800 δισ. ευρώ στην ανάπτυξη υπεράκτιων ΑΠΕ έως το 2050
Σε επενδύσεις 800 δισ. ευρώ μέχρι το 2050 προσβλέπει η νέα στρατηγική που παρουσίασε χθες η Κομισιόν, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, για την ανάπτυξη των υπεράκτιων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Στις χρηματοδοτήσεις θα συμβάλει και το Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δισ. ευρώ, η ΕΤΕπ και το ΙnvestEU (θα διαδεχθεί την 1η Ιανουαρίου 2021 το επενδυτικό πακέτο Γιούνκερ).
Πρόκειται για ένα κολοσσιαίο σχέδιο, αφού η ισχύς της υπεράκτιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τα 12 GW σήμερα θα φτάσει τουλάχιστον στα 60 GW έως το 2030 και στα 300 GW έως το 2050. Η παραπάνω ισχύς θα συμπληρωθεί και με αύξηση κατά 40 GW της ωκεάνιας ενέργειας και άλλων αναδυόμενων τεχνολογιών, όπως πλωτές εγκαταστάσεις αιολικής και ηλιακής ενέργειας έως το 2050.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, η
επίτευξη αυτού του φιλόδοξου στόχου ανάπτυξης θα βασιστεί στις τεράστιες δυνατότητες σε όλες τις θαλάσσιες λεκάνες της Ευρώπης και στην παγκόσμια υπεροχή εταιρειών της Ε.Ε. στον τομέα αυτό. Θα δημιουργηθούν νέες ευκαιρίες για τη βιομηχανία, πράσινες θέσεις απασχόλησης σε ολόκληρη την ήπειρο, ενώ θα ενισχυθεί και η παγκόσμια υπεροχή της Ε.Ε. στις τεχνολογίες υπεράκτιας παραγωγής ενέργειας. Θα διασφαλιστεί επίσης η προστασία του περιβάλλοντος, της βιοποικιλότητας και της αλιείας. Για την κλιμάκωση της παραγωγικής ικανότητας υπεράκτιας ενέργειας, η Επιτροπή θα ενθαρρύνει τη διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ κρατών-μελών όσον αφορά τον σχεδιασμό και την εγκατάσταση μακροπρόθεσμα. Μάλιστα, θα απαιτηθεί η ενσωμάτωση των υπεράκτιων ΑΠΕ στα εθνικά θαλάσσια χωροταξικά σχέδια που οφείλουν να υποβάλουν τα παράκτια κρά
τη-μέλη στην Επιτροπή έως τον Μάρτιο του 2021.
Στρατηγική της Κομισιόν
Η Επιτροπή εκτιμά ότι, έως το 2050, θα χρειαστούν επενδύσεις ύψους σχεδόν 800 δισ. ευρώ για την επίτευξη των στόχων που προτείνει. Προκειμένου να συμβάλει στη δημιουργία και την κινητοποίηση αυτών των επενδύσεων, η Επιτροπή:
-Θα παράσχει σαφές και υποστηρικτικό νομικό πλαίσιο σχετικά με την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ θα αξιολογήσει και κατά πόσον χρειάζονται πιο συγκεκριμένοι και στοχευμένοι κανόνες. Η Επιτροπή θα μεριμνήσει ώστε οι αναθεωρήσεις των κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς της ενέργειας και της προστασίας του περιβάλλοντος και της οδηγίας για τις ΑΠΕ να διευκολύνουν την οικονομικά αποδοτική εγκατάσταση υπεράκτιων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
-Θα συμβάλει στην κινητοποίηση όλων των σχετικών κονδυλίων για τη στήριξη της ανάπτυξης του τομέα. Η Επιτροπή ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν το Ταμείο Ανάκαμψης και να συνεργαστούν με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για τη στήριξη επενδύσεων στην υπεράκτια ενέργεια μέσω του InvestEU. Θα κινητοποιηθούν κονδύλια από το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» για τη στήριξη της έρευνας και της ανάπτυξης, ιδίως όσον αφορά λιγότερο ώριμες τεχνολογίες.
-Διασφάλιση ενισχυμένης αλυσίδας εφοδιασμού. Η στρατηγική υπογραμμίζει την ανάγκη βελτίωσης της κατασκευαστικής ικανότητας και των λιμενικών υποδομών, καθώς και αύξησης του εργατικού δυναμικού που διαθέτει τις κατάλληλες δεξιότητες για τη διατήρηση υψηλότερων ρυθμών εγκατάστασης. Η Επιτροπή σχεδιάζει να δημιουργήσει ειδική πλατφόρμα για τις υπεράκτιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στο πλαίσιο του Βιομηχανικού Φόρουμ Καθαρής Ενέργειας, η οποία θα φέρει σε επαφή όλους τους συντελεστές και θα αφορά την ανάπτυξη της αλυσίδας εφοδιασμού.
Για την ανάλυση και την παρακολούθηση των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων των υπεράκτιων ΑΠΕ και των δραστηριοτήτων που συνδέονται με αυτές, η Επιτροπή θα διαβουλεύεται τακτικά με εμπειρογνώμονες των κρατών-μελών με ενδιαφερόμενα μέρη και επιστήμονες.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι υπεράκτιες αιολικές πηγές παράγουν καθαρή ηλεκτρική ενέργεια που είναι ανταγωνιστική και, μερικές φορές, φθηνότερη από την υφιστάμενη τεχνολογία που βασίζεται στα ορυκτά καύσιμα… Από τις τεχνολογίες πλωτών υπεράκτιων εγκαταστάσεων αιολικής ενέργειας έως τις τεχνολογίες ωκεάνιας ενέργειας, όπως η κυματική και η παλιρροϊκή, τις πλωτές φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις και τη χρήση φυκιών για την παραγωγή βιοκαυσίμων, οι εταιρείες και τα εργαστήρια της Ευρώπης βρίσκονται τώρα στην πρωτοπορία, αναφέρει η Κομισιόν.
Όπως τονίζει, η στρατηγική για τις υπεράκτιες ΑΠΕ θέτει τους πλέον φιλόδοξους στόχους για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών (τόσο σταθερά εδραζόμενων όσο και πλωτών), τομέας στον οποίο η εμπορική δραστηριότητα βρίσκεται σε προηγμένο στάδιο.
Η στρατηγική υπογραμμίζει τις ευκαιρίες για όλες τις θαλάσσιες λεκάνες της Ε.Ε. - τη Βόρεια Θάλασσα, τη Βαλτική Θάλασσα, τον Εύξεινο Πόντο, τη Μεσόγειο και τον Ατλαντικό.