Ετήσιο όφελος έως 1,5 δισ. από τον εταιρικό φόρο
Οι ελληνικές διεκδικήσεις μετά τη συμφωνία των 130 χωρών του ΟΟΣΑ
Μερίδιο από τα φορολογικά έσοδα των 250 δισ. ευρώ που εκτιμάται ότι θα αλλάξουν… χώρα σε παγκόσμιο επίπεδο εξαιτίας της συμφωνίας των 130 χωρών του ΟΟΣΑ για την παγκόσμια φορολογική αρχιτεκτονική θα διεκδικήσει η Ελλάδα. Η χώρα συγκαταλέγεται στις κερδισμένες της συμφωνίας, καθώς υφίσταται απώλειες και από τον φορολογικό ανταγωνισμό των γειτονικών χωρών (ειδικά των βαλκανικών), αλλά και από την «εξαγωγή» των κερδών που παράγονται από πολυεθνικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα.
Η τελική ποσοτικοποίηση του προσδοκώμενου οφέλους αναμένεται να γίνει μετά το φθινόπωρο, καθώς θα πρέπει πρώτα να ανακοινωθούν οι τελικές λεπτομέρειες για τη θέσπιση του κατώτατου παγκόσμιου φορολογικού συντελεστή, αλλά και για τη φορολόγηση των κερδών που παράγουν οι πολυεθνικές στον τόπο δραστηριοποίησής τους και όχι στην έδρα της μητρικής ή σε κάποιο «φορολογικό παράδεισο».
Σύμφωνα, πάντως, με τις πρώτες εκτιμήσεις, τα ετήσια οφέλη που μπορούν να παραχθούν μόλις εφαρμοστεί πλήρως το νέο σύστημα -η πρώτη χρονιά θα είναι το 2023- μπορούν να ανέλθουν ακόμη και στο 1-1,5 δισ. ευρώ, δηλαδή περίπου το 3% των πρόσθετων κερδών που αναμένεται να προκύψουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο (50 δισ. ευρώ). Το αν θα επιβεβαιωθεί αυτή η εκτίμηση θα εξαρτηθεί αφενός από τις τελικές λεπτομέρειες της νέας παγκόσμιας φορολογικής αρχιτεκτονικής και αφετέρου από την αντίδραση του επιχειρηματικού κόσμου μετά την 1η/1/2023.
Μετεγκατάσταση Το φαινόμενο της μετεγκατάστασης επιχειρήσεων για φορολογικούς λόγους έλαβε πολύ μεγάλη έκταση τα τελευταία χρόνια. Με την τριπλή φορολογική επιβάρυνση επί ελληνικού εδάφους (φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων, φόρος επί των διανεμόμενων κερδών και εισφορά αλληλεγγύης επί των μερισμάτων) να φτάνει -αθροιστικά- πάνω από το 40%, ήταν μεγάλο το κίνητρο για μετεγκατάσταση σε χώρες όπως η Βουλγαρία ή η Βόρεια Μακεδονία όπου εφαρμόζονται συντελεστές της τάξεως του 10%.
Η απόφαση για τη θέσπιση του κατώτατου παγκόσμιου φορολογικού συντελεστή στο επίπεδο του 15% έρχεται τη στιγμή που η Ελλάδα έχει μπει σε διαδικασία ταχύτατης αποκλιμάκωσης του συντελεστή φορολόγησης των νομικών προσώπων. Ήδη φέτος τα κέρδη θα φορολογηθούν με 24%, ενώ από του χρόνου θα εφαρμοστεί συντελεστής 22%, ο οποίος μάλιστα θα συνδυαστεί και με τη μείωση του συντελεστή υπολογισμού της προκαταβολής φόρου στο 80%.
Επίσης, από το νέο έτος προγραμματίζεται να υλοποιηθούν και τα στοχευμένα μέτρα μείωσης των φόρων, όπως οι μειωμένοι φορολογικοί συντελεστές για τις επιχειρήσεις που θα συγχωνευτούν με στόχο να δημιουργήσουν μεγαλύτερες επιχειρηματικές οντότητες, όπως επίσης το μέτρο των υπεραποσβέσεων για τις πράσινες και τις ψηφιακές επενδύσεις που επίσης προγραμματίζεται να ενεργοποιηθούν από την επόμενη χρονιά (τόσο οι υπεραποσβέσεις όσο και τα κίνητρα για συγχωνεύσεις είναι δύο από τα βασικά μέτρα που θα πρέπει να προχωρήσουν μέχρι το τέλος του έτους, καθώς έχουν συνδεθεί με την εκταμίευση της πρώτης δόσης των πόρων του ΕΛΛΑΔΑ 2.0, προϋπολογισμού 3,5 δισ. ευρώ).
Μεταφορά κερδών
Μεγάλες απώλειες φορολογικών εσόδων υφίσταται η Ελλάδα και από τη μεταφορά κερδών κυρίων ξένων επιχειρήσεων εκτός Ελλάδας και κυρίως σε χώρες με χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές. Η μεθοδολογία -νομότυπη- εφαρμόζεται επί σειρά ετών. Οι μητρικές «τιμολογούν»
στις θυγατρικές τα δικαιώματα χρήσης σημάτων (royalties) και τα κέρδη αυτομάτως αλλάζουν χώρα. Αυτή τη μεταφορά θα επιδιωχθεί να «χτυπήσει» η συμφωνία των 130 χωρών.
Δύο πυλώνες
Το περιεχόμενο της συμφωνίας περιγράφεται και στην ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών που κάνει λόγο για τους δύο πυλώνες:
1. Ο πρώτος πυλώνας προβλέπει σαφείς κανόνες για την κατανομή των δικαιωμάτων φορολόγησης ανά χώρα επί κερδών των μεγάλων πολυεθνικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον χώρο της παγκοσμιοποιημένης ψηφιακής οικονομίας. 2. Ο δεύτερος πυλώνας, με στόχο και την αντιμετώπιση του φορολογικού ανταγωνισμού, αποσκοπεί στην επιβολή κατώτατου παγκόσμιου φορολογικού συντελεστή επιχειρήσεων τουλάχιστον 15%, προκειμένου για την προστασία της φορολογικής βάσης των χωρών.
Και όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών, «πρόσθετα οφέλη αναμένονται από τη σταθεροποίηση του διεθνούς φορολογικού συστήματος, την ενίσχυση της νομικής ασφάλειας των φορολογουμένων και τη διασφάλιση των φορολογικών εσόδων, απαραίτητων για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας». Το σχέδιο εφαρμογής, καθώς και οι τεχνικές παράμετροι της συμφωνίας των δύο πυλώνων, τα οποία οριοθετούνται σε κοινή δήλωση, θα οριστικοποιηθούν τον Οκτώβριο του 2021, ενώ η υλοποίησή της προγραμματίζεται για το 2023. Περαιτέρω ώθηση διαδικασιών για την επίτευξη ευρύτερης συναίνεσης αναμένεται στη Σύνοδο των G20, την επόμενη εβδομάδα. [SID:14473575]