Σπουδαία δημιουργία, «εις είδος μιχτό αλλά νόμιμο»
«Άπαντα τα ιταλικά» από τις εκδόσεις Gutenberg
Οδίγλωσσος τόμος «Άπαντα τα ιταλικά» του Διονυσίου Σολωμού (1798 / 1857) κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Gutenberg, σε μετάφραση και επιλεγόμενα Γιώργου Κεντρωτή και με την πολύτιμη συνεργασία του αείμνηστου Νίκου Παπαδόπουλου.
«Όρσε!-οασεβής!!!Τουαμαρτωλούτοτέλοςτήρα/τώρα στηνκλίνη,…άκου,ηφαμφάρα τουθανάτου./Νιώθει:τίποτσιδεν τονσώνειοχταδεινάτου/κιοχ τηςαιώνιαςκαταδίκηςτουτηθύρα!/Σαντουθηρίουταμάτιατου, πουήβγεστηγύρα/καιαγριοκοιτάόποιοναπειλήσειταπαιδιά του./Μαδεφτουράοφτωχός,… πλέονδενπερνάημπογιάτου,/ δεντονστέργειηψυχήτουπου είναιόλοπλέονφύρα/δενέχει ανάκαρο.Μεςστοβαθιόσκοτάδι/παραμιλάοτρισάθλιοςκαιο -ναι…- απ’ ολούθε ξένος./ ΛυσσάειμαβλέπειεδάπωςπάειπλέονγιατονΆδη,/καιαράζειεκεί όπουπρέπειενόςεγκληματία./ ΧαρέςοΠονηρός!...Αχ,οΚατηραμένος/τοναγκαλιάζειόπως παλιά,καιεκειόςτηναμαρτία» . [La morte dell’empio - Ο θάνατος του αμαρτωλού ( με ομοιοκαταληξίες προσυμφωνημένες) - Εξ απροόπτου ρίμες ( 1822, 1823)].
Ο Δάντης, ο Πετράρχης και ο Φόσκολος συγγενεύουν εκλεκτικά στο ιταλόγλωσσο έργο του Σολωμού με καίριες απηχήσεις
του Ομήρου, του Σαίξπηρ και του Σίλερ. Τερτσίνες, σονέτα, οκτάβες και ωδές, ποιήματα σοβαρά και σατιρικά, τελειωμένα ή σωσμένα σε κατάσταση σχεδιάσματος, ποιήματα ερωτικά, επικαιρικά και ευκαιριακά, συνθέσεις θρησκευτικής πνοής και βαθυστόχαστα δοκίμια απαρτίζουν το σώμα μιας σπουδαίας δημιουργίας, που ξεκίνησε να στήνεται από τα νεανικά χρόνια του ποιητή στην Ιταλία, συνεχίστηκε με την επάνοδό του στη Ζάκυνθο και έφτασε στο αποκορύφωμά της στην Κέρκυρα - κατά την τελευταία δεκαετία της ζωής του. Η έρρυθμη και έμμετρη μετάφραση των ποιημάτων αυτών υποτείνεται ως πρόταση
από την κατ’ εξοχήν σολωμική ιδέα του «in modo misto genuino», δηλαδή αρθρώνεται «εις είδος μιχτό αλλά νόμιμο». Η παρούσα έκδοση με τα μεταφράσματα όλων των ιταλικών έργων του Σολωμού είναι αμιγώς ποιητική και έχει επιτελεσθεί προγραμματικώς και ενσυνειδήτως κατά μίμηση του ελληνόγλωσσου ποιητικού έργου του: σαν να εκτελείται παλιό μουσικό έργο σήμερα με όργανα εποχής.
Στην ενότητα «Πεζά (επικήδειοι και άλλα) της εποχής της Ζακύνθου (1818-1828)», υπό τον τίτλο «Η λυρική ποίηση», διαβάζουμε:
«Δεςτονάνθρωποτονπνευματικότηνώραπουμιλάει.Σταμάτατονκάπουεκείπουπερνάειαπότημίαπρότασηστην άλλη,γιαναφτάσειστοσκοπό του, και πες του: Κοίταξε, άνθρωπέ μου -πέρασες από εδώ καιπήγεςεκεί(πράγματαπου φαίνονταιχωριστάκαισαναμην έχουνσχέση),καιτο‘καμεςγιατίστουπόβαλεηλογική.Εγώτώραθασουδείξωότιτοίδιοακριβώςκάνεικαιηλυρικήποίηση, πουάλλοδενκάνειπαράναμιμείταιτηλογικήορισμένωνξύπνιωνανθρώπωντηνώραπου συλλογιούνταισουτολέω:δεν κάνειάλλοπαράνατουςμιμείται,μακάνοντάςτοφτιάχνειακολούθωςτολμηρότερητηνεξωτερικήμορφήτουεκφερόμενου λόγουτους». [SID:14307529]