Η εξέλιξη της οικονομίας εν μέσω πανδημίας

Τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότερο αποκτά δυναμική η αγορά των εταιρειών με πολλούς μετόχους ( stakeholder capitalism). Η νόσος COVID19 αναδεικνύει τη σημασία του ορισμού μιας «νέας κανονικότητας » για τις επενδύσεις, φέρνοντας ταυτόχρονα στο προσκήνιο ότι πέρα από τα οικονομικά οφέλη υπάρχει η αξία της δημιουργίας ενός κοινωνικού ρόλου. Μια νέα εποχή όπου η οικονομία συμβαδίζει με την αειφόρα ανάπτυξη.

Τους τελευταίους μήνες είδαμε αρκετές εκκλήσεις για δράση να εντάσσονται στις ημερήσιες διατάξεις εκτελεστικών και διοικητικών συμβουλίων, έχοντας προκύψει εν μέρει από προσπάθειες όπως το νέο μανιφέστο του Davos ή την επιστολή της Επιχειρηματικής Στρογγυλής Τράπεζας ( Business Roundtable) τον Αύγουστο του 2019 που επαναπροσδιόριζε τον σκοπό της εταιρείας.

Ως αποτέλεσμα, η επιχειρηματική κοινότητα έχει τεθεί υπό « αυξημένο έλεγχο » . Οι μέτοχοι θέλουν να γνωρίζουν πώς θα προσαρμόσουν τα επιχειρηματικά μοντέλα τους για να δημιουργήσουν αξία για την επιχείρηση και την κοινωνία σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Αποτελεί μια μετατόπιση από την κυριαρχία των μετόχων, η οποία διευρύνει τον τρόπο με τον οποίο οι εταιρείες λαμβάνουν υπόψη τους τις ανάγκες των κοινωνικών εταίρων ( shareholders) κατά τη λήψη επιχειρηματικών αποφάσεων.

Η νόσος COVID- 19 καταδεικνύει την αλληλεξαρτώμενη σχέση μιας εταιρείας με την κοινωνία που υπηρετεί και αναδεικνύει τον καίριο ρόλο που έχουν οι περιβαλλοντικοί, κοινωνικοί και διακυβερνητικοί ( ESG) παράγοντες στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας μιας επιχείρησης. Καθώς συνεχίζουμε να πλέουμε στα αχαρτογράφητα νερά της πανδημίας, αναδύονται σημαντικά διδάγματα που ενισχύουν τη δυναμική του αντίκτυπου και των παραγόντων ESG ως τη νέα κανονικότητα στις επενδύσεις.

Οι επενδυτές προωθούν την αλλαγή

Οι επενδυτές διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην προώθηση της μετάβασης προς την αγορά των εταιρειών με πολλούς μετόχους ή τον λεγόμενο συμμετοχικό καπιταλισμό ( stakeholder capitalism). Αυτή τη στιγμή υπάρχει μάλιστα ένας αυξανόμενος αριθμός μικροεπενδυτών και θεσμικών επενδυτών που ελέγχουν διεξοδικά τις εταιρείες με βάση τον τρόπο με τον οποίο χειρίζονται τους ESG κινδύνους και τις ευκαιρίες που έχουν σχέση με τις λειτουργίες τους.

Κάποιοι από αυτούς τους επενδυτές πάνε ακόμα παραπέρα, αναζητώντας ευκαιρίες να επενδύσουν σε εταιρείες με βάση τον θετικό αντίκτυπο που καταφέρνουν να δημιουργήσουν μέσω των λύσεων που παρέχουν τα προϊόντα και οι υπηρεσίες τους στις κοινωνικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις.

Πολλά μεγάλα χρηματοοικονομικά ιδρύματα ανταποκρίνονται στη ζήτηση των επενδυτών. Η Goldman Sachs στα τέλη του 2019

ανακοίνωσε, για παράδειγμα, ότι θα διοχετεύσει 750 δισ. δολ. προς επενδύσεις που αφορούν το κλίμα και τη συμμετοχική ανάπτυξη ( inclusive growth).

Η BlackRock -ήδη ηγέτιδα δύναμη στις βιώσιμες επενδύσεις- ανακοίνωσε τον Ιανουάριο του 2020 την έναρξη του Global Impact Equity Fund της ως μέρος της προσπάθειάς της να αυξήσει τα βιώσιμα περιουσιακά στοιχεία του χαρτοφυλακίου της σε 1 τρισ. δολ.

Οι διαχειριστές ιδιωτικών κεφαλαίων, οι διαχειριστές hedge fund και οι επενδυτές σε υποδομές και ακίνητα αρχίζουν επίσης να προχωρούν σε παρόμοιες ενέργειες. Η KKR, για παράδειγμα, πρόσφατα έκλεισε το Global Impact Fund αξίας 1.3 δισ. δολ. Οι TPG και Bain Capital προετοιμάζονται να κλείσουν το δεύτερο Fund επενδύσεων με κοινωνικό αντίκτυπο (impact investing). Τον Φεβρουάριο του 2020 το Carlyle Group ανακοίνωσε τη θεματική προσέγγισή του στις επενδύσεις, με επίδραση σε όλη την εταιρεία.

