Προς νέα δίκη για αναδρομικά δώρων και επικουρικών
Θα αφορά τους χαμηλοσυνταξιούχους κάτω των 1.000 ευρώ
Νέα πιλοτική δίκη εξετάζει να αιτηθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας το υπουργείο Εργασίας ειδικά για τα αναδρομικά των Δώρων και των επικουρικών συντάξεων, που εξαιρέθηκαν με πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση από το πακέτο των επιστροφών. Πληροφορίες αναφέρουν πως το σχετικό αίτημα θα υποβληθεί από τον e-ΕΦΚΑ στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο εντός του Σεπτεμβρίου.
Στη δεύτερη αυτή πιλοτική δίκη θα πρέπει να κριθούν οριστικώς αναδρομικά ποσά συνολικού ύψους 2,5 δισ. ευρώ, τα οποία αφορούν κατά κύριο λόγο -αλλά όχι μόνο- 1,5 εκατομμύριο χαμηλοσυνταξιούχους που είχαν άθροισμα συντάξεων κάτω από 1.000 ευρώ το 2012 και έμειναν εκτός πακέτου επιστροφών. Πρόκειται για συνταξιούχους αγρότες από τον πρώην ΟΓΑ οι οποίοι έχασαν μόνο τα Δώρα, συνταξιούχους χαμηλόμισθους του ιδιωτικού τομέα από το πρώην ΙΚΑ που είχαν μειώσεις στις επικουρικές και έχασαν τα Δώρα, αλλά και συνταξιούχους ελεύθερους επαγγελματίες από τον πρώην ΟΑΕΕ που έχασαν τα Δώρα. Ειδικότερα, οι περικοπές του κρίσιμου 11μηνου που παραπέμπονται σε δεύτερη πιλοτική δίκη είναι:
τα καταργημένα Δώρα των κύριων συντάξεων που είχαν διαμορφωθεί από το 2010 σε σταθερό ποσό 800 ευρώ για όλους,
τα Δώρα των επικουρικών συντάξεων που ήταν δύο ολόκληρες επικουρικές συντάξεις τον χρόνο και
οι μειώσεις 10% - 20% στις επικουρικές.
Τα αναδρομικά αυτά τα διεκδικούν όχι μόνο οι χαμηλοσυνταξιούχοι που έμειναν εντελώς εκτός επιστροφών, αλλά και όσοι θα λάβουν τώρα μειωμένα αναδρομικά μόνο από τις κύριες συντάξεις. Υπενθυμίζεται πως με τη φόρμουλα που νομοθετήθηκε τον περασμένο Ιούλιο, οι συνταξιούχοι που θα λάβουν τώρα τα αναδρομικά από τις περικοπές των κύριων συντάξεων του 2012, καλούνται να παραιτηθούν από τις δυνητικές μελλοντικές διεκδικήσεις τους για καταργήσεις Δώρων και μειώσεις επικουρικών. Με την καταβολή του ποσού που νομοθέτησε να δώσει η κυβέρνηση
από τις περικοπές των κύριων συντάξεων, όλες οι άλλες αξιώσεις των συνταξιούχων σβήνονται. Αυτό δεν ισχύει για τους συνταξιούχους που έχουν προσφύγει στα δικαστήρια και τις εκκρεμείς ενώπιον των δικαστηρίων δίκες, καθώς σε αυτές και μόνο τις περιπτώσεις οι αξιώσεις για Δώρα και επικουρικές παραμένουν ζωντανές και μετά την είσπραξη των αναδρομικών για τις κύριες.
Για παράδειγμα: Συνταξιούχος ΙΚΑ με κύρια 1.100 ευρώ και επικουρική 150 ευρώ. Λαμβάνει 605 ευρώ και χάνει προς το παρόν 1.100 ευρώ από Δώ
«Ατομικός κουμπαράς»
Σκληρή αντιπαράθεση μεταξύ Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ προκάλεσε η χθεσινή δήλωση του επικεφαλής οικονομικού συμβούλου του πρωθυπουργού, Αλέξη Πατέλη, υπέρ της άρσης του αναδιανεμητικού χαρακτήρα του ασφαλιστικού συστήματος και τη μετάβαση σε ένα κεφαλαιοποιητικό σύστημα με συντάξεις που θα προκύπτουν από τον «ατομικό κουμπαρά» των ασφαλισμένων.
«Να πάψει το κράτος να παίρνει τα λεφτά των νέων και να τα δίνει στους ηλικιωμένους» δήλωσε ο οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού σε συνέντευξή του στον κυριακάτικο Τύπο προαναγγέλλοντας την στροφή του ασφαλιστικού στο κεφαλαιοποιητικό σύστημα. «Ο κάθε νέος όταν θα βάζει στην άκρη ένα κομμάτι του μισθού κάθε μήνα για τη μελλοντική επικουρική σύνταξη θα ξέρει ότι αυτό είναι εκεί, δικό του και θα το παρακολουθεί να αβγατίζει» τόνισε και διαβεβαίωσε ότι το νέο σύστημα δεν θα προκαλέσει μειώσεις στους σημερινούς συνταξιούχους.
