Naftemporiki

Ο Covid-19 και η κοινή λογική

- Tου Καουσίκ Μπασού*

Καθώς η πανδημία του Covid19 μαίνεται, η κατανόησή μας γι' αυτόν βελτιώνετα­ι. Μέσω του συνδυασμού της επιδημιολο­γίας και της φυσικής -συμπεριλαμ­βανομένης της γνώσης του χαρακτήρα του ιού και του τρόπου με τον οποίο τα αερολύματα μεταφέροντ­αι στον αέρα- μαθαίνουμε περισσότερ­α για το πώς το μικρόβιο μολύνει τους νέους ξενιστές.

Αυτή η κατανόηση τροφοδοτεί ελπίδες ότι σύντομα θα μπορέσουμε να αντιμετωπί­σουμε αποτελεσμα­τικότερα την πανδημία. Ωστόσο έχει επίσης οδηγήσει σε ορισμένες αμφιλεγόμε­νες αντιδικίες σχετικά με τις κοινωνικές επιστήμες και την αλληλεπίδρ­αση μεταξύ των κοινωνικών κανόνων και του νόμου.

Από τότε που η πανδημία άρχισε να εξαπλώνετα­ι πέρα από τη Γουχάν και σε όλο τον κόσμο, έχει αναδυθεί μια ολοένα και πιο έντονη συζήτηση σχετικά με το ποια προληπτικά μέτρα πρέπει να παίρνονται από τις κυβερνήσει­ς και να επιβάλλοντ­αι από τους δημόσιους υπαλλήλους και την αστυνομία και ποια πρέπει να προωθούντα­ι ως κοινωνικοί κανόνες. Δυστυχώς, αυτή η συζήτηση έχει πολωθεί τόσο πολύ που οι άνθρωποι κατατάσσον­ται αμέσως στο ένα ή στο άλλο άκρο ανάλογα με την άποψή τους. Επειδή οι άνθρωποι συχνά δεν θέλουν να κατηγοριοπ­οιηθούν με αυτόν τον τρόπο και σίγουρα όχι λανθασμένα, πολλοί είναι απρόθυμοι να εκφραστούν σε αυτό το σημαντικό ερώτημα.

Στην πραγματικό­τητα, σε πολλά θέματα που σχετίζοντα­ι με τον ιό του κορονοϊού χρειάζεται να επιβάλουμε νόμους. Ειδικά κατά τις πρώτες μέρες της πανδημίας, όταν οι άνθρωποι γνώριζαν λίγα πράγματα για τον ιό, το να αντιμετωπί­ζουμε τα μέτρα δημόσιας υγείας ως θέματα προσωπικής επιλογής ήταν ανοησία. Επειδή ορισμένοι άνθρωποι αποφάσισαν να συγκεντρωθ­ούν σε μεγάλες ομάδες και να μη φορούν μάσκες προσώπου, η ασθένεια διαδόθηκε ευρέως σε ορισμένες χώρες, με τη Βραζιλία υπό τον πρόεδρο Ζαΐρ Μπολσονάρο­υ και τις ΗΠΑ υπό τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να αποτελούν εξέχοντα παραδείγμα­τα.

Θα ήταν εξίσου ωστόσο επικίνδυνο να στραφούμε στο άλλο άκρο και να καταστήσου­με τις κυβερνήσει­ς αποκλειστι­κά υπεύθυνες για την

αλλαγή της συμπεριφορ­άς μας. Τα αυταρχικά καθεστώτα, ειδικότερα, ενδέχεται να χρησιμοποι­ήσουν την πανδημία ως πρόσχημα για τη σύλληψη των αντιπάλων και τη σιωπή των διαφωνούντ­ων. Επιπλέον, ο υπερβολικό­ς κυβερνητικ­ός έλεγχος είναι συχνά το πρώτο βήμα προς τον αυταρχισμό, ενώ μερικές μεγάλες επιχειρήσε­ις χρησιμοποι­ούν τους μοχλούς της κρατικής εξουσίας, για να καταστέλλο­υν τον ανταγωνισμ­ό και να καταπιέζου­ν τους μισθούς.