Πολλοί διαχειριστές επενδύσεων με κοινωνικό αντίκτυπο με μακρόχρονη πείρα, όπως οι LeapFrog Investments και BlueOrchard ( που αποκτήθηκε πρόσφατα από τη Schroders Group) αυξάνουν επίσης τη δραστηριότητά τους.

Οι συζητήσεις των επαγγελματιών της KPMG σε ολόκληρο τον κλάδο των οικονομικών υπηρεσιών υποδηλώνουν ότι βρισκόμαστε εν μέσω μιας μαζικής μετάβασης, καθώς οι επενδυτές επιζητούν να επενδύσουν κεφάλαια σε ευκαιρίες που παρέχουν το επιθυμητό προφίλ κινδύνου/απόδοσης ταυτόχρονα με κοινωνικό αντίκτυπο. Ακόμα και τρίτοι παρατηρητές βλέπουν ότι η αγορά των επενδύσεων με κοινωνικό αντίκτυπο οδεύει προς μία συνεχιζόμενη ανάπτυξη.

Η νόσος COVID- 19 οδηγεί πολλούς να επανεξετάσουν τόσο τις βασικές αξίες τους όσο και τους παράγοντες που δημιουργούν αξία για μια επιχείρηση. Κάποιοι από τους παράγοντες αυτούς συνάδουν με τα χαρακτηριστικά εταιρειών με αντίκτυπο, όπως η ευελιξία και η εταιρική κουλτούρα, καθώς και η πίστη των υπαλλήλων και η αφοσίωση των πελατών. Η πρόθεση για θετικό αντίκτυπο στα ενδιαφερόμενα μέρη είναι κρίσιμη και ειδικά οι λύσεις που προσφέρει για κοινωνικές αλλαγές μέσω του επιχειρηματικού της μοντέλου.

Πολλοί πλέον ρωτούν πώς μπορούν να προσαρμοστούν οι επιχειρήσεις και τι μπορούν να αλλάξουν στο μέλλον ώστε να διατηρήσουν αυτά τα οφέλη και να δώσουν έμφαση σε αυτά τα χαρακτηριστικά καθώς βγαίνουμε από

τη νόσο COVID- 19. Πώς μπορεί αυτό να ενταχθεί πιο γενικά στους επενδυτικούς στόχους;

Οικοδόμηση εμπιστοσύνης για τη δημιουργία Υπό Διαχείριση Κεφαλαίων (ΥΔΚ) Άλλη μια αναγκαιότητα που προέκυψε από τον COVID- 19 είναι η εμπιστοσύνη. Ενώ πολλοί επενδυτές υιοθετούν την επιδίωξη κοινωνικού αντίκτυπου ως μέρος της επενδυτικής τους προσέγγισης, κάποιοι εκφράζουν τον σκεπτικισμό τους καθώς απουσιάζει μια βασική προσέγγιση για τη μέτρηση αλλά και οι σχετικοί ορισμοί του αντίκτυπου.

Η άποψή μας είναι ότι εάν οι χρηματοοικονομικοί οργανισμοί θέλουν να αναβαθμίσουν τα προϊόντα τους με αντίκτυπο και να προσελκύσουν περισσότερα επενδυτικά κεφάλαια, θα χρειαστεί να επικεντρωθούν στη βελτίωση της εμπιστοσύνης.

Επιπλέον, η εμπειρία μας στην ανάπτυξη επενδύσεων με κοινωνικό αντίκτυπο δείχνει ότι υπάρχουν τρεις γενικοί τομείς στους οποίους θα πρέπει να εστιάσουν οι χρηματοοικονομικοί οργανισμοί ώστε να προσελκύσουν τη συμμετοχή των επενδυτών και να δημιουργήσουν εμπιστοσύνη. 1. Διαφάνεια και επικοινωνία

• Μην υποτιμάτε τη σημασία της επικοινωνίας Οι επενδυτές θέλουν κάτι περισσότερο από χρηματοοικονομικές εκθέσεις: θέλουν να κατανοήσουν τη λογική πίσω από την προσέγγιση του διαχειριστή των κεφαλαίων τους ως προς τον αντίκτυπο και τα σχέδιά του για συνεχή βελτίωση. Η βελτιωμένη επικοινωνία - που βασίζεται σε αξιόπιστα δεδομένα και αποδείξεις- είναι ουσιαστική.

• Ένταξη ανεξάρτητων φωνών

Ενώ εκφράζονται κάποιες ανησυχίες σχετικά με « ξέπλυμα αντίκτυπου» (impact washing), η συμμετοχή ανεξάρτητων συμβούλων στον σχεδιασμό της προσέγγισής σας ως προς τον κοινωνικό αντίκτυπο μπορεί να καθησυχάσει τους επενδυτές, ειδικά καθώς εργάζεστε για τη δημιουργία τεχνογνωσίας γύρω από τον αντίκτυπο στην ομάδα σας. Κάποιοι διαχειριστές κεφαλαίων υιοθετούν επίσης την αξιολόγηση του αντίκτυπου ως μέρους του κλεισίματος του έτους, ώστε να παρέχουν στους επενδυτές μια ανεξάρτητη οπτική σχετικά με τον τρόπο που εφαρμόζουν την προσέγγισή τους.