Επικρίνοντας τις αναφορές του κ. Πατέλη ο ΣΥΡΙΖΑ τόνισε σημείωσε ότι η άρση του αναδιανεμητικού χαρακτήρα της δημόσιας κοινωνικής ασφάλισης θα αφαιρέσει «κάθε στοιχείο αλληλεγγύης των γενεών». Παράλληλα, σημείωσε ότι ο κ. Πατέλης «δεν λέει λέξη» για την έλλειψη οποιασδήποτε εγγύησης για τους νέους ασφαλισμένους, «οι οποίοι θα εκθέσουν τις εισφορές και τις μελλοντικές συντάξεις τους στον επενδυτικό κίνδυνο, γνωρίζοντας μόνο τι θα πληρώνουν και όχι τι σύνταξη θα λάβουν». ρα και επικουρικές. Συνταξιούχος ΟΑΕΕ με κύρια 1.841 ευρώ. Λαμβάνει 2.286 ευρώ και χάνει προς το παρόν 800 ευρώ από Δώρα. Συνταξιούχος τράπεζας με κύρια 2.500 ευρώ και επικουρική 150 ευρώ. Λαμβάνει 3.168 ευρώ και χάνει προς το παρόν 1.100 ευρώ από Δώρα και επικουρικές.
Με τη ρύθμιση αυτή, εκτός επιστροφών έμειναν πάνω από ένα εκατομμύριο χαμηλοσυνταξιούχοι που είχαν κάτω από 1.000 ευρώ μικτά συνταξιοδοτικό εισόδημα το 2012. Επιστροφές αναδρομικών δικαιούνται από την ψηφισμένη διάταξη οι υπόλοιποι, δηλαδή όσοι είχαν το 2012 άθροισμα κύριων, επικουρικών και μερισμάτων πάνω από 1.000 ευρώ μικτά, είτε έχουν προσφύγει στη Δικαιοσύνη είτε όχι. Τα ποσά, ωστόσο, που θα εισπράξουν θα είναι για όλους μειωμένα από 800 έως 2.000 ευρώ, καθώς τα χαμένα Δώρα που αφορούν όλους και οι περικοπές των επικουρικών βγήκαν εκτός επιστροφών.
Νέο μπαράζ προσφυγών
Μετά την προώθηση της λύσης αυτής για τα αναδρομικά των συνταξιούχων, πολλοί νομικοί και ειδικοί επί της κοινωνικής ασφάλισης προεξόφλησαν ένα νέο μπαράζ προσφυγών από συνταξιούχους μέχρι το τέλος του έτους, όταν και τοποθετείται χρονικά η παραγραφή των αξιώσεων για τους μήνες του 2015, καθώς τότε συμπληρώνεται η 5ετία. Στο περιβάλλον αυτό, η διαδικασία της νέας πιλοτικής δίκης αναμένεται να ανοίξει εκ νέου παράθυρο για πιθανή επιστροφή αναδρομικών του κρίσιμου 11μηνου (Ιούλιος 2015 - Μάιος 2016) και από τις περικοπές των Δώρων και των επικουρικών συντάξεων, σε συνταξιούχους που δεν έχουν προσφύγει στη Δικαιοσύνη. Συνεπώς το θέμα αυτό που φαινόταν να έχει κλείσει με τη νομοθετική διάταξη του περασμένου Ιουλίου, δεν αποκλείεται να ανοίξει εκ νέου με τη διαδικασία της πιλοτικής δίκης, παραπέμποντας σε κάθε περίπτωση τη δημοσιονομική διαχείρισή του στο μέλλον και στη χρονική στιγμή μετά την ολοκλήρωση της νέας πιλοτικής δίκης.
Το επιχείρημα και η απάντηση
Το βασικό επιχείρημα, άλλωστε, της κυβέρνησης, στο οποίο στήριξε την απόφασή της να προχωρήσει στη νομοθετική ρύθμιση για την επιστροφή των αναδρομικών ύψους 1,4 δισ. ευρώ μόνο από τις κύριες συντάξεις, ήταν ότι η απόφαση του ΣτΕ δεν αφορούσε τις περικοπές στις επικουρικές, ούτε και την κατάργηση των Δώρων. Συνέχεια του ίδιου επιχειρήματος είναι προφανώς και η απόφαση να τεθεί στο τραπέζι το σχέδιο για δεύτερη πιλοτική δίκη, αυτή τη φορά για τα αναδρομικά των επικουρικών και των Δώρων. Αντίθετη άποψη έχουν ειδικοί επί της Κοινωνικής Ασφάλισης και νομικοί, οι οποίοι εκτιμούν πως η πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ επί της πιλοτικής δίκης που προκάλεσε ο ΕΦΚΑ καλύπτει και τα αναδρομικά Δώρων και επικουρικών…
Τα ποσά των επιστροφών
Τα ποσά των επιστροφών από τις αντισυνταγματικές μειώσεις των κύριων συντάξεων υπολογίζεται πως θα κυμανθούν από 550 έως 7.200 ευρώ, ενώ το μεσοσταθμικό ποσό κυμαίνεται σύμφωνα με ειδικούς της Κοινωνικής Ασφάλισης σε 1.300 - 1.500 ευρώ. Αναλυτικά, όσοι είχαν το 2012 άθροισμα συντάξεων:
1.000 - 1.100 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 550 ευρώ
1.100 - 1.500 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 800 ευρώ
1.500 - 2.000 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 2.600 ευρώ
2.000 - 3.000 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 5.500 ευρώ
Τα μεγάλα ποσά που αγγίζουν και ξεπερνούν τις 7.000 ευρώ αφορούν κυρίως συνταξιούχους με άθροισμα συντάξεων το 2012 άνω των 3.000 ευρώ. Πρόκειται κατά κύριο λόγο για διπλοσυνταξιούχους που εισπράττουν δύο ή περισσότερες κύριες συντάξεις (π.χ. χηρείας και γήρατος ή δύο γήρατος εξ ιδίου δικαιώματος από δημόσιο και ιδιωτικό τομέα κ.ά.) και υψηλοσυνταξιούχους του ΙΚΑ, των ΔΕΚΟ - Τραπεζών και του Δημοσίου που είχαν υψηλές και πολύ υψηλές συντάξεις το 2012.