντίστοιχος χαρακτηρισμός εξόδων σε περίπτωση αυτοτιμολόγησης, των δεδομένων που εκδίδονται από 20/07/2020 και μετά μέσω Παρόχων Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Έκδοσης Στοιχείων. β) Από την 1η Οκτωβρίου 2020 διαβιβάζονται υποχρεωτικά στην ψηφιακή πλατφόρμα myData τα δεδομένα της σύνοψης και ο χαρακτηρισμός εσόδων και εξόδων των λογιστικών στοιχείων που εκδίδονται από την ημερομηνία αυτήν και μετά, με τους λοιπούς τρόπους διαβίβασης πέραν των Παρόχων Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Έκδοσης Στοιχείων. γ) Έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 διαβιβάζονται στην ΑΑΔΕ τα δεδομένα της σύνοψης και οι χαρακτηρισμοί εσόδων, καθώς και τα δεδομένα της σύνοψης και ο χαρακτηρισμός εξόδων σε περίπτωση αυτοτιμολόγησης, που

αφορούν σε λογιστικά στοιχεία που έχουν εκδοθεί από την 1η Ιανουαρίου 2020 έως και την 30ή Σεπτεμβρίου 2020, εκτός από τα δεδομένα που οι οντότητες διαβίβασαν προγενέστερα σύμφωνα με την περίπτωση α’ ανωτέρω. Ειδικά στην περίπτωση μη τήρησης της υποχρέωσης διαβίβασης δεδομένων από τον εκδότη των ανωτέρω περιπτώσεων που διενεργείται έως τις 31/12/2020, αυτά διαβιβάζονται από τον λήπτη από 1ης Ιανουαρίου 2021 έως και 28 Φεβρουαρίου 2021. Ο εκδότης δύναται να αποδεχθεί και να χαρακτηρίσει τις εν λόγω συναλλαγές έως τις 31 Μαρτίου 2021. δ) Έως τις 28 Φεβρουαρίου 2021 διαβιβάζονται στην ΑΑΔΕ τα δεδομένα της σύνοψης και οι χαρακτηρισμοί εξόδων, καθώς και οι χαρακτηρισμοί εσόδων σε περίπτωση αυτοτιμολόγησης, που αφορούν σε λογιστικά στοιχεία που έχουν εκδοθεί από την 1η Ιανουαρίου 2020 έως και την 30ή Σεπτεμβρίου 2020, εκτός από τα δεδομένα που οι οντότητες διαβίβασαν προγενέστερα. ε) Ειδικά για τις εγγραφές μισθοδοσίας, η διαβίβαση των δεδομένων για το χρονικό διάστημα από 1η Ιανουαρίου 2020 έως και 30 Σεπτεμβρίου 2020 διενεργείται έως την 31η Δεκεμβρίου 2020.

Τα παραστατικά

Επισημαίνεται ότι οι οντότητες, ανεξαρτήτως μεγέθους αυτών και τρόπου έκδοσης και τήρησης των λογιστικών τους αρχείων, υποχρεούνται να διαβιβάζουν ηλεκτρονικά στην ΑΑΔΕ δεδομένα των εκδιδόμενων λογιστικών στοιχείων, των τηρούμενων λογιστικών βιβλίων, των Φορολογικών Ηλεκτρονικών Μηχανισμών (ΦΗΜ), των φορολογικών μνημών και των αρχείων που δημιουργούν οι ΦΗΜ.

Συγκεκριμένα, οι υπόχρεοι διαβιβάζουν ηλεκτρονικά στην ΑΑΔΕ: α) δεδομένα των λογιστικών στοιχείων που εκδίδουν για την τεκμηρίωση των συναλλαγών τους, τιμολόγια και στοιχεία λιανικής πώλησης, β) δεδομένα των λογιστικών στοιχείων που εκδίδουν κατ’ εφαρμογή ειδικών φορολογικών διατάξεων, όπως απόδειξη είσπραξης φόρου διαμονής, καθώς και τα δεδομένα των παραστατικών που εκδίδονται για την τεκμηρίωση της είσπραξης / πληρωμής ενοικίου, γ) τα δεδομένα των λογιστικών εγγραφών που διαμορφώνουν τη λογιστική και φορολογική βάση

για την εξαγωγή του λογιστικού και φορολογικού αποτελέσματος κάθε φορολογικού έτους.

