Λύπη και οργή για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί
Η απόφαση του Τούρκου προέδρου προκάλεσε κύματα έντονων αντιδράσεων διεθνώς
Προεδρικό διάταγμα που ανοίγει τον δρόμο για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί -σε μια κίνηση που σαφώς υποδηλώνει την απόφαση του Τούρκου ηγέτη να ξαναγράψει την Ιστορία διαγράφοντας το παρελθόν με το κοσμικό κράτος που δημιούργησε ο Κεμάλ Ατατούρκ- υπέγραψε χθες Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, προκαλώντας κύματα έντονων αντιδράσεων αλλά και αυστηρών προειδοποιήσεων από την Ελλάδα, την Ορθόδοξη Εκκλησία, καθώς και τη διεθνή κοινότητα.
«Αποφασίστηκε ότι η Αγία Σοφία θα τεθεί υπό την εποπτεία της Ντιγιανέτ (Αρχή Θρησκευτικών Υποθέσεων) και θα ξανανοίξει για προσευχή». Με αυτές τις λέξεις ο Τούρκος πρόεδρος επιβεβαίωσε την απόφαση μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί μετά το «πράσινο φως» που του είχε δώσει λίγες ώρες νωρίτερα το Συμβούλιο της Επικρατείας της χώρας του.
Λίγες ώρες αργότερα ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε πως στις 24 Ιουλίου θα πραγματοποιηθεί η πρώτη μουσουλμανική προσευχή στην Αγία Σοφία. «Η Τουρκία ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα με τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Θα είναι ανοιχτό σε όλους τους μουσουλμάνους, τους χριστιανούς, σε όλους τους ξένους» ανέφερε.
Συγκεκριμένα, το ανώτατο δικαστήριο έκρινε μη σύννομο το κεμαλικό διάταγμα του 1934 με το οποίο η Αγία Σοφία είχε «αποκτήσει» και πάλι καθεστώς μουσείου. Λίγα λεπτά μετά την ανακοίνωση της απόφασης, μικρός αριθμός μουσουλμάνων συγκεντρώθηκε έξω από την Αγία Σοφία φωνάζοντας «Αλάχου Ακμπάρ» (Ο Θεός είναι μεγάλος). Την ίδια ώρα τα μεγαλύτερα Μέσα Ενημέρωσης του κόσμου, από τους «New York Times» μέχρι το BBC, εξέφραζαν την ανησυχία τους για τις επιπτώσεις που θα έχει αυτή η ενέργεια στις σχέσεις του χριστιανικού και του μουσουλμανικού κόσμου.
Ανοιχτή πρόκληση
Η πρωτοφανής απόφαση του Ερντογάν βρήκε τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια, σε τηλεδιάσκεψη των υπουργών Εξωτερικών του ΕΛΚ.
Όπως ανέφερε σε ανάρτησή του ο κ. Δένδιας, ενημέρωσε τους
K. Mητσοτάκης: Απόφασηπροσβολή
Την απόφαση μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί καταδίκασε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Η Ελλάδα καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο την απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί. Η απόφαση αυτή -και μάλιστα 85 χρόνια από την ανακήρυξή της ως μουσείουπροσβάλλει τον οικουμενικό χαρακτήρα της» τόνισε ο κ. Μητσοτάκης. Σημείωσε δε ότι αυτή η επιλογή προσβάλλει όλους όσοι αναγνωρίζουν το μνημείο ως κτήμα του παγκόσμιου πολιτισμού και επηρεάζει όχι μόνο τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ελλάδα, αλλά και τις σχέσεις της με την Ε.Ε., την Unesco και την παγκόσμια κοινότητα συνολικά. «Είναι θλιβερό ότι η τουρκική ηγεσία, που εργάστηκε το 2005 για τη Συμμαχία των Πολιτισμών, επιλέγει σήμερα να κινηθεί στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση», κατέληξε ο πρωθυπουργός.
συναδέλφους για την πρόκληση που συνιστά αυτή η απόφαση για την παγκόσμια κληρονομιά, καθώς και για την UNESCO. Στο ίδιο μήκος κύματος η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη ανέφερε ότι η απόφαση αλλαγής του καθεστώτος της Αγίας Σοφίας «αποτελεί ανοι
κτή πρόκληση προς όλο τον πολιτισμένο κόσμο που αναγνωρίζει τη μοναδική αξία και την οικουμενικότητα του μνημείου».
Μήνυμα στην κυβέρνηση για τη διεθνή ανάδειξη της υπόθεσης της Αγίας Σοφίας απηύθυνε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξης Τσίπρας.
«Η διεθνής κοινότητα οφείλει να αντιμετωπίσει τις ενέργειες αυτές αποφασιστικά και η κυβέρνηση έχει καθήκον να αναδείξει το θέμα σε διεθνές επίπεδο» τόνισε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας. Σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ξεκαθάρισε πως «η απόφαση του προέδρου της Τουρκίας για μετατροπή σε τζαμί, της Αγίας Σοφίας -ενός μοναδικού μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς με μεγάλη ιστορική και πνευματική σημασία για τον Χριστιανισμό- αποτελεί σοβαρή πρόκληση που υπονομεύει τον διαθρησκευτικό διάλογο και παραβιάζει κατάφωρα τις οικουμενικές αξίες, οι οποίες είναι σήμερα απαραίτητες όσο ποτέ».
Λύπη και ανησυχία
Τη λύπη και την ανησυχία της για τη χθεσινή εξέλιξη εξέφρασε και η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία. «Είναι πολύ λυπηρό ότι η ανησυχία της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και άλλων ορθόδοξων εκκλησιών δεν εισακούσθηκε. Η εν λόγω απόφαση, δυστυχώς, δεν στοχεύει στην ειρήνευση των υπαρχουσών αντιθέσεων αλλά, αντίθετα, μπορεί να οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερες διαιρέσεις, όπως είχε πει στις 6 Ιουλίου σε δηλώσεις του ο Πατριάρχης Κύριλλος», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου της Μόσχας Βλαντίμιρ Λεγκόιντα.
Ταυτόχρονα στις ΗΠΑ ο γερουσιαστής και μέλος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων Μπομπ Μενέντεζ καταδίκασε απερίφραστα την Άγκυρα. «Καταγγέλλω έντονα την απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί. Καλώ τον Ερντογάν να αντιστρέψει την πορεία που ακολουθεί και να αποκαταστήσει την αξιοθαύμαστη κληρονομιά της Αγίας Σοφίας ως μουσείο που θα επισκέπτονται άνθρωποι όλων των θρησκειών και πολιτισμών» ανέφερε. Την προσβλητική απόφαση του Ερντογάν καταδίκασε και ο ΣΥΡΙΖΑ διά του τομεάρχη Εξωτερικών Γιώργου Κατρούγκαλου.
Αντίστοιχα το ΚΙΝΑΛ σημείωσε ότι η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε ισλαμικό τέμενος αποτελεί προσβολή «για όλο τον πολιτισμένο κόσμο και όχι μόνο για την Ελλάδα».