Νέα εποχή στις μεταβιβάσεις των ακινήτων
Εγκύκλιος ΑΑΔΕ για τη φορολογία κεφαλαίου
Με συστημένες επιστολές μέσω ταχυδρομείου, με courier ή μέσω e-mail αποστέλλονται στο εξής στις εφορίες όλα τα δικαιολογητικά έγγραφα, αιτήσεις ή δηλώσεις, που απαιτούνται για τις μεταβιβάσεις ακινήτων, στο πλαίσιο του σχεδίου για πλήρη ψηφιοποίηση των δηλώσεων φορολογίας κεφαλαίου. Αξίζει να σημειωθεί δε ότι μέσα σε τρεις ημέρες οι υπάλληλοι των εφοριών θα πρέπει να έχουν διεκπεραιώσει τον φάκελο και εν συνεχεία, μέσω του TAXISnet, θα ενημερώνουν τον φορολογούμενο ότι η διαδικασία έχει ολοκληρωθεί.
Όλη η νέα διαδικασία υποβολής των δηλώσεων φορολογίας κεφαλαίου, αλλά και κοινοποίησης των πράξεων προσδιορισμού του φόρου και λήψης πιστοποιητικών των φορολογιών κεφαλαίου, που στόχο έχει την απλοποίηση των διαδικασιών και να βάλει τέλος στη γραφειοκρατία, αναλύεται στην υπ' αριθμ. Ε. 2107/7.6.2020 εγκύκλιο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
Ειδικότερα, το νέο καθεστώς προβλέπει τα εξής:
1
Οι φορολογούμενοι, για την εξυπηρέτησή τους σε θέματα φορολογιών κεφαλαίου, για τα οποία δεν υπάρχει αντίστοιχη ηλεκτρονική διαδικασία, δεν θα προσέρχονται στις ΔΟΥ. Όλες οι δηλώσεις / αιτήσεις / υποδείγματα / δικαιολογητικά κ.λπ. θα αποστέλλονται υποχρεωτικά ταχυδρομικά μέσω συστημένης επιστολής ή με υπηρεσία ταχυμεταφοράς ή με ψηφιακή απεικόνιση (scan) μέσω μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στον προϊστάμενο της αρμόδιας υπηρεσίας της ΑΑΔΕ. Είναι επίσης δυνατή η κατάθεση των δηλώσεωνκαι στο πρωτόκολλο της αρμόδιας υπηρεσίας.
Εφόσον δηλώσεις/αιτήσεις κατατίθενται στα κατά τόπους ΓΕΦ, καταχωρούνται στο πρωτόκολλο, αποστέλλονται στην αρμόδια ΔΟΥ και στη συνέχεια ακολουθείται η διαδικασία της απόφασης Α.1137/2020. Οι προθεσμίες που ορίζονται στην απόφαση ισχύουν από την παραλαβή των δηλώσεων/ αιτήσεων από την αρμόδια ΔΟΥ.
Δηλώσεις και αιτήσεις που είχαν υποβληθεί και εκκρεμούν στις ΔΟΥ, διεκπεραιώνονται κατά σειρά προτεραιότητας. Επίσης, εφόσον πριν από την έναρξη ισχύος της απόφασης είχαν προγραμματιστεί επισκέψεις φορολογουμένων στη ΔΟΥ για υποθέσεις που υπάγονται στην απόφαση, αυτές θα πραγματοποιηθούν κανονικά στις ορισθείσες ημερομηνίες, δεν ακυρώνονται (εκτός αν οι φορολογούμενοι επιθυμούν να αποστείλουν τις δηλώσεις / αιτήσεις με τον τρόπο που ορίζεται στην απόφαση), θα παραληφθούν οι αιτήσεις / δηλώσεις και στη συνέχεια θα ακολουθηθεί η διαδικασία της απόφασης. Σε αιτήματα που είχαν υποβληθεί για προγραμματισμό επίσκεψης και δεν είχε προγραμματιστεί, δεν ορίζεται ημερομηνία επίσκεψης, αλλά οι πολίτες υποχρεούνται να ακολουθήσουν τη νέα διαδικασία.
