Με προϋπολογισμό ανάκαμψης το 2021
Ανάπτυξη 6% χωρίς πρωτογενές έλλειμμα θα προβλέπει το προσχέδιο - Σχεδιασμός βάσει 5 παραδοχών
Ανάπτυξη άνω του 6% μέσα στο 2021, μείωση του δημοσίου χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ, εξάλειψη των τεράστιων πρωτογενών ελλειμμάτων που θα παραχθούν φέτος, αλλά και σημαντική αύξηση των εσόδων -τόσο σε επίπεδο καθαρών εσόδων κρατικού προϋπολογισμού όσο και σε επίπεδο φορολογικών εσόδωνθα προβλέπει το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού που κατατίθεται τη Δευτέρα στη Βουλή. Όπως δήλωσε και χθες ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, το προσχέδιο θα έχει ένα βασικό σενάριο (και όχι εναλλακτικά), το οποίο θα στηρίζεται στην πρόβλεψη ότι το 2021 θα ανακτηθεί το μεγαλύτερο μέρος των απωλειών που θα προκύψουν φέτος στο ΑΕΠ λόγω της πανδημίας. Σε δημοσιονομικό επίπεδο, η κυβέρνηση θα εκμεταλλευτεί τη «ρήτρα διαφυγής» που θα ισχύσει τελικώς και για το 2021 προκειμένου να εμφανίσει έλλειμμα γενικής κυβέρνησης στο επίπεδο του 3% και πρωτογενές αποτέλεσμα στην περιοχή του μηδενός. Με αυτόν τον τρόπο, στον προϋπολογισμό του 2021 θα ενσωματωθούν και όλα τα φορολογικά μέτρα που εξαγγέλθηκαν από τον πρωθυπουργό στη Θεσσαλονίκη: κατάργηση εισφοράς αλληλεγγύης, μείωση ασφαλιστικών εισφορών κατά 3 μονάδες και διατήρηση μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ και για το πρώτο τρίμηνο της επόμενης χρονιάς.
Το μήνυμα ότι τα επίπεδα της ελληνικής οικονομίας στην προ πανδημίας εποχή μπορούν να ανακτηθούν μέσα στο 2022 θα επιχειρήσει να στείλει η κυβέρνηση με το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού που κατατίθεται τη Δευτέρα στη Βουλή. Σύμφωνα με πληροφορίες, όλα τα βασικά οικονομικά μεγέθη θα στηριχθούν στην εκτίμηση ότι η ύφεση φέτος θα διαμορφωθεί στο επίπεδο του 8%. Αυτό σημαίνει ότι το ΑΕΠ θα «επιστρέψει» περίπου στα 171-172 δισ. ευρώ. Για το 2021 θα προβλεφθεί ανάπτυξη άνω του 6% και επαναφορά του ΑΕΠ πάνω από τα επίπεδα των 181-182 δισ. ευρώ. Η εκτίμηση για σημαντικό ποσοστό ανάκαμψης θα στηριχτεί σε δύο βασικές παραδοχές: Πρώτον, ότι ο τουρισμός θα ανακτήσει ένα σημαντικό τμήμα των φετινών απωλειών και ότι θα κατορθώσει μέσα στο 2021 να «παράξει» περίπου το 60% των εσόδων του 2019. Δεύτερον, ότι από τα ευρωπαϊκά κονδύλια του Ταμείου Στήριξης θα εισρεύσουν του χρόνου στην ελληνική οικονομία τουλάχιστον 5- 6 δισ. ευρώ. Επίτευξη αυτών των δύο στόχων μπορεί να δημιουργήσει προϋποθέσεις αύξησης του ΑΕΠ κατά περισσότερα από 9-10 δισ. μέσα στο 2021. Σε δημοσιονομικό επίπεδο, το προσχέδιο του προϋπολογισμού θα προβλέπει «εξάλειψη» των πρωτογενών ελλειμμάτων, σημαντική αύξηση των δημοσίων εσόδων παρά τις φορολογικές ελαφρύνσεις που έχουν εξαγγελθεί, αλλά και περιορισμό των δημοσίων δαπα
νών, καθώς θα «λείψουν» τα μέτρα εφάπαξ χαρακτήρα που ενεργοποιήθηκαν φέτος για να αντιμετωπιστεί η πανδημία. Το 2020 θα κλείσει με πρωτογενές έλλειμμα περίπου 11 δισ. (ή περίπου 6% του ΑΕΠ) αλλά και έλλειμμα γενικής κυβέρνησης της τάξεως των 15-16 δισ. ευρώ. Για το 2021 το πρωτογενές αποτέλεσμα εκτιμάται ότι θα κινείται κοντά στο μηδέν (μισή ποσοστιαία μονάδα πάνω ή κάτω), ενώ το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης αναμένεται ότι δεν θα ξεπερνά το 3%. Το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ θα καταγράψει σημαντική μείωση (από τα επίπεδα του 197%-199% που αναμένεται ότι θα διαμορφωθεί φέτος), παρά το γεγονός ότι σε απόλυτο νούμερο το δημόσιο χρέος σε όρους γε
νικής κυβέρνησης θα συνεχίσει να αυξάνεται και την επόμενη χρονιά.
