Τυπικό δείγμα φιλοσοφικού κικερώνειου διαλόγου

«Περί της Ειμαρμένης», εκδόσεις Ροές

Το φιλοσοφικό δοκίμιο του Μάρκου Τύλλιου Κικέρωνα με τίτλο «Περί της Ειμαρμένης» [De Fato] κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ροές, σε μετάφραση από τα λατινικά της Βασιλικής Ζωγράφου και επιμέλεια του γνωστού ιστορικού, φιλολόγου και μεταφραστή Ήρκου Αποστολίδη. «Γιανακατανοήσουμετηνέννοιατηςειμαρμένηςπρέπειαπαραιτήτωςναανατρέξουμεστην ετυμολογίατουλατινικούόρουfatum.Fatumδενείναιοποιοδήποτεείδοςμοίρας,παράτοπεπρωμένο,τοπροαποφασισμένο, οκλήρος,τογραφτό».

Τι χρησιμεύει ένα φιλοσοφικό δοκίμιο του Κικέρωνα στη σημερινή εποχή; Θα ήταν ένα εύλογο ερώτημα καθενός που θα βρισκόταν στο ράφι του βιβλιοπωλείου, αντικρίζοντας τη μικρή κομψή έκδοση. Οι απαντήσεις ποικίλλουν, ανάλογα με τα ενδιαφέροντα του αναγνώστη. Ωστόσο, θα εκπλαγεί κανείς με τη ζωντάνια της σκέψης του μεγάλου ρήτορα, αλλά και με το πόσο κοντά βρίσκεται στους εντελώς σημερινούς φιλοσοφικούς διαστοχασμούς. Το «Περί της Ειμαρμένης» είναι ένα τυπικό δείγμα φιλοσοφικού κικερώνειου διαλόγου, με συνεκτική δομή και αυστηρή διατύπωση. Ο Κικέρων εδώ κινείται στο εκλεκτικιστικό κλίμα των ιδεών της εποχής του και έχει δίπλα του όσο και απέ

ναντί του τους Επικούρειους και τους Στωικούς, τον Καρνεάδη και το Χρύσιππο, μα και όλο το πνεύμα του καιρού. Επιχειρηματολογεί με πάθος ρωμαϊκό σε μια ταραγμένη περίοδο πολιτικής ασφυξίας. Καταπιάνεται με θέματα μεγάλα, κοσμογονικά, και παλεύει... «…Πράγματι,κανένας, κατάτηγνώμημου,δενέχεικάνειπερισσότεραγιαναυποστηρίξειόχιμόνοτηνΕιμαρμένη,αλλάκαιτηνκαθολικήαναγκαιότητακαιγιαν’αναιρέσειτιςεκούσιεςκινήσειςτηςψυχήςαπόκείνονπουπαραδέχεταιότιδενμπορείναεναντιωθείστηνΕιμαρμένημ’άλλοντρόπο,παράμόνο καταφεύγονταςσ’αυτέςτιςπλασματικέςπαρεκκλίσεις…».

[SID:14307535]