Στο... σκοτάδι οι λιγνιτικές περιοχές
Απαισιόδοξοι και χωρίς ενημέρωση εμφανίζονται οι πολίτες των λιγνιτικών περιοχών και νομών της χώρας, με βάση νέα έρευνα της διαΝΕΟσις. Ζητούν, δε, περισσότερη συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης και διαμόρφωση ενός λιγότερου συγκεντρωτικού μοντέλου στο κομβικό ζήτημα της διακυβέρνησης της μετάβασης στη μεταλιγνιτική εποχή. Επίσης αναγνωρίζουν ότι, η απολιγνιτοποίηση αποτελεί ευκαιρία για αλλαγή του αναπτυξιακού μοντέλου και προτάσσουν την αγροτική παραγωγή και τις τεχνολογίες καθαρής ενέργειας ως τους πιο βασικούς πυλώνες της μεταλιγνιτικής εποχής.
Ωστόσο, η απολιγνιτοποίηση προκαλεί στους περισσότερους πολίτες αρνητικά συναισθήματα, ενώ σε ακόμα μεγαλύτερο ποσοστό αγωνιούν για την πρόσβασή τους σε νέες θέσεις εργασίας.
Αναλυτικά, όπως αναφέρεται, το μοντέλο διακυβέρνησης της μετάβασης στη νέα εποχή θα πρέπει, σύμφωνα με τους ερωτώμενους, να βασίζεται περισσότερο στην τοπική αυτοδιοίκηση (25,3% στην περιφέρεια και 21,2% στους δήμους) και λιγότερο στην κεντρική κυβέρνηση (18,1%) και σχεδόν καθόλου στη ΔΕΗ (6,1%).
Κι αυτό γιατί οι πολίτες αποδίδουν πολύ μικρό μερίδιο ευθυνών στην τοπική αυτοδιοίκηση (6,6%) για τις καθυστερήσεις στον σχεδιασμό της μετάβασης, θεωρώντας ότι γι’ αυτές ευθύνονται σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό (68,2%) οι λανθασμένες επιλογές των κυβερνήσεων. Επιπλέον, η προτίμηση προς την τοπική αυτοδιοίκηση για τη διακυβέρνηση της μετάβασης είναι συνεπής και με το γεγονός ότι το 40,5% των πολιτών θεωρεί τη συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών ως μία από τις σημαντικές προϋποθέσεις για μια επιτυχημένη μετάβαση. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι στη Συντονιστική Επιτροπή για την απολιγνιτοποίηση δεν συμμετέχουν εκπρόσωποι των πέντε ενεργειακών δήμων της χώρας. Επίσης, οι πολίτες των λιγνιτικών περιοχών προσεγγίζουν με σκεπτικισμό την προοπτική συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ).
Επίσης, η έρευνα εντόπισε πολύ περιορισμένη γνώση των πολιτών σχετικά με τις προτάσεις που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, ενώ σύγχυση επικρατεί σε ό,τι αφορά το ύψος των διαθέσιμων οικονομικών πόρων για την υλοποίηση της μετάβασης.