Οι προβλέψεις του οικονομικού επιτελείου για την επόμενη χρονιά, όπως θα αποτυπωθούν στον προϋπολογισμό του 2021, θα στηριχτούν στις ακόλουθες παραδοχές:
1
Τουριστικά έσοδα: Η πτώση των εσόδων από τον τουρισμό για το 2020 εκτιμάται πλέον σε περίπου 75%- 77%. Έτσι, από τα 100 ευρώ του 2019, φέτος θα εισπραχθούν το πολύ 23-25 ευρώ. Για το 2021 θα προβλεφθεί ότι μπορεί να εισπραχθεί περίπου το 60% των εσόδων του 2019. Δηλαδή, από την προσδοκώμενη βελτίωση της κατάστασης στον τουρισμό, εκτιμάται ότι το ισοζύγιο τρε
χουσών συναλλαγών μπορεί να ενισχυθεί του χρόνου κατά τουλάχιστον 5-6 δισ. σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό.
2
Ευρωπαϊκά κονδύλια: Το 2021 θα εισρεύσουν στη χώρα τουλάχιστον 5-6 δισ. από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης. Η πρόβλεψη μπορεί να επιβεβαιωθεί δεδομένου ότι το Ταμείο Ανάκαμψης προβλέπει προκαταβολές και εμπροσθοβαρείς ενέργειες προκειμένου να στηριχτεί η οικονομική ανάκαμψη όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.
3
Από τις δαπάνες του 2021 θα «απουσιάσουν» (ανάλογα βέβαια και από το αν θα το επιτρέψει η πανδημία) τα μέτρα εφάπαξ χαρακτήρα που ενεργοποιούνται μέσα στο 2020 για να καταπολεμηθούν οι συνέπειες της πανδημίας. Έτσι, οι δημόσιες δαπάνες αναμένεται ότι θα συγκρατηθούν σε χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με το 2020. Να σημειωθεί ότι στο σκέλος των δαπανών έχουν προστεθεί φέτος τα τουλάχιστον 3 δισ. για τις επιστρεπτέες προκαταβολές, τα περισσότερα από 2 δισ. για την ενίσχυση των εργαζομένων με τα 800άρια και τα 534άρια, οι έκτακτες οικονομικές ενισχύσεις προς τον ΕΦΚΑ για να καλυφθούν οι ασφαλιστικές εισφορές που δεν δόθηκαν από τους εργοδότες για τις αναστολές συμβάσεων εργασίας κ.λπ.
4
Τα έσοδα του 2021 θα είναι περισσότερα από τα
αντίστοιχα του 2020, παρά το γεγονός ότι την επόμενη χρονιά θα υπάρξουν μειώσεις συντελεστών τόσο για τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών ( σ. σ.: μειώνονται κατά τρεις μονάδες οι ασφαλιστικές εισφορές εργοδοτών και εργαζομένων) όσο και των φόρων ( π. χ. κατάργηση εισφοράς αλληλεγγύης). Η αύξηση των εσόδων θα προέλθει κυρίως από την έμμεση φορολογία, καθώς η ανάκαμψη της οικονομίας και του τουρισμού εκτιμάται ότι θα φέρει και αύξηση της κατανάλωσης. Στην άμεση φορολογία ο προϋπολογισμός του 2021 θα « χτυπηθεί » από τη μείωση των δηλωθέντων εισοδημάτων στις φορολογικές δηλώσεις του 2021.
5
Το δημόσιο χρέος θα αυξηθεί σε απόλυτο ποσό, αλλά θα μειωθεί ως αναλογία του ΑΕΠ λόγω... παρονομαστή (δηλαδή λόγω προσδοκώμενης ανάπτυξης). Οι εκδόσεις νέου χρέους αναμένεται να κινηθούν στα ίδια επίπεδα με το 2020 (δηλαδή κοντά στα 10 δισ.) προκειμένου να καλυφθούν οι λήξεις της επόμενης χρονιάς (σ.σ.: κινούνται περίπου στα 5 δισ.), αλλά και το έλλειμμα που θα παραχθεί σε επίπεδο γενικής κυβέρνησης λόγω τόκων (σ.σ.: επιπέδου περίπου 5- 6 δισ. ). Έτσι, το δημόσιο χρέος αναμένεται να διαμορφωθεί το 2021 στην περιοχή των 345 δισ. (από περίπου 340-342 δισ. το 2020) και να υποχωρήσει ως ποσοστό του ΑΕΠ κάτω από το 190%.