Στο πλαίσιο αυτό, πάντως, δεν εμπίπτουν: α) Οι υποκείμενες στο ειδικό συνταγματικό καθεστώς Ιερές Μονές του Αγίου Όρους. β) Το Δημόσιο, οι Περιφέρειες, οι Νομαρχίες, οι Δήμοι, οι Κοινότητες και τα λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, για δραστηριότητες ή πράξεις που πραγματοποιούν ως δημόσια εξουσία, υπό την προϋπόθεση ότι οι πράξεις αυτές δεν υπόκεινται σε ΦΠΑ.

Εγγραφές εσόδων - εξόδων

Θα πρέπει να αναφερθεί ότι από τα δεδομένα των τηρουμένων λογιστικών βιβλίων διαβιβάζονται

στην πλατφόρμα myDATA οι εγγραφές τακτοποίησης εσόδων / εξόδων (ανά χρέωση και πίστωση) που διαμορφώνουν το τελικό λογιστικό και φορολογικό αποτέλεσμα κάθε φορολογικού έτους. Από τις εγγραφές αυτές διαβιβάζονται διακριτά οι εγγραφές μισθοδοσίας και αποσβέσεων και συγκεντρωτικά οι λοιπές εγγραφές τακτοποίησης εσόδων / εξόδων που διενεργούνται στο τέλος της περιόδου.

Ειδικότερα, τα δεδομένα διαβιβάζονται στην πλατφόρμα myDATA, υπό μορφή σύνοψης, χωρίς αναλυτική διάκριση των ειδών και των εγγραφών, ως εξής: α) για τα στοιχεία λιανικής που εκδίδονται με τη χρήση ΦΗΜ (ΦΤΜ, ΕΑΦΔΣΣ, ΑΔΗΜΕ):

αα) είτε αναλυτικά, ανά στοιχείο λιανικής πώλησης, μέσω απευθείας διασύνδεσης των ΦΗΜ με την ΑΑΔΕ. αβ) είτε συγκεντρωτικά ανά μήνα, στην πλατφόρμα myDATA, για τις συναλλαγές που από την κείμενη νομοθεσία δεν έχουν υποχρέωση απευθείας διασύνδεσης των ΦΗΜ με την ΑΑΔΕ. β) για τα στοιχεία λιανικής που εκδίδονται μηχανογραφικά ή χειρόγραφα χωρίς την υποχρέωση χρήσης ΦΗΜ, τα δεδομένα διαβιβάζονται αναλυτικά ανά στοιχείο λιανικής πώλησης στην πλατφόρμα myDATA. Κατ’ εξαίρεση, τα στοιχεία λιανικής πώλησης που εκδίδονται, χωρίς χρήση ΦΗΜ, μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2020 δύνανται να διαβιβάζονται συγκεντρωτικά ανά μήνα. γ) αναλυτικά, ανά στοιχείο λιανικής, μέσω Παρόχου Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Έκδοσης Στοιχείων στην πλατφόρμα myDATA.