2
Η διαδικασία αφορά: Αρχικές ή τροποποιητικές δηλώσεις κατοχής ακινήτων (Ε9 και ΦΜΑΠ φυσικών και νομικών προσώπων, ΕΤΑΚ και ΦΑΠ νομικών προσώπων, καθώς και ΕΦΑ) και τα υποδείγματα που επέχουν θέση δήλωσης σύμφωνα με την απόφαση Α. 1272/2019, για τις οποίες δεν προβλέπεται ηλεκτρονική υποβολή. Για δηλώσεις στοιχείων ακινήτων (Ε9) και ΕΦΑ και αιτήσεις για έκδοση πιστοποιητικών, για τις οποίες προβλέπεται ήδη η ηλεκτρονική υποβολή / έκδοση, δεν έχει εφαρμογή η διαδικασία της ως άνω απόφασης. Τυχόν τέτοιες δηλώσεις ή αιτήσεις που υποβάλλονται με τη διαδικασία της Α. 1137/2020 δεν λαμβάνονται υπόψη και ενημερώνεται σχετικά ο φορολογούμενος με μήνυμα στην προσωποποιημένη του πληροφόρηση με την υπόδειξη να υποβάλει ηλεκτρονικά τη δήλωση ή να λάβει ηλεκτρονικά το πιστοποιητικό.
Αιτήσεις για τη χορήγηση πιστοποιητικού του άρθρου 54Α του ν. 4174/2013 (πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ), υπεύθυνες δηλώσεις που επέχουν θέση πιστοποιητικού, όπου δεν προβλέπεται ηλεκτρονική έκδοση αυτού, αιτήσεις για θεώρηση αντιγράφων τελεσίδικων δικαστικών αποφάσεων καταδικαστικών σε δήλωση βουλήσεως και υποβολή των απαιτούμενων δικαιολογητικών για την αποδοχή δήλωσης η οποία υπεβλήθη μέσω διαδικτύου.
Τα προβλεπόμενα παραστατικά για τη συνδρομή των προϋποθέσεων επιστροφής ΕΝΦΙΑ άνω των 300 ευρώ.
Δηλώσεις φορολογίας κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών και κερδών από τυχερά παίγνια, αρχικές και τροποποιητικές,
Δηλώσεις φόρου μεταβίβασης ακινήτων, πλην των δηλώσεων ΦΜΑ που υποβάλλονται για πλειστηριασμό.
Αιτήσεις για έκδοση πιστοποιητικού του άρθρου 105 του κώδικα διατάξεων φορολογίας κληρονομιών, δωρεών κ.λπ., ο οποίος κυρώθηκε με το πρώτο άρθρο του ν. 2961/2001 (πιστοποιητικό φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών). Υπενθυμίζεται ότι εξακολουθεί να ισχύει η παράγραφος 6 του ν. 3220/2004, σύμφωνα με την οποία, όπου δεν απαιτείται η εξόφληση του φόρου και στις περιπτώσεις όπου έχει εξοφληθεί ολόκληρος ο φόρος κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής, αντί του πιστοποιητικού δύναται να προσκομίζεται από τον υπόχρεο σε φόρο αντίγραφο της δήλωσης φόρου, καθώς και υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του Ν. 1599/1986, με την οποία δηλώνεται ότι τα στοιχεία που προκύπτουν από την προσκομιζόμενη δήλωση φόρου δεν έχουν μεταβληθεί και ότι έχει εξοφληθεί ολόκληρος ο φόρος κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής.
