Οι εκτιμήσεις ανά δείκτη

Ανά βασικό οικονομικό δείκτη οι εκτιμήσεις είναι οι εξής:

1. ΑΕΠ: Αν επιβεβαιωθεί η εκτίμηση ότι το ΑΕΠ θα κλείσει φέτος στο -8%, για το 2021 θα εγγραφεί πρόβλεψη για ρυθμό ανάπτυξης στην περιοχή του 4%. Το πρώτο τρίμηνο του 2021 αναμένεται να είναι δύσκολο καθώς και ο «πήχης» είναι ψηλά (σ.σ.: το α' τρίμηνο του 2020 δεν είχαμε μεγάλη ύφεση) και η αβεβαιότητα για την εξέλιξη της πανδημίας μεγάλη. Υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης αναμένονται από το β' τρίμηνο του 2021, καθώς η σύγκριση θα γίνει με το φετινό εφιαλτικό β' τρίμηνο του -16%.

2. Πρωτογενές αποτέλεσμα: Η «βάση αναφοράς», δηλαδή το πρωτογενές αποτέλεσμα της φετινής χρονιάς, θα είναι έλλειμμα της τάξεως του 5%-6% σε πρωτογενές επίπεδο. Τις επόμενες εβδομάδες θα υπάρξει μεγάλη επιβάρυνση του πρωτογενούς αποτελέσματος, καθώς θα εκταμιευτούν πάνω από 5 δισ. ευρώ συνολικά για να χρηματοδοτηθεί το φθινοπωρινό πακέτο της κυβέρνησης. Ο δημοσιονομικός στόχος της επόμενης χρονιάς δεν έχει «κλειδώσει», καθώς θα πρέπει να ληφθούν οι οριστικές αποφάσεις για το τι θα γίνει και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι αποφάσεις αυτές θα ληφθούν στη συνεδρίαση του Eurogroup της 11ης Σεπτεμβρίου ένα 24ωρο πριν από τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού για την ελληνική οικονομία το 2021. Ακόμη και αν υπάρξει πλήρης ελευθερία κινήσεων και για την Ελλάδα, στόχος της κυβέρνησης είναι να μην υπάρξει πρωτογενές έλλειμμα και το 2021, καθώς αυτό θα «χτυπήσει» στο χρέος. Ούτως ή άλλως, η επιστροφή από ένα πρωτογενές έλλειμμα της τάξεως του 5%-6% σε έστω και οριακό πρωτογενές πλεόνασμα συνεπάγεται τεράστια δημοσιονομική προσαρμογή. Ανάλογης έκτασης δεν είχε γίνει ούτε κατά τα πρώτα μνημονιακά έτη μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Βέβαια, οι συνθήκες δεν είναι ίδιες. Τότε, για να περιοριστούν τα ελλείμματα έπρεπε να μπει «χέρι» σε βασικές λειτουργικές δαπάνες, όπως οι μισθοί και οι συντάξεις. Το 2021 η δημοσιονομική προσαρμογή θα γίνει σε έναν βαθμό αυτόματα λόγω της μη επανάληψης μέτρων με υψηλό δημοσιονομικό κόστος αλλά εφάπαξ χαρακτήρα. Μόνο από τη μη επανάληψη της επιστρεπτέας προκαταβολής, των ανα

δρομικών των συνταξιούχων και των έκτακτων οικονομικών ενισχύσεων σε επαγγελματίες και μισθωτούς, θα απελευθερωθεί δημοσιονομικός χώρος άνω των 8 δισ. ευρώ, που από μόνος του αντιστοιχεί σε πάνω από τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ. Το ερώτημα που θα απαντηθεί μέσα στις επόμενες εβδομάδες είναι αν θα υπάρξει δημοσιονομικός χώρος για να «χωρέσουν» μέτρα μόνιμου χαρακτήρα στον προϋπολογισμό της επόμενης χρονιάς. Προτεραιότητα θα αποτελέσει η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών ( σ. σ.: οι δύο μονάδες χρειάζονται χώρο περίπου 1 δισ. ευρώ) και η μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης. Επίσης, μέσα στις επόμενες ημέρες θα πρέπει να οριστικοποιηθούν οι αποφάσεις για το πόσο θα αυξηθούν το 2021 τα κονδύλια του υπουργείου Εθνικής Άμυνας για την αμυντική θωράκιση της χώρας.

3. Δημόσιο χρέος: Ο στόχος για το 2021 θα είναι η αναλογία του δημόσιου χρέους ως προς το ΑΕΠ να επανέλθει σε επίπεδα αισθητά χαμηλότερα από το 190% του ΑΕΠ - ενδεχομένως και κάτω από το 185% του ΑΕΠαν οι συνθήκες το επιτρέψουν. Για φέτος, δεδομένου ότι οδεύουμε προς το δυσμενές σενάριο για ύφεση της τάξεως του 8%, ποσοστό που θα ρίξει το ΑΕΠ κοντά στα 170172 δισ. ευρώ, το ΑΕΠ θα πλησιάσει στο 200% του ΑΕΠ. Ο ΟΔΔΗΧ θα παρακολουθεί τις ανάγκες ρευστότητας και την πορεία του ΑΕΠ και ανάλογα θα προγραμματίσει τις επόμενες εκδόσεις ομολόγων και εντόκων γραμματίων για να μην ξεφύγει το χρέος πάνω από το 200%. Στόχος είναι η χρονιά να ξεκινήσει με ΑΕΠ κάτω του 200% και ταμειακά διαθέσιμα περίπου 30-32 δισ. ευρώ. Το 2021 είναι απαλλαγμένο από πολλές δανειακές υποχρεώσεις, καθώς για την εξυπηρέτηση του χρέους δεν θα χρειαστούν περισσότερα από 5-6 δισ. ευρώ. Επίσης, οι τόκοι αναμένεται να διαμορφωθούν στα φετινά επίπεδα, δηλαδή κοντά στα 5,5 δισ. ευρώ, καθώς με το μεγαλύτερο τμήμα του χρέους να τοκίζεται με σταθερό επιτόκιο και το πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων της ΕΚΤ να παραμένει ενεργό τουλάχιστον μέχρι το τέλος Ιουνίου (με πιθανότητα παράτασης μέχρι το τέλος του 2021) η απόδοση των ομολόγων αναμένεται να κρατηθεί στην περιοχή του 1%.