Ανά συναλλαγή

Τα δεδομένα των λογιστικών στοιχείων διαβιβάζονται ανά χαρακτηρισμό συναλλαγής από τον εκδότη τους και σε κάθε περίπτωση ανά συντελεστή φόρου και τέλους, ανεξάρτητα από την αξία και τον τρόπο έκδοσής τους (μηχανογραφικά ή χειρόγραφα), ενώ κατ’ εξαίρεση τα οριζόμενα δεδομένα διαβιβάζονται από τον λήπτη των αγαθών ή των υπηρεσιών (ημεδαπή οντότητα) στις εξής περιπτώσεις: α) συναλλαγών με μη υπόχρεη οντότητα της αλλοδαπής, όπως ενδοκοινοτικές αποκτήσεις, εισαγωγές από τρίτες χώρες και λήψεις υπηρεσιών (ενδοκοινοτικές, τρίτων χωρών), β) λήψης παραστατικών λιανικής από την ημεδαπή ή την αλλοδαπή, όπως κοινόχρηστα, συνδρομές, λιανικές συναλλαγές αλλοδαπής, γ) συναλλαγών που αφορούν σε πώληση ηλεκτρικού ρεύματος (μόνο ΔΕΗ) και ύδατος μη ιαματικού (ΕΥΔΑΠ, δημοτικές επιχειρήσεις κ.λπ.), δ) συναλλαγών με τα πιστωτικά ιδρύματα, ε) παραστατικά καταβολής εισφορών σε ασφαλιστικά ταμεία, όπως αυτά που εκδίδονται από τον ΕΦΚΑ και στ) μη τήρησης της υποχρέωσης διαβίβασης των οριζόμενων δεδομένων από τον εκδότη.

Στην περίπτωση που τα λογιστικά στοιχεία (τιμολόγια, στοιχεία λιανικών συναλλαγών) εκδίδονται από τον λήπτη των αγαθών ή των υπηρεσιών (αυτοτιμο

λόγηση) ή από τρίτο πρόσωπο εξ ονόματος και για λογαριασμό του πωλητή (ανάθεση τιμολόγησης), τα οριζόμενα δεδομένα διαβιβάζονται από τον ίδιο (λήπτη) ή από το τρίτο πρόσωπο στο οποίο έχει ανατεθεί η τιμολόγηση αντίστοιχα, υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει σχετική αναφορά στην προαπαιτούμενη συμφωνία.

Ηλεκτρονική διαβίβαση

Η διαβίβαση των δεδομένων πραγματοποιείται από τις υπόχρεες οντότητες ηλεκτρονικά στην ΑΑΔΕ μέσω: α) των Παρόχων Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης, β) των προγραμμάτων διαχείρισης επιχειρήσεων (εμπορικό / λογιστικό, ERP), που χρησιμοποιούν οι οντότητες και διασυνδέονται με την ΑΑΔΕ μέσω σχετικής διεπαφής. γ) ειδικής φόρμας καταχώρησης της εφαρμογής των ηλεκτρονικών βιβλίων που είναι προσβάσιμη μέσω του διαδικτυακού τόπου της ΑΑΔΕ, αποκλειστικά για τις οντότητες που: γα) τηρούν απλογραφικό λογιστικό σύστημα και δεν υπερβαίνουν τα όρια των ακαθάριστων εσόδων. Τα ανωτέρω, για τους σκοπούς της διαβίβασης, εξετάζονται στο τέλος κάθε ημερολογιακού έτους, με βάση τα ακαθάριστα έσοδα, όπως αυτά προκύπτουν από την πλατφόρμα myDATA και ισχύουν καθ’ όλη τη διάρκεια του επόμενου έτους, εντός του οποίου πραγματοποιείται η ηλεκτρονική διαβίβαση. Εξαιρετικά, για τα έτη 2020 και 2021 τα ακαθάριστα έσοδα προσδιορίζονται με βάση τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2018 και 2019 αντίστοιχα ή γβ) εκδίδουν έως και 50 τιμολόγια πώλησης, ανεξαρτήτως τηρούμενου λογιστικού συστήματος, όπως το πλήθος αυτών προκύπτει από τα δεδομένα που διαβιβάστηκαν στην πλατφόρμα myDATA μέχρι το τέλος του προηγούμενου ημερολογιακού έτους. Εξαιρετικά για τα έτη 2020 και 2021 λαμβάνεται υπ’ όψιν μόνο το πλήθος των τιμολογίων, με βάση τις υποβληθείσες καταστάσεις φορολογικών στοιχείων πελατών. δ) των Φορολογικών Ηλεκτρονικών Μηχανισμών (ΦΗΜ) για τις λιανικές συναλλαγές. Ειδικά για όσες περιπτώσεις προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία η απευθείας διασύνδεση των ΦΗΜ με την ΑΑΔΕ δεν επιτρέπεται η διαβίβαση παραστατικών λιανικών συναλλαγών με άλλον τρόπο.