3
Η απόδειξη της ταυτοπροσωπίας των δηλούντων / αιτούντων μπορεί να γίνεται είτε με υπεύθυνη δήλωση αυτών, η οποία έχει εκδοθεί μέσω της ιστο
σελίδας dilosi.services.gov.gr της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης www.gov.gr, είτε με θεώρηση του γνησίου της υπογραφής αυτών από ΚΕΠ ή άλλη δημόσια αρχή. Υπεύθυνες δηλώσεις, που επέχουν θέση πιστοποιητικού, υποβάλλονται (με το περιεχόμενο που ορίζεται κατά περίπτωση) κατά τους ίδιους προαναφερόμενους τρόπους. 4
Το αποδεικτικό του ταχυδρομείου ή της υπηρεσίας ταχυμεταφοράς ή το αυτοματοποιημένο μήνυμα που αποστέλλεται ως απάντηση στο ηλεκτρονικό μήνυμα του φορολογουμένου αποτελεί γι' αυτόν αποδεικτικό υποβολής της δήλωσης ή της αίτησης και επέχει θέση απόδειξης παραλαβής εκ μέρους της ΔΟΥ. Ημερομηνία υποβολής της δήλωσης / αίτησης θεωρείται η ημερομηνία που προκύπτει από τη σφραγίδα του ταχυδρομείου ή της υπηρεσίας ταχυμεταφοράς ή η ημερομηνία αποστολής του μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου αντίστοιχα.
5
Εφόσον η δήλωση / υπόδειγμα / αίτηση / παραστατικά μείωσης φόρου υποβληθούν / αποσταλούν σε αναρμόδια ΔΟΥ, διαβιβάζονται υπηρεσιακά στην αρμόδια και ενημερώνεται σχετικά ο φορολογούμενος μέσω της προσωποποιημένης του πληροφόρησης.
6
Με την παραλαβή της δήλωσης / αίτησης, η αρμόδια υπηρεσία ελέγχει την πληρότητα του φακέλου. Κανένας άλλος έλεγχος ή αυτοψία δεν διενεργείται στο στάδιο παραλαβής της δήλωσης, η πλήρης και ορθή συμπλήρωση της οποίας, καθώς και η επισύναψη των απαιτούμενων (και ορθών) δικαιολογητικών αποτελεί αποκλειστική ευθύνη του δηλούντος. Σε περιπτώσεις που ο φορολογούμενος αιτείται την επιστροφή φόρου άνω των 300 ευρώ, κατά την κείμενη νομοθεσία, ή υποβάλλεται υπόδειγμα ΕΝΦΙΑ ή πιστωτική δήλωση ΕΤΑΚ ή ΦΑΠ ή δήλωση ΕΦΑ, η αρμοδιότητα και ευθύνη της ΔΟΥ κατά την παραλαβή εξαντλείται στον έλεγχο της ορθότητας και της πληρότητας των προβλεπόμενων δικαιολογητικών.
Σε περίπτωση έλλειψης των ως άνω ή μη συμπλήρωσης πεδίων της δήλωσης / αίτησης, με αποτέλεσμα την αδυναμία προσδιορισμού της φορολογικής υποχρέωσης ή έκδοσης του πιστοποιητικού, αναρτάται στην προσωποποιημένη πληροφόρηση του υποχρέου, πρόσκληση κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 14 του ν. 4174/2013 (ΚΦΔ), προκειμένου ο υπόχρεος είτε να συμπληρώσει τη δήλωση / αίτηση είτε να προσκομίσει τα έγγραφα που λείπουν, ώστε να προσδιοριστεί η φορολογητέα ύλη ή να εκδοθεί το πιστοποιητικό. Το αυτό ισχύει και στην περίπτωση δήλωσης στοιχείων ακινήτων, στην οποία δεν έχουν συμπληρωθεί ορθά όλα τα πεδία της δήλωσης, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η σύνθεση δήλωσης ΕΝΦΙΑ - πράξη προσδιορισμού φόρου ή δήλωση ΦΑΠ - πράξη προσδιορισμού φόρου φυσικού προσώπου ή η εκκαθάριση ΕΤΑΚ φυσικού προσώπου.
Εάν ο φορολογούμενος δεν ανταποκριθεί μέσα σε προθεσμία πέντε (5) εργασίμων ημερών από την κοινοποίηση της πρόσκλησης, είτε η δήλωση ή η αίτηση θεωρείται ότι δεν έχει υποβληθεί είτε ο φόρος υπολογίζεται και η οικεία πράξη ή το πιστοποιητικό εκδίδονται χωρίς να ληφθούν υπόψη τα στοιχεία που δεν προσκομίστηκαν κατά περίπτωση.