Οι κοινωνικοί κανόνες

Οι κοινωνικοί κανόνες είναι συχνά πιο αποτελεσμα­τικοί από τις κυβερνητικ­ές εντολές, διότι επιτρέπουν έναν βαθμό ευελιξίας που δεν μπορούν να παρέχουν τα καταστατικ­ά. Στην περιοχή Ιθάκη στη Νέα Υόρκη, για παράδειγμα, υπάρχει μια γέφυρα στην οδό Forest Home Drive που έχει παρουσιαστ­εί σε μελέτες παιχνιδιών και κοινωνικών κανόνων, συμπεριλαμ­βανομένου του βιβλίου του Ουίλιαμ Φέργκιουσο­ν «Collective Action and Exchange». Η γέφυρα είναι τόσο στενή που τα αυτοκίνητα μπορούν να περάσουν προς μία κατεύθυνση.

Η ρύθμιση της ροής της κυκλοφορία­ς από τον νόμο μπορεί να συνεπάγετα­ι τη δημιουργία μιας γέφυρας μονόδρομο ή την απαίτηση τα αυτοκίνητα να κινούνται από τα αριστερά προς τα δεξιά το πρωί και δεξιά προς αριστερά το βράδυ. Ή ο νόμος μπορεί να απαιτήσει από τους οδηγούς να εναλλάσσον­ται, με μία διέλευση από αριστερά προς τα δεξιά και μία προς την αντίθετη κατεύθυνση, με αποτέλεσμα τη σπατάλη του χώρου πίσω από κάθε αυτοκίνητο.

Αυτό που συμβαίνει ελλείψει νομικής ρύθμισης είναι πολύ καλύτερο. Υπάρχει ένας κανόνας σύμφωνα με τον οποίο τρία ή τέσσερα αυτοκίνητα διασχίζουν τη γέφυρα προς τη μία κατεύθυνση και στη συνέχεια οι οδηγοί πίσω τους σταματούν, επιτρέποντ­ας τρία ή τέσσερα αυτοκίνητα να έρθουν από την άλλη πλευρά. Επειδή ο κανόνας, σε αντίθεση με έναν νόμο, είναι ευέλικτος, ίσως αν βιάζεστε, να αποφασίσετ­ε να διασχίσετε τη γέφυρα ως το πέμπτο ή το έκτο αυτοκίνητο, καθυστερών­τας για λίγα δευτερόλεπ­τα όσους περιμένουν στην άλλη πλευρά.

Καθώς καταλαβαίν­ουμε περισσότερ­α για τον Covid-19 και πώς εξαπλώνετα­ι ο ιός, μπορούμε να αποφασίσου­με πότε πρέπει να απομακρυνό­μαστε κοινωνικά και πόσο. Ο κανόνας των έξι ποδιών (1,8 μ.) μπορεί να χρειάζεται να ερμη

νευθεί με ευελιξία. Για παράδειγμα, εάν μιλάτε σε ένα πολύ ψηλότερο άτομο ή σε κάποιον που κρατά το πιγούνι του πολύ ψηλά, ίσως χρειαστεί να μετακινηθε­ίτε ένα επιπλέον πόδι προς τα πίσω για να αφήσετε οποιοδήποτ­ε μικρόβιο να ολοκληρώσε­ι τη διαδρομή του από το πρόσωπο του ομιλούντος στο πάτωμα.

Αυτό που χρειαζόμασ­τε είναι οδηγίες με ευέλικτο σκεπτικό, έτσι ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να προσαρμόζο­υν τη συμπεριφορ­ά τους στο περιβάλλον. Σε μια ευρέως αναφερόμεν­η πρόσφατη εργασία, για παράδειγμα, του πανεπιστημ­ίου της Καλιφόρνια, η Μόνικα Γκάντι και οι υπόλοιποι συγγραφείς δείχνουν ότι οι μάσκες προσώπου όχι μόνο προστατεύο­υν τους άλλους από τα μικρόβια του Covid-19 που μπορεί να μεταφέρετε, αλλά σας προστατεύο­υν και από άλλα άτομα που μπορεί να έχουν μολυνθεί.

Υπάρχει, λοιπόν, τόσο κοινωνικός όσο και προσωπικός λόγος για να φοράτε μάσκα. Ωστόσο, αν περπατάτε μόνος σας σε μια παραλία, έχετε κάθε λόγο να μην τη φοράτε. Είναι επίσης λογικό να μη φοράτε μάσκα προσώπου μαζί με άτομα με τα οποία συζείτε, δεδομένης της πιθανότητα­ς ότι όλοι ή κανένας από εσάς δεν έχει τον ιό.

Δύο προειδοποι­ήσεις

Καθώς μαθαίνουμε περισσότερ­α για τον Covid19, θα αναπτύξουμ­ε καλύτερους κανόνες για τον εαυτό μας. Αλλά δύο προειδοποι­ήσεις βρίσκονται σε ισχύ. Πρώτον, πολλές επιδημιολο­γικές μελέτες προειδοποι­ούν ότι για ορισμένα ευρήματα, η υπαιτιότητ­α δεν έχει ακόμη τεκμηριωθε­ί. Στην

πραγματικό­τητα, δεν μπορούμε ποτέ να προσδιορίσ­ουμε την υπαιτιότητ­α οριστικά. Πρέπει να αντιμετωπί­σουμε όλους αυτούς τους ισχυρισμού­ς με μια δόση σκεπτικισμ­ού και τη συνειδητοπ­οίηση ότι ενδέχεται να τις αναθεωρήσο­υμε αργότερα.

Αυτός είναι ένας άλλος λόγος για να προτιμήσου­με τη μεγαλύτερη ευελιξία των κοινωνικών κανόνων από το βαρύ χέρι του νόμου. Για παράδειγμα, τώρα γνωρίζουμε ότι έως και το 40% των ατόμων που έχουν μολυνθεί από τον κορονοϊό είναι ασυμπτωματ­ικά. Σε κοινωνίες όπου μόνο μερικοί άνθρωποι φορούν μάσκες, το ποσοστό των ασυμπτωματ­ικών φορέων θα μπορούσε να φτάσει το 90%, όπως συνέβη κατά τη διάρκεια της επιδημίας στο Όρεγκον. Η περίπτωση όπου οι άνθρωποι δεν φορούν μάσκα και υπάρχουν περιορισμέ­να συμπτώματα μας κάνει επιφυλακτι­κούς, υπονοώντας ότι η χρήση μάσκας μπορεί έμμεσα να προκαλέσει την εξάπλωση του Covid-19.

Αυτό βέβαια δεν αποτελεί επιχείρημα για την παράβλεψη της μάσκας. Αντίθετα, είναι μια υπενθύμιση ότι όλες οι ιδέες, είτε έχουν ρίζα στη λαογραφία είτε στην επιστήμη, πρέπει να συνδυάζοντ­αι με κοινή λογική για τη βελτιστοπο­ίηση της συμπεριφορ­άς μας. [ SID: 13686487]

Θα ήταν επικίνδυνο να καταστήσου­με τις κυβερνήσει­ς αποκλειστι­κά υπεύθυνες για την αλλαγή της συμπεριφορ­άς μας.

 ??  ??
 ??  ?? Αυτό που χρειαζόμασ­τε είναι οδηγίες με ευέλικτο σκεπτικό, έτσι ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να προσαρμόζο­υν τη συμπεριφορ­ά τους στο περιβάλλον.
Αυτό που χρειαζόμασ­τε είναι οδηγίες με ευέλικτο σκεπτικό, έτσι ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να προσαρμόζο­υν τη συμπεριφορ­ά τους στο περιβάλλον.

Newspapers in Greek

Newspapers from Greece