Αγωνία τέλος για 2,5 εκατ. συνταξιούχους
Στην τελική ευθεία το δικαστικό θρίλερ των αναδρομικών - Σύντομα η απόφαση του ΣτΕ
Στην τελική ευθεία μπαίνει το δικαστικό θρίλερ των αναδρομικών, καθώς συγκλίνουσες πληροφορίες θέλουν την πολυαναμενόμενη απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ να μην αργεί. Η πιλοτική δίκη για το μείζον θέμα που κρατά σε αγωνία 2,5 εκατομμύρια συνταξιούχους διεξήχθη στις 10 του περασμένου Ιανουαρίου και μετά τις απαραίτητες όσο και κρίσιμες διασκέψεις, οι ανώτατοι δικαστές φέρονται να έχουν προχωρήσει σε τελικό στάδιο την πολύκροτη υπόθεση. Ορισμένες πηγές μάλιστα επιμένουν πως η κρίσιμη δημοσίευση δεν αποκλείεται να πραγματοποιηθεί ακόμη και εντός των επόμενων 24 ωρών.
Το επικρατέστερο σενάριο θέλει τους συνταξιούχους να δικαιώνονται για την «κενή» περίοδο του 11μήνου που μεσολαβεί ανάμεσα στην προηγούμενη απόφαση του ΣτΕ (Ιούνιος 2015) και την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου ( Μάιος 2016). Παράγοντες από τα έδρα
να των διαδίκων θεωρούν δεδομένο και λίγο - πολύ «λήξαν» το θέμα της αντισυνταγματικότητας των περικοπών για το περίφημο 11μηνο. Κι αυτό για δύο λόγους: κατ’ αρχήν είναι το χρονικό διάστημα που έπεται της δημοσίευσης της προηγούμενης απόφασης της Ολομέλειας του ΣτΕ, η οποία έκρινε μεν αντισυνταγματικές τις περικοπές του 2012 (νόμοι 4051 και 4093), θέτοντας όμως για δημοσιονομικούς λόγους φραγμό στις διεκδικήσεις για την περίοδο από το 2012 και μέχρι τη δημοσίευσή της. Κατά δεύτερον είναι το χρονικό διάστημα που προηγείται της ψήφισης του νόμου Κατρούγκαλου (4387/2016), ο οποίος επιχείρησε μέσω του επανυπολογισμού -που κρίθηκε τον περασμένο Οκτώβρη συνταγματικός- να αντιμετωπίσει το μείζον δημοσιονομικό θέμα της απόφασης του 2015. Συνεπώς πρόκειται για ένα χρονικό διάστημα «ορφανό» που δεν καλύπτεται από κανένα θεσμικό πλαίσιο. Μείζον ερώτημα ο αριθμός των δικαιούχων
Το μείζον ερώτημα που έχει αναδειχθεί το τελευταίο χρονικό διάστημα είναι το εύρος των δικαιούχων. Δυνητικοί δικαιούχοι είναι όλοι οι παλαιοί συνταξιούχοι, δηλαδή 2,5 εκατομμύρια συνταξιούχοι που είχαν ήδη βγει στη σύνταξη μέχρι τις 12 Μαΐου του 2016. Στη δικαιοσύνη όμως δεν έχουν προσφύγει όλοι, αλλά περίπου 200.000 με 250.000. Αυτοί έχουν ασκήσει ένδικα μέσα. Και το ερώτημα είναι εν τέλει αν τα αναδρομικά θα αφορούν μόνο αυτούς ή όλους τους συνταξιού
χους. Όπως εξηγούν έμπειροι νομικοί, το ερώτημα αυτό θα πρέπει πιθανότατα να απαντηθεί μετά τη δημοσίευση της απόφασης, σε πολιτικό πλέον επίπεδο. Το «μπαλάκι» δηλαδή αναμένεται να περάσει από το τερέν των δικαστών στο γήπεδο της κυβέρνησης.
Επιχειρώντας μια προσέγγιση της δύσκολης και πολυπαραγοντικής υπόθεσης, νομικοί κύκλοι εξηγούν ότι το πιθανότερο είναι -λόγω και της φύσης της διαδικασίας- οι δικαστές να δικαιώσουν το αίτημα των προσφευγόντων για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, χωρίς περαιτέρω διευκρινίσεις δημοσιονομικού χαρακτήρα. Αντίστοιχη άποψη έχουν και ειδικοί επί της κοινωνικής ασφάλισης, καθώς εκτιμούν πως το πιθανότερο είναι το Ανώτατο Δικαστήριο να περιορισθεί στην εξέταση των νομικών θεμάτων που έχει κληθεί να κρίνει και να μην προχωρήσει σε αποφάσεις είτε επέκτασης είτε περιορισμού των δικαιωμάτων των
συνταξιούχων που δεν έχουν ασκήσει αγωγές. Υπενθυμίζεται πως ο ΕΦΚΑ, ζητώντας την πιλοτική δίκη από το ΣτΕ, έθεσε 4 ερωτήματα για αντίστοιχες χρονικές περιόδους εντός των οποίων εκτείνονται οι διεκδικήσεις. Ένα από τα τέσσερα αυτά ερωτήματα ζητά από τους δικαστές να αποφανθούν αν οι κρίσιμες ρήτρες του νόμου Κατρούγκαλου μπορούν να ισχύσουν αναδρομικά, δηλαδή να καταλάβουν ρυθμιστικά το διάστημα 1/1/2013 έως 11/5/2016. Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα θα κρίνει την τύχη των αναδρομικών για το περίφημο 11μηνο. Νομικές πηγές υποστηρίζουν πως η απάντηση των δικαστών του ΣτΕ δεσμεύει κατ’ αρχήν τα κατώτερα δικαστήρια και συνεπώς δικαιώνει όλους όσοι έχουν ασκήσει αγωγές. Η ενδεχόμενη επέκταση όμως των αποτελεσμάτων της απόφασης σε όλους τους συνταξιούχους απαιτεί σχετική νομοθετική διάταξη.