Τα ελλείποντα δικαιολογητικά αποστέλλονται από τον φορολογούμενο είτε ταχυδρομικά είτε ηλεκτρονικά είτε κατατίθενται μέσα σε φάκελο στο πρωτόκολλο, ενώ για τη συμπλήρωση στοιχείων της δήλωσης αποστέλλεται δήλωση.
7
Σε περίπτωση που υποβάλλονται ταυτόχρονα δήλωση φόρου και αίτηση πιστοποιητικού, η ως άνω προθεσμία έκδοσης του πιστοποιητικού δεν αρχίζει πριν από την καταβολή του οικείου φόρου ή -εφόσον ζητείται η έκδοσή του με τον όρο της παρακράτησης του οφειλόμενου φόρου - πριν από την ανάρτηση της πράξης προσδιορισμού φόρου, κατά περίπτωση.
Σε περίπτωση ακινήτων για τα οποία δεν ισχύει ο αντικειμενικός προσδιορισμός της αξίας, εάν το ακίνητο βρίσκεται στη χωρική αρμοδιότητα άλλης ΔΟΥ, η δήλωση διαβιβάζεται για προεκτίμηση στη ΔΟΥ του ακινήτου, ο προϊστάμενος της οποίας προσδιορίζει την αξία, επιστρέφει τη δήλωση και κατά τα λοιπά ακολουθείται η ίδια διαδικασία που ορίζεται στην απόφαση.
8
Με βάση τις δηλώσεις / αιτήσεις που υποβάλλονται εκδίδονται οι αντίστοιχες πράξεις προσδιορισμού του φόρου και τα πιστοποιητικά και αναρτώνται ή επισυνάπτονται, κατά περίπτωση, στη θυρίδα του φορολογουμένου στην Προσωποποιημένη Πληροφόρηση του φορολογουμένου στο myTAXISnet της ΑΑΔΕ, είτε υπογεγραμμένα ψηφιακά είτε με ψηφιακή απεικόνιση (scan). Σε περίπτωση απόρριψης της δήλωσης/αίτησης αναρτάται ή επισυνάπτεται η πράξη απόρριψης ή ενημερώνεται ο φορολογούμενος κατά περίπτωση. 9
Εντός εξήντα (60) ημερών από τη διεκπεραίωση των δηλώσεων φόρου μεταβίβασης ακινήτων και φόρου κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών και κερδών από τυχερά παίγνια διενεργείται επαλήθευση εάν το περιεχόμενο της δήλωσης είναι ορθό σύμφωνα με τα οριζόμενα στη φορολογική νομοθεσία. Εφόσον διαπιστωθεί ότι δεν έχει εφαρμοστεί ορθά η νομοθεσία, με αποτέλεσμα ο φόρος που έχει επιβληθεί να είναι μικρότερος από τον οφειλόμενο, καλείται ο φορολογούμενος να υποβάλει τροποποιητική δήλωση και τυχόν κατά περίπτωση απαιτούμενα επιπλέον στοιχεία εντός δεκαπέντε (15) ημερών.
10
Δηλώσεις ΦΑΠ και ΕΝΦΙΑ που τυχόν είχαν υποβληθεί μέχρι και 31/12/2019, δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα, εφόσον δεν έχουν προσκομιστεί τα παραστατικά / δικαιολογητικά που απαιτούνται, παρότι έχει ειδοποιηθεί σχετικά ο φορολογούμενος. Για δηλώσεις που έχουν υποβληθεί από την 1η Ιανουαρίου 2020 μέχρι τη δημοσίευση της Α. 1137/2020 και δεν έχουν προσκομιστεί τα παραστατικά / δικαιολογητικά που απαιτούνται, ο φορολογούμενος καλείται και, αν δεν προσκομίσει τα δικαιολογητικά εντός της οριζόμενης προθεσμίας, η δήλωση θεωρείται αυτομάτως και χωρίς άλλη ενέργεια μη υποβληθείσα.
Εντός εξήντα ημερών από τη διεκπεραίωση των δηλώσεων φόρου μεταβίβασης ακινήτων και φόρου κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών και κερδών από τυχερά παίγνια διενεργείται επαλήθευση.