2. Αυθεντικότητα και ακεραιότητα

• Κοινή οπτική

Οι συζητήσεις μας με τους επενδυτές δείχνουν ότι θέλουν να γνωρίζουν τον τρόπο με τον οποίο ενσωματώνονται οι οπτικές και η εμπειρία και

ότι οι χρηματοοικονομικοί οργανισμοί τους επαναλαμβάνουν την προσέγγισή τους καθώς εξελίσσεται η αγορά.

• Επίδειξη πρόθεσης

Ζητείται ολοένα περισσότερο από τους χρηματοοικονομικούς οργανισμούς να επιδείξουν τη γενική τους δέσμευση και ικανότητα να προσφέρουν μετρήσιμο αντίκτυπο σε αναλογία και παράλληλα με τα οικονομικά κέρδη. Οι επενδυτές θέλουν να γνωρίζουν πώς βλέπει ο γενικός εταίρος τους την πιθανότητα για επενδύσεις με αντίκτυπο πιο ευρέως στην εταιρεία τους και όχι μόνο σε κάποιο εξειδικευμένο fund.

3. Ενσωμάτωση του αντίκτυπου

• Μη μετράτε απλά τον αντίκτυπο, διαχειριστείτε τον

Ένας ουσιαστικός τρόπος να δείξουμε πρόθεση για αντίκτυπο είναι με τη διαχείρισή του ως μέρος της κατοχής ενός κεφαλαίου. Οι δείκτες αντίκτυπου μπορούν να αξιοποιηθούν για να οδηγήσουν σε καλύτερες αποφάσεις σχετικά με τη λειτουργία για την επίτευξη αντίκτυπου εκεί που θέλουμε, καθώς και να βελτιώσουν ή να δημιουργήσουν νέα αξία. • Αξιολόγηση του καθαρού αντίκτυπου

Ενώ η πρόθεση των επενδύσεων με κοινωνικό αντίκτυπο είναι πάντα η επίτευξη θετικών αποτελεσμάτων, η πραγματικότητα είναι ότι κάποιες φορές μπορεί να υπάρξουν ανεπιθύμητες συνέπειες που πρέπει επίσης να εξεταστούν.

Οι επενδυτές ρωτούν σχετικά με τον «καθαρό» θετικό ή αρνητικό αντίκτυπο που έχουν οι επενδύσεις τους.

Οι επενδυτές επιζητούν να επενδύσουν κεφάλαια σε ευκαιρίες που παρέχουν το επιθυμητό προφίλ κινδύνου/απόδοσης ταυτόχρονα με κοινωνικό αντίκτυπο. Ακόμα και τρίτοι παρατηρητές βλέπουν ότι η αγορά των επενδύσεων με κοινωνικό αντίκτυπο οδεύει προς μία συνεχιζόμενη ανάπτυξη.

Το βλέμμα στο μέλλον

Χωρίς αμφιβολία, ο κοινωνικός αντίκτυπος θα παίξει σημαντικό ρόλο στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες στον κόσμο που θα διαμορφωθεί μετά τη νόσο COVID- 19, ελκύοντας ένα ευρύ φάσμα επενδυτών, πέρα από αυτούς που αυτοπροσδιορίζονται ως επενδυτές αντίκτυπου ( impact investors).

Με έναν αυξανόμενο αριθμό επιχειρήσεων να δηλώνουν ότι ωθούνται από κάποιο σκοπό και τη δυναμική που αναπτύσσεται για την καθιέρωση προτύπων σχετικά με τους περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς και διακυβερνητικούς ( ESG) παράγοντες και τα πλαίσια και τους δείκτες αντίκτυπου, η δουλειά των διαχειριστών και ιδιοκτητών περιουσιακών στοιχείων θα γίνει πιο εύκολη.

Ενώ ενθαρρύνουμε τα χρηματοοικονομικά ιδρύματα να επιδιώκουν τη δημιουργία εμπιστοσύνης με τους πελάτες και τους επενδυτές τους, είμαστε επίσης υπέρμαχοι της συνεχιζόμενης συνεργασίας των εταιρειών με τον κλάδο του. Θα απαιτηθούν μάλιστα συντονισμένες ενέργειες σε ολόκληρο το οικοσύστημα των επενδύσεων αντίκτυπου, εάν ο κλάδος θέλει να ελπίζει σε ανάπτυξη σε αυτή την αγορά.

Η αντιμετώπιση του αντίκτυπου ως αναπόσπαστο μέρος των επενδυτικών αποφάσεων είναι το μέλλον και μονόδρομος του χρηματοοικονομικού κλάδου.

*Ο Χάρης Συρούνης είναι γενικός διευθυντής, επικεφαλής των Ελεγκτικών Υπηρεσιών, KPMG

[ SID: 13628266]