«SOS» επιπλοκών με τα αυθαίρετα
Μέχρι σήμερα οι βαριές περιπτώσεις
Λήγει σήμερα η προθεσμία για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων, σύμφωνα με τις ισχύουσες ρυθμίσεις του νόμου 4495/2017 (κατασκευές μέχρι την 28η Ιουλίου 2011), με το ΤΕΕ (Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος) να κάνει χθες και πάλι προσπάθεια να δοθεί νέα παράταση, καταγράφοντας τα προβλήματα που δημιουργούνται.
Την παράταση της προθεσμίας ζήτησε από το υπουργείο Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ) και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) επικαλούμενη την πανδημία σε συνδυασμό με την πραγματική αδυναμία των επαγγελματιών (μηχανικών, φοροτεχνικών, νομικών) που χειρίζονται τα θέματα της ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας να ανταποκριθούν στα καθήκοντά τους.
Από την πλευρά του το ΥΠΕΝ, τουλάχιστον μέχρι αργά το βράδυ χθες, επέμενε ότι δεν θα δοθεί καμία παράταση, επισημαίνοντας ότι:
1. Για τα αυθαίρετα της Κατηγορίας 5 (κτήρια με πολύ σοβαρές αυθαιρεσίες) τερματίζεται η διαδικασία τακτοποίησης.
2. Για τα αυθαίρετα των Κατηγοριών 1 έως 4 η διαδικασία της τακτοποίησης συνεχίζεται μέχρι την 31η Μαρτίου 2026. Ωστόσο μετά την 30ή Σεπτεμβρίου 2020 θα καταβάλλονται προσαυξημένα ποσά (20% για το πρώτο έτος καθυστέρησης, ενώ για κάθε επιπλέον έτος το ποσοστό αυξάνεται 5 μονάδες).
Ωστόσο, το ΤΕΕ απηύθυνε ύστατη έκκληση στο ΥΠΕΝ για παράταση στις προθεσμίες αυθαιρέτων, δίνοντας παραδείγματα των αδιεξόδων που δημιουργούνται:
Με ευθύνη του ΥΠΕΝ, λόγω ελλιπούς επικοινωνίας, οι πολίτες σε πολλές περιπτώσεις δεν έχουν κατανοήσει ποια αυθαίρετα εντάσσονται στην κατηγορία 5. Για να υπολογιστεί από μηχανικό η κατηγορία που εντάσσεται ένα αυθαίρετο, πρέπει πρώτα να ελεγχθεί λεπτομερειακά η ιδιοκτησία. Σε συνδυασμό με το ότι πολλοί ιδιοκτήτες δεν γνωρίζουν την έκταση των αυθαιρεσιών, ενδεχομένως ακίνητα να εμπίπτουν στην κατηγορία 5 και να χάσουν τη δυνατότητα υπαγωγής στον νόμο.
Στην κατηγορία 5 δεν εντάσσονται αποκλειστικά και μόνο περιπτώσεις μεγάλων υπερβά
σεων ή κτηρίων χωρίς οικοδομική άδεια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αδιεξόδου που θα δημιουργηθεί με τη λήξη της προθεσμίας (και η οποία χρειάζεται γενικότερη νομοθετική ρύθμιση) της κατηγορίας 5 του Ν. 4495/2017, είναι τα ακίνητα που, παρά τα σχέδια της άδειας δόμησης, στην πράξη έχουν τοποθετηθεί εξαρχής εντός δημόσιου κοινόχρηστου χώρου (π.χ. πρασιά, πεζοδρόμιο κ.λπ.) έστω και κατά 10 εκατοστά. Με τη λήξη της σημερινής προθεσμίας όλα τα ακίνητα αυτά τίθενται αυτόματα εκτός κάθε συναλλαγής από την 1η Οκτωβρίου 2020.
Δεν έχει ολοκληρωθεί η δήλωση αυθαιρέτων στα ακίνητα του Δημοσίου και των ΟΤΑ. Εκατοντάδες ακίνητα του Δημοσίου έχουν χτιστεί χωρίς άδεια δόμησης ή με ειδικές διατάξεις και ενδεχομένως θεωρούνται, πλέον, αυθαίρετα κατηγορίας 5, με ειδικές ευνοϊκές διαδικασίες υπαγωγής. Η έλευση της καταληκτικής προθεσμίας, θα οδηγήσει αυτόματα στον αποκλεισμό αυτών των ακινήτων του Δημοσίου, ως μη νομίμως υφιστάμενα, από κάθε πρόγραμμα εκσυγχρονισμού, ανακαίνισης, αναβάθμισης κ.λπ.
Οι τράπεζες έχουν διαθέσει εκατοντάδες χιλιάδες δάνεια με εγγύηση ακίνητα, τα οποία δεν έχουν ελεγχθεί για τη νομιμότητά τους όσον αφορά την πολεοδομική νομοθεσία και τις ειδικές ρυθμίσεις των νόμων 4178 και 4495. Σε περίπτωση που αυτά αφορούν κτήρια κατηγορίας 5, τα ακίνητα αυτά καθίστανται ακίνητα εκτός συναλλαγής και η αξία τους (που έχει προϋπολογιστεί ως εγγύηση) μειώνεται κατακόρυφα, δημιουργώντας τεράστιο πρόβλημα τόσο στους δανειοδοτούμενους όσο και στους εγγυητές και τις τράπεζες.
Ακόμη, σύμφωνα με το ΤΕΕ υπάρχουν εκατοντάδες περιπτώσεις ακινήτων με μεγάλες υπερβάσεις δόμησης (αλλά και μικρότερες) που δεν υπάρχουν στο αρχείο του ιδιοκτήτη τα εγκεκριμένα - θεωρημένα από τις ΥΔΟΜ σχέδια και το έγγραφο της οικοδομικής άδειας. Σε κάθε τέτοια περίπτωση απαιτείται η αναζήτηση και εύρεση των αντιγράφων από το αρχείο των ΥΔΟΜ που τους τελευταίους 4 μήνες τα χορηγούν μόνο κατόπιν ραντεβού που προγραμματίζονται έπειτα από 1, 2 και 3 μήνες (αναλόγως περιοχής) λόγω πανδημίας, ενώ νωρίτερα, επί δίμηνο, οι ΥΔΟΜ δεν δέχονταν κανέναν επισκέπτη.