Μέτρα για ενίσχυση των κατασκευαστών εξοπλισμού ναυτιλίας
Πρόταση στην Ε.Ε. προανήγγειλε ο Γ. Πλακιωτάκης
Πολιτικές για την ενίσχυση των κατασκευαστών ναυτιλιακού εξοπλισμού ανακοίνωσε ο υπουργός Ναυτιλίας Γιάννης Πλακιωτάκης. Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να κατατεθεί στην Κομισιόν το πρόγραμμα για τη χρηματοδότηση στους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας για τον κλάδο των κατασκευαστών ναυτιλιακού εξοπλισμού στην Ελλάδα.
Αποκαλυπτικός ήταν ο υπουργός Ναυτιλίας Γιάννης Πλακιωτάκης, μιλώντας στη διαδικτυακή παρουσίαση της έρευνας του ΙΟΒΕ για τον κλάδο της κατασκευής ναυτιλιακού εξοπλισμού στη χώρα μας. Εκτός από το πρόγραμμα που ανακοίνωσε και το οποίο γίνεται σε συνεργασία με τους φορείς - HEMEXPO Έλληνες Κατασκευαστές Ναυτιλιακού Εξοπλισμού, της ΕΒΙΔΙΤΕ - Ένωση Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας και Εφαρμογών και του ΣΕΚΕΕ - Σύνδεσμος Εταιρειών Καινοτόμων Εφαρμογών Ελλάδος, ο υπουργός έθεσε και πάλι το ζήτημα των πολιτικών πρωτοβουλιών ώστε οι Έλληνες κατασκευαστές να μπουν στη λίστα των κινεζικών ναυπηγείων,
τα οποία όπως τόνισε έχουν κατασκευάσει περισσότερα από 1.000 ελληνόκτητα πλοία τα τελευταία 15 χρόνια. Η πανδημία του κορονοϊού, συνέχισε ο κ. υπουργός, καθυστέρησε αυτές τις πρωτοβουλίες, αλλά το θέμα θα μπει και πάλι στο τραπέζι των συνομιλιών με τις κινεζικές αρχές.
Όσον αφορά τα λιμάνια, και τους διαγωνισμούς για την ιδιωτικοποίησή τους στο τρίγωνο Ηγουμενίτσας - Βόλου - Αλεξανδρούπολης προστίθεται και το λιμάνι της Καβάλας. Σημειώνεται ότι τόσο η Αλεξανδρούπολη όσο και η Καβάλα με τον Βόλο έχουν
προσελκύσει το ενδιαφέρον αμερικανικών συμφερόντων.
Τέλος, ο κ. Πλακιωτάκης αναφέρθηκε και στα θέματα ναυτικής εκπαίδευσης κάνοντας λόγο, εκτός από την αναβάθμιση της δημόσιας ναυτικής εκπαίδευσης, και για άνοιγμα στον ιδιωτικό τομέα.
Από την πλευρά της η πρόεδρος της HEMEXPO Ελένη Πολυχρονοπούλου σημείωσε ότι οι κατασκευαστές ναυτιλιακού εξοπλισμού έκαναν μια τεράστια προσπάθεια την τελευταία δεκαετία, προκειμένου να αλλάξουν προσανατολισμό και να επενδύσουν στην εξωστρέφεια αλλά και σε τμήματα έρευνας και ανάπτυξης και ότι επάξια έχουν κερδίσει μερίδια στον διεθνή ανταγωνισμό.
Υπογράμμισε επίσης τη δυναμική της ελληνικής ναυτιλίας, που έχει στηρίξει και τους Έλληνες κατασκευαστές, τονίζοντας ότι στην Αθήνα και σε ακτίνα περίπου 20 χιλιομέτρων λαμβάνονται αποφάσεις για έναν στόλο 5.000 πλοίων.
Έρευνα του ΙΟΒΕ
Σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΟΒΕ, συνυπολογίζοντας τις αλληλεπιδράσεις των κλάδων της ελληνικής οικονομίας, η συμβολή των επιχειρήσεων της HEMEXPO από
τις πωλήσεις στις υδάτινες μεταφορές στα κύρια οικονομικά μεγέθη της χώρας πολλαπλασιάζεται, με αποτέλεσμα η τελική ζήτηση να δημιουργεί στο σύνολο (άμεσα και έμμεσα) 232 εκατ. ευρώ εγχώρια προστιθέμενη αξία.
Συνολικά, τα έσοδα του Δημοσίου βελτιώνονται κατά περίπου 283 εκατ. ευρώ. Από τα παραπάνω, περίπου 249 εκατ. ευρώ συνεισφοράς στο ΑΕΠ, 2,7 χιλιάδες εργασίας και 41,4 εκατ. ευρώ δημοσιονομικών εσόδων προέρχονται από τη συνολική δραστηριότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων της HEMEXPO.
Ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα της μελέτης του ΙΟΒΕ είναι το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις της HEMEXPO παράγουν πολύ περισσότερη προστιθέμενη αξία ανά μονάδα κύκλου εργασιών, σε σχέση με τη μέση εγχώρια μεταποιητική επιχείρηση.
Ισχυρές προοπτικές
Ο τομέας της κατασκευής ναυτιλιακού εξοπλισμού ανήκει στους τομείς της Γαλάζιας Οικονομίας, της οποίας ο συνολικός κύκλος εργασιών παγκοσμίως ξεπέρασε το 1,3 τρισ. ευρώ το 2017, ενώ αναμένεται να διπλασιαστεί ως το 2030 (OECD, 2017).
Ο κύκλος εργασιών των ευρωπαϊκών παγιωμένων τομέων της Γαλάζιας Οικονομίας, δηλαδή εκείνων με παραδοσιακά σημαντική παρουσία τα τελευταία χρόνια στην ευρωπαϊκή οικονομία, εκτιμήθηκε στα 750 δισ. ευρώ το 2018, έχοντας αυξηθεί κατά 11% σε σχέση με το 2009. Η ναυπήγηση και επισκευή στην Ευρώπη αποτελεί έναν δυναμικό και στρατηγικό τομέα με υψηλή συμβολή στην ευρωπαϊκή οικονομία, καθώς δημιουργεί περίπου το 8% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας (ΑΠΑ) του συνόλου των τομέων της Γαλάζιας Οικονομίας.
Τα ευρωπαϊκά ναυπηγεία ικανοποιούν περίπου το 6% της παγκόσμιας ζήτησης σε νέα πλοία σε όρους χωρητικότητας και το 19% της ζήτησης σε όρους αξίας. Αντίστοιχα, ο τομέας κατασκευής ναυτιλιακού εξοπλισμού εξυπηρετεί περίπου τη μισή παγκόσμια ζήτηση σε όρους αξίας.
Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, η προσαρμογή στις νέες συνθήκες που δημιουργεί η πανδημία του Covid-19 και ο ανταγωνισμός από
ασιατικές χώρες αποτελούν σήμερα τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τις επιχειρήσεις του τομέα. Σε πολλές ασιατικές χώρες επικρατούν συνθήκες ισχυρού προστατευτισμού, οι οποίες δημιουργούν σημαντικά εμπόδια στη διείσδυση ευρωπαϊκών και ελληνικών επιχειρήσεων σε αγορές με ισχυρή παρουσία της ναυτιλίας, ενώ αντίθετα η διείσδυση των παραπάνω χωρών στις αντίστοιχες ευρωπαϊκές είναι σημαντική.
Εθνική στρατηγική
Απαραίτητη, είναι σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, η δημιουργία μιας ολοκληρωμένης εθνικής στρατηγικής που θα αναγνωρίζει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει τόσο η βιομηχανία ναυτιλιακού εξοπλισμού όσο και οι υπόλοιποι τομείς που ανήκουν στη Γαλάζια Οικονομία και θα θέσει τις βάσεις για την πλήρη εκμετάλλευση των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων των επιχειρήσεων του τομέα.
Η εκμετάλλευση νέων χρηματοπιστωτικών προϊόντων που συνδέουν την περιβαλλοντική επίδοση των παραγόμενων προϊόντων με το επιτόκιο εξυπηρέτησης δανείων αλλά και ευρωπαϊκών συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων που περιορίζουν τον επενδυτικό κίνδυνο από την ανάπτυξη και εφαρμογή νέων λύσεων αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων κατασκευής ναυτιλιακού εξοπλισμού.
Υπογραμμίζει επίσης ότι η διασύνδεση εκπαιδευτικών ιδρυμάτων από διάφορες βαθμίδες με τις επιχειρήσεις με διάφορους τρόπους (μαθητεία, συμμετοχή σε ομάδες έργων, έρευνα και ανάπτυξη) είναι απαραίτητη για την υποστήριξη όλων των σταδίων παραγωγής